Vụ VN Pharma: “Hành trình” Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo “đàn em” buôn thuốc ung thư giả

Ngày 26/9, TAND TP.HCM tiếp tục xét xử sơ thẩm lần 2 vụ án Nguyễn Minh Hùng (cựu Tổng giám đốc VN Pharma) cùng 11 đồng phạm trong vụ án mua bán thuốc ung thư giả xảy ra tại Công ty VN Pharma. Trong vụ án này, dư luận quan tâm, Nguyễn Minh Hùng đã chỉ đạo đám “đàn em” buôn thuốc ung thư giả như thế nào?

Theo cáo trạng vụ án, VN Pharma được thành lập từ tháng 10/2011. Từ năm 2012, Nguyễn Minh Hùng nhận thấy thị trường có nhu cầu về thuốc chữa trị ung thư nên bàn với Võ Mạnh Cường -nguyên Giám đốc Công ty H&Cnhập khẩu thuốc H-Capita 500mg, nhãn mác Công ty Helix Canada, chữa ung thư vú, ung thư đại tràng.

Thời điểm đó, thuốc H-Capita chưa có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam nên Nguyễn Minh Hùng yêu cầu cung cấp hồ sơ pháp lý, tuy nhiên Võ Mạnh Cường chỉ cung cấp được giấy chứng nhận lưu hành tự do của thuốc H-Capita và giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc do Bộ Y tế Canada cấp cho Công ty Helix Canada, được đóng dấu hợp pháp hóa Lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada và ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền.

Quá trình điều tra, Viện Khoa học hình sự Bộ Công an giám định và kết luận “Con dấu hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada và chữ ký tên Tham tán Nguyễn Văn Quyền là giả”.

Do Võ Mạnh Cường không cung cấp được “Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc” theo quy định tại Thông tư 47/2010 của Bộ Y tế nên Hùng thuê bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ) làm giả tài liệu này, được viết bằng tiếng Anh và có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, mang tên nhà sản xuất Công ty Helix Canada. Giá thỏa thuận 2.000 USD.

Đồng thời, Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo cấp dưới thiết kế 2 bộ nhãn dự kiến lưu hành tại Việt Nam, để hợp thức đủ hồ sơ pháp lý thuốc H-Capita.

Sau khi hoàn thiện việc làm giả hồ sơ pháp lý, Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo cấp dưới lập đơn hàng số 225/2013, đề nghị Cục Quản lý dược cấp phép nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita Caplet thông qua nhà cung cấp là Công ty Austin Hồng Kông (đã hết hạn giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu thuốc tại Việt Nam từ ngày 6/10/2013).

Trên cơ sở bộ hồ sơ giả do VN pharma cung cấp, Cục Quản lý dược thành lập Tổ thẩm định đơn hàng 225 nhưng vẫn không phát hiện và đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu, và Cục trưởng Cục Quản lý dược, thời điểm đó là ông Trương Quốc Cường ký cấp phép nhập khẩu đơn hàng trên.

Từ đó, Nguyễn Minh Hùng thống nhất với Võ Mạnh Cường làm giả hợp đồng mua bán thuốc H-Capita thông qua Công ty Austin Hồng Kông để nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita. Đồng thời, Hùng liên danh với Công ty CP dược phẩm Trung ương 1 Pharbaco dự thầu và trúng thầu tại Sở Y tế TP.HCM, cung cấp hơn 471.000 viên thuốc (tương đương 15.709 hộp) trong các bệnh viện tại TP.HCM.

Tại phiên tòa, Nguyễn Minh Hùng cho biết, VN Pharma được thành lập năm 2011 với số vốn 25 tỷ đồng. Đến năm 2014 tăng lên 40 tỷ đồng, bị cáo sở hữu phần lớn cổ phần. Hội đồng quản trị của công ty có 4 người nhưng hai người trực tiếp điều hành là Hùng và Ngô Anh Quốc (nguyên Phó tổng giám đốc), những người còn lại "chỉ có cho đủ thành viên".

Trước đó, tại phiên xét hỏi các bị cáo xoay quanh các vấn đề về nhập thuốc ung thư giả, đấu thầu thuốc đưa vào Bệnh viện Trưng Vương (TP HCM) cũng như một số bệnh viện trên địa bàn TP HCM, bị cáo Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu và Phát triển VN Pharma) thừa nhận được bị cáo Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo làm hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita để nộp Cục Quản lý dược xin cấp phép nhập khẩu.

