Vụ VN Pharma: Khởi tố vụ án tại Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế

Ngày 18/9/2019, Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự: Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế và các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc thẩm định, xét duyệt, cấp phép và cho thông quan nhập khẩu đối với các thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Công ty Helix Canada và nhãn mác Công ty Health 2000 Canada, theo quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Việc khởi tố vụ án trên là diễn biến mới liên quan quá trình tiếp tục điều tra các hành vi sai phạm liên quan đến vụ án “Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng đồng phạm buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” xảy ra tại Công ty VN Pharma ở Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác.

Mới đây, Thanh tra Chính phủ ban hành thông báo kết luận thanh tra việc cấp giấy phép nhập khẩu, giấy đăng ký lưu hành đối với 10 loại thuốc của Công ty Helix, cấp giấy phép hoạt động cho Công ty Helix và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty Cổ phần VN Pharma.

Kết luận Thanh tra nêu rõ, 9.300 hộp H-Capita 500mg Caplet có nguồn gốc xuất xứ từ Ấn Độ, song VN Pharma đã dùng các thủ đoạn gian dối làm giả các loại giấy tờ giả mạo xuất xứ Canada cho lô thuốc này khi xin cấp phép nhập khẩu nhằm ăn chênh lệch giá và tham gia đấu thầu.

Các giấy tờ FSC, GMP, tài liệu… bị làm giả, “ hành vi làm giả giấy tờ, tài liệu của các đối tượng rất tinh vi, bằng quan sát bình thường không phát hiện được”. Tất cả các giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự đều đóng dấu nổi trên giấy in màu, bìa cứng, được niêm phong và kẹp chì nâu…; tài liệu nộp tại Cục QLD đã được sao y công chứng theo quy định. Quá trình xác minh, điều tra vụ án phải mất nhiều thời gian mới đủ căn cứ kết luận hồ sơ về Công ty Helix Canada là giả mạo (xác minh qua cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam tại Canada; trưng cầu giám định của cơ quan chuyên môn và kết quả đề nghị tương trợ tư pháp của Canada).

Bộ Y tế ban hành Thông tư số 47/2010/TT-BYT không đúng nội dung với quyết định số 151 của Thủ tướng là một trong những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý dẫn đến việc thuốc H-Capita được cấp giấy phép nhập khẩu ngày 30/12/2013 nhưng giấy phép hoạt động của Công ty Austin Hồng Kông đã hết hạn từ ngày 06/10/2013 và ngày 11/4/2014 Chi cục Hải quan cửa khẩu Quốc tế Tân Sơn Nhất đã cho phép nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita vào Việt Nam.

Bộ Y tế ban hành Thông tư số 47/2011/TT-BYT còn bất cập, nội dung chưa đầy đủ: thiếu cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành trong nước và với cơ quan Y tế nước ngoài nơi sản xuất, xuất khẩu thuốc; chưa quy định nội dung hồ sơ, hình thức, biện pháp, trình tự, thủ tục và thẩm quyền đánh giá các cơ sở sản xuất thuốc nước ngoài và việc lưu hành thuốc tại nước sở tại; chưa quy định cụ thể các trường hợp phải tiến hành kiểm tra, xác minh cơ sở sản xuất thuốc để Tổ thẩm định có căn cứ đánh giá doanh nghiệp sản xuất thuốc nước ngoài trước khi trình duyệt, cấp giấy phép hoạt động, đây là một trong những thiếu sót, sơ hở trong công tác quản lý dẫn đến tình trạng trong hồ sơ xin cấp phép hoạt động của Công ty Helix có tài liệu bị làm giả và Công ty Helix không tồn tại trên thực tế nhưng không kịp thời phát hiện dẫn đến cấp giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam cho Công ty này. Trách nhiệm này thuộc Lãnh đạo Bộ Y tế, Cục Quản lý Dược.

Thanh tra Chính phủ cho rằng, Bộ trưởng Bộ Y tế chịu trách nhiệm với vai trò quản lý nhà nước về lĩnh vực dược, Cục trưởng Cục QLD chịu trách nhiệm với vai trò là người tham mưu, giúp việc cho Bộ trưởng Bộ Y tế; đã để xảy ra những thiếu sót, vi phạm qua các thời kỳ được nêu tại phần Kết quả kiểm tra, xác minh.

Dự kiến từ 24 đến 30/9, TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm vụ mua bán thuốc ung thư giả xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma (VN Pharma).

Các bị cáo Nguyễn Minh Hùng (cựu Tổng giám đốc VN Pharma), Võ Mạnh Cường (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải Quốc tế H&C) cùng 10 đồng phạm bị truy tố về tội Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.

Viện kiểm sát xác định sau khi VN Pharma đưa hồ sơ giả xin thẩm định cho phép nhập thuốc, Cục Quản lý Dược đã lập tổ thẩm định. Tổ trưởng là ông Nguyễn Tất Đạt, Trưởng phòng Quản lý kinh doanh Dược.

Quá trình làm việc, nhiều giấy tờ bị làm giả nhưng tổ thẩm định vẫn đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu và đề nghị Cục Quản lý Dược cấp phép nhập khẩu đơn hàng của VN Pharma. Kết quả điều tra đủ căn cứ xác định các chuyên gia và cán bộ Cục Quản lý Dược đã không làm hết trách nhiệm, để trót lọt lô thuốc ung thư giả vào Việt Nam.

VKS yêu cầu cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng để làm rõ sai phạm của những người liên quan. Tuy nhiên sau đó, cơ quan công an đã tách hồ sơ để xử lý sau do thời hạn điều tra đã hết.

Hiện vụ án đang được Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an tiến hành điều tra, làm rõ theo quy định của pháp luật.