Xử kín vụ ông Nguyễn Đức Chung nhưng tuyên án sẽ công khai

Trao đổi với báo chí bên hành lang kỳ họp thứ 18 HĐND TP Hà Nội khóa XV sáng 7/12, Chánh án TAND TP Hà Nội Nguyễn Hữu Chính đã thông tin về phiên tòa sơ thẩm xét xử ông Nguyễn Đức Chung và các đồng phạm trong vụ án “chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước” dự kiến sẽ diễn ra từ ngày 11/12.

Chánh án TAND TP Hà Nội cho biết, theo quyết định của tòa án, vụ án “chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước” được xét xử kín. Đồng thời, khẳng định việc xử lý ông Nguyễn Đức Chung và các đồng phạm trong vụ án này được thực hiện theo luật.

Ông Nguyễn Hữu Chính cho biết, đến phần tuyên án, tòa sẽ công khai để báo chí được dự, đưa tin.

Trước đó, TAND TP Hà Nội cho biết, ngày 11/12, cơ quan này sẽ xét xử sơ thẩm ông Nguyễn Đức Chung và 3 bị cáo khác về tội Chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước, theo quy định tại khoản 3, Điều 337 Bộ luật hình sự.

Các bị cáo cùng hầu tòa với ông Nguyễn Đức Chung, gồm Nguyễn Anh Ngọc (công tác tại Phòng Thư ký biên tập, tổ giúp việc UBND Hà Nội), Nguyễn Hoàng Trung (chuyên viên Phòng Thư ký biên tập thuộc Văn phòng UBND Hà Nội, lái xe của ông Nguyễn Đức Chung) và Phạm Quang Dũng (cựu cán bộ của C03 Bộ Công an). Phiên tòa do thẩm phán Trương Việt Toàn làm chủ tọa. Hai kiểm sát viên VKSND Hà Nội cùng giữ quyền công tố là ông Khuất Hữu Ánh và Đỗ Minh Tuấn. Ngoài ra, dự phiên tòa còn có 7 luật sư tham gia bào chữa cho 4 bị cáo. Trong đó, ông Chung có 4 người bào chữa. Phiên tòa sẽ được xét xử kín.

Trao đổi với PV Kiến Thức, luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch Công ty TAT Law firm – Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, xét xử kín là áp dụng trong những trường hợp đặc biệt cần giữ gìn bí mật nhà nước hoặc giữ gìn đạo đức xã hội nhưng phải tuyên án công khai. Xét xử kín có nghĩa là không phải mọi người đều có quyền tham dự như trong trường hợp xét xử công khai.

Ngoài Hội đồng xét xử, kiểm sát viên, thư ký phiên tòa và những người tham gia tố tụng cần thiết khác, không một ai được ở lại phòng xét xử để dự thính, theo dõi diễn biến phiên tòa trong thời gian xét xử kín mà chỉ có thể trở lại phòng xét xử để nghe tuyên án công khai nếu là xét xử kín toàn bộ vụ án, hoặc được trở lại phòng xét xử sau khi kết thúc phần xét xử kín của vụ án để tiếp tục dự thính, theo dõi việc xét xử công khai.

"Không phải ngẫu nhiên mà pháp luật có quy định về việc xét xử kín trong một số trường hợp. Việc xét xử kín nếu nhằm đảm bảo lợi ích của đương sự, bị cáo hay lợi ích của nhà nước thì việc xét xử kín là rất cần thiết" - luật sư Trương Anh Tú nói.

Theo luật sư Tú, tại điều 103 Hiến pháp 2013 quy định: "Tòa án nhân dân xét xử công khai. Trong trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên hoặc giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự, Tòa án nhân dân có thể xét xử kín."

Ngoài ra, các trường hợp phải xét xử kín cũng được quy định cụ thể tại Điều 25 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 cụ thể như sau:

"Tòa án xét xử công khai, mọi người đều có quyền tham dự phiên tòa, trừ trường hợp do Bộ luật này quy định. Trong trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người dưới 18 tuổi hoặc để giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự thì tòa án có thể xét xử kín nhưng phải tuyên án công khai".

Như vậy, theo luật sư Tú, trong vụ việc của ông Nguyễn Đức Chung, tài liệu các bị cáo chiếm đoạt là tài liệu trong quá trình điều tra vụ án Nhật Cường, được xác định là tài liệu mật theo Luật Bảo vệ bí mật nhà nước.

Do đó Hội đồng xét xử quyết định xử kín là đúng luật. Tuy nhiên, sau đó, kết quả vụ án sẽ được công khai cho người dân được biết.

Theo cáo trạng, bị cáo Nguyễn Đức Chung và vợ là Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa là những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án Công ty Nhật Cường, thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo.

Để nắm được thông tin, tài liệu điều tra của vụ án Nhật Cường, bị cáo Nguyễn Đức Chung liên hệ và đề nghị Phạm Quang Dũng (cán bộ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Bộ Công an) cung cấp thông tin, tài liệu về vụ án. Trong thời gian từ 7/2019- 6/2020, thực hiện đề nghị của bị cáo Nguyễn Đức Chung, bị cáo Phạm Quang Dũng đã 5 lần chiếm đoạt 9 tài liệu thuộc danh mục bí mật nhà nước độ "Mật", liên quan đến vụ án Công ty Nhật Cường.

Ông Nguyễn Đức Chung, nguyên Chủ tịch UBND TP Hà Nội và Phạm Quang Dũng (nguyên cán bộ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu - C03, Bộ Công an) bị cáo buộc tội Chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước theo khoản 3 Điều 337 BLHS 2015; khung hình phạt 10-15 năm tù. Bị cáo Nguyễn Hoàng Trung (tài xế của cựu chủ tịch Hà Nội) và Nguyễn Anh Ngọc (46 tuổi, nguyên cán bộ Văn phòng UBND Hà Nội) bị truy tố về cùng tội danh; khung hình phạt 2-7 năm tù.