Bùi Ngọc Duy và bị cáo Hoàng Trúc Vy (cựu nhân viên Phòng Nghiên cứu và Phát triển VN Pharma) đã liên hệ, cung cấp giấy phép lưu hành (FSC), giấy chứng nhận (GMP) thuốc H-Capita cho bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ) để ông viết hồ sơ kỹ thuật thuốc.

Trong khi đó, Phan Cẩm Loan (nguyên Phó Phòng Xuất nhập khẩu VN Pharma) ra chợ đặt mua sau đó đưa cho Vy. Khi vụ án bị phát hiện, các bị cáo đã phi tang chứng cứ, vứt con dấu giả này vào sọt rác.

Bị cáo Phạm Văn Thông thừa nhận đồng ý với giá thỏa thuận tiền công là 2.000 USD. Sau đó, Thông yêu cầu Hùng cung cấp các tài liệu, gồm: FSC, GMP, hộp thuốc mẫu và toa thuốc gốc (hướng dẫn sử dụng thuốc) nhưng Hùng chỉ cung cấp được FSC, GMP và 1 vỉ thuốc mẫu.

Quá trình viết tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc H-Capita, Thông phát hiện thấy FSC này không phù hợp với Dược điển Mỹ vì trong Dược điển Mỹ không có hoạt chất Capecitabine mà gắn với gốc muối Sadium (ghi sai, không đúng thành phần tá dược). Thông đề nghị Hùng trao đổi với công ty sản xuất nhưng Hùng vẫn yêu cầu Thông viết tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm theo FSC này, nếu có FSC mới sẽ sửa lại cho phù hợp.

Nguyễn Minh Hùng cũng khai nhận, thuốc H-Capita là thuốc bắt buộc phải kê theo đơn của bác sĩ nên khi thuốc về VN, Hùng chỉ đạo bị cáo Ngô Anh Quốc, Chủ tịch HĐTV Công ty Dược Nam Anh (cũng là công ty do Hùng thành lập) liên danh với Công ty CP dược phẩm Trung ương 1 Pharbaco dự thầu và trúng thầu tại Sở Y tế TP.HCM, cung cấp hơn 471.000 viên thuốc (tương đương 15.709 hộp) trong các bệnh viện tại TP.HCM. Tuy nhiên, thuốc chưa đưa vào bệnh viện thì vụ việc bị phát hiện.

Nguyễn Minh Hùng thừa nhận đã chỉ đạo nhân viên nâng khống giá thuốc từ 27 USD lên 75 USD mỗi hộp trên hợp đồng khống ký với Công ty Austin Hong Kong. Tổng số tiền thu được từ khoản này là 321.000 USD (khoảng 6,8 tỷ đồng) được để ngoài sổ sách để chi cho hoạt động công ty. "Có nhiều khoản không có giấy tờ như chi cho trình dược viên, tổ chức hội thảo...", Hùng nói.

Tại phiên tòa chiều cùng ngày, đại diện VKSND TP.HCM đại diện Viện KSND TP.HCM đã phát biểu quan điểm luận tội đối với 12 bị cáo trong vụ buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma. Đồng thời, đề nghị tuyên phạt Nguyễn Minh Hùng từ 18-19 năm tù.

Theo đại diện Viện kiểm sát, hành vi do bị cáo Nguyễn Minh Hùng và các đồng phạm gây ra là đặc biệt nghiêm trọng. Lô thuốc giả nếu không bị phát hiện sẽ gây ra hậu quả về sức khỏe, tinh thần cho người bệnh. Bên cạnh đó, các bị cáo còn nâng khống giá thuốc để trục lợi.

Đồng thời, khi cho ý kiến về kết luận thuốc H-Capita là thuốc giả hay thuốc kém chất lượng, đại diện Viện kiểm sát đã dẫn các căn cứ hồ sơ cho thấy lô thuốc này không có nguồn gốc, công ty sản xuất thuốc là Công ty Helix Canada không có thật; tiêu chuẩn thuốc do bị cáo Phạm Văn Thông viết ra, không xác định được thuốc này theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Vì vậy, đại diện VKS khẳng định lô thuốc của VN Pharma nhập là thuốc giả.

Đại diện VKS cũng cho rằng, các bị cáo còn lại đã giúp sức cho Hùng làm các hành vi trái pháp luật để hoàn thiện bộ hồ sơ thuốc H-Capita, nộp cho Cục Quản lý dược để xin giấy phép nhập khẩu.