Vì sao khó thu hồi tài sản tham nhũng?

Gửi đến Quốc hội sau kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, cử tri nhiều tỉnh, thành quan tâm đến vấn đề phòng, chống tham nhũng và thu hồi tài sản trong các vụ án.

Theo đó, các cử tri cho phản ánh, thời gian qua công tác phòng, chống tham nhũng có nhiều chuyển biến tích cục đã phát hiện và xử lý nhiều vụ nhưng vẫn chưa triệt để. Các tài sản thu hồi của cá nhân hay tổ chức có hành vi tham nhũng thì rất ít, tài sản bị tẩu tán gây thất thoát ngân sách nhà nước. Do đó, Cử tri kiến nghị cần kiên quyết xử lý nghiêm cá nhân, tổ chức có hành vi tham nhũng, cần hoàn thiện hành lang pháp lý nhằm ngăn chặn triệt để việc tẩu tán tài sản, thu hồi tối đa tài sản tham nhũng.

Báo cáo kết quả giải quyết và trả lời kiến nghị của cử tri sau kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV về vấn đế trên, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, trong những năm qua nhiều biện pháp tăng cường thu hồi tài sản do tham nhũng đã được áp dụng đồng bộ. Cùng với việc phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, các cơ quan chức năng đã chú trọng xác minh, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài sản của các đối tượng phạm tội tham nhũng ngay từ giai đoạn điều tra, không để tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản tham nhũng; khuyến khích người phạm tội tự nguyện giao nộp tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra cho nhà nước.

“Mặc dù kết quả thu hồi tài sản tham nhũng năm sau cao hơn năm trước, song việc thu hồi tài sản do tham nhũng vẫn là một trong những hạn chế trong công tác phòng chống tham nhũng của nước ta hiện nay”, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trả lời và cho biết nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do số tiền thu hồi rất lớn nhưng người phải thi hành án không có tài sản hoặc tài sản bảo đảm giá trị thấp; thời gian giải quyết các vụ án không có tài sản hoặc đã bị tẩu tán, che giấu hoặc tình trạng pháp lý của tài sản chưa rõ ràng; vướng mắc về cơ chế, thể chế trong việc xử lý tài sản, làm ảnh hưởng đến quá trình thi hành án; trong một số vụ án vẫn xảy ra trường hợp đối tượng bỏ trốn, việc tương trợ tư pháp hình sự còn gặp nhiều khó khăn...

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh, để khắc phục tình trạng trên và nâng cao tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, các cơ quan chức năng sẽ chủ động hơn nữa trong công tác thu hồi tài sản, nhất là việc kê biên, phong tỏa, tạm giữ, phục vụ cho việc tổ chức thi hành án, thu hồi tối đa tài sản công bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.

Đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế để thu hồi tài sản tham nhũng trong tố tụng hình sự; tiếp nhận, xử lý yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự của nước ngoài về thu hồi tài sản tham nhũng và đề nghị nước ngoài thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự về thu hồi tài sản tham nhũng của Việt Nam. Cùng với đó sẽ xử lý dứt điểm thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế còn tồn đọng, kéo dài.

Bên cạnh đó, để việc thu hồi tài sản theo bản án, quyết định của Tòa án đạt hiệu quả, tránh tình trạng tẩu tán tài sản, các cấp, các ngành cần phối họp và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, như: Nâng cao tính trung thực, trách nhiệm trong việc kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức; có hình thức xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong việc kê khai tài sản, thu nhập; có cơ chế đẩy mạnh giao dịch không dùng tiền mặt…