Vì sao hai cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn bị khởi tố?

Ngày 23/2, Bộ Công an cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn – hai cựu Bộ trưởng Bộ TT&TT để điều tra về tội “Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Khoản 3 Điều 220 Bộ luật hình sự năm 2015.

Việc khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Bắc Son và ông Trương Minh Tuấn để điều tra làm rõ vụ án Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổng Công ty viễn thông Mobifone và các đơn vị có liên quan theo Quyết định khởi tố vụ án số 26/C46-P13 ngày 10/7/2018.

Trước đó, tại kỳ họp thứ 26, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban cán sự đảng Bộ Thông tin và Truyền thông trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Dự án Tổng công ty Viễn thông Mobifone.

Uỷ ban Kiểm tra Trung ương nhận thấy, Ban cán sự đảng Bộ Thông tin và Truyền thông chấp hành chưa nghiêm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, để Bộ Thông tin và Truyền thông và Tổng công ty Mobifone vi phạm nghiêm trọng các quy định pháp luật trong việc thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện Dự án, làm thất thoát lớn tài sản của Nhà nước; chưa kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm kết luận của Thanh tra Chính phủ về Dự án trên.

Đối với đồng chí Nguyễn Bắc Son, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư BCSĐ, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông,Uỷ ban Kiểm tra Trung ương nhận thấy, đồng chí Nguyễn Bắc Son chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của BCSĐ nhiệm kỳ 2011-2016. Đồng chí đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong lãnh đạo, chỉ đạo, không bàn bạc, thảo luận trong tập thể BCSĐ, trực tiếp chỉ đạo và quyết định nhiều nội dung liên quan đến Dự án không đúng quy định; ký văn bản trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án và giao cho cấp dưới ký một số văn bản liên quan đến Dự án có nội dung trái quy định, không đúng nhiệm vụ được phân công; thiếu chỉ đạo, kiểm tra quá trình thực hiện Dự án, để xảy ra nhiều vi phạm.

Đối với đồng chí Trương Minh Tuấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư BCSĐ, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương cho rằng, trong thời gian giữ cương vị Ủy viên BCSĐ, Thứ trưởng, đồng chí cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của BCSĐ nhiệm kỳ 2011-2016. Đồng chí đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo trong quá trình được phân công chỉ đạo thực hiện Dự án; ký Quyết định số 236/QĐ-BTTTT, ngày 21/12/2015 của Bộ Thông tin và Truyền thông phê duyệt Dự án và một số văn bản có liên quan trái quy định, có văn bản không thuộc nhiệm vụ được phân công. Với cương vị Bí thư BCSĐ, Bộ trưởng từ tháng 4/2016 đến nay, đồng chí chịu trách nhiệm chính về các vi phạm, khuyết điểm của BCSĐ nhiệm kỳ 2016-2021.

Về quá trình kỷ luật ông Nguyễn Bắc Son, tại kỳ họp thứ 27, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, thi hành kỷ luật đồng chí Nguyễn Bắc Son, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư BCSĐ, nguyên Bộ trưởng và đồng chí Trương Minh Tuấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư BCSĐ, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông.

Tại phiên họp thứ 28, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định kỷ luật xoá tư cách nguyên Bộ trưởng Bộ TT&TT với ông Nguyễn Bắc Son. Ngày 6/10/2018, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã thi hành kỷ luật đối với ông Nguyễn Bắc Son tại Nghị quyết số 34-NQ/TW.

Theo Nghị quyết này, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định "thi hành kỷ luật đồng chí Nguyễn Bắc Son, nguyên Uỷ viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông bằng hình thức: Cách chức Uỷ viên Trung ương Đảng khoá XI và Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Thông tin và Truyền thông nhiệm kỳ 2011-2016"

Ngày 26/10/2018, Thủ tướng ký Quyết định số 1433/QĐ-TTg thi hành kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhiệm kỳ 2011-2016 đối với ông Nguyễn Bắc Son do đã có những vi phạm khi giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhiệm kỳ này.

Đối với ông Trương Minh Tuấn, chiều ngày 23/10/2018, tại kỳ họp thứ 6 – Quốc hội khóa XIV, Quốc hội đã nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy báo cáo kết quả thảo luận ở Đoàn đại biểu Quốc hội về phê chuẩn việc miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đối với ông Trương Minh Tuấn. Quốc hội đã phê chuẩn việc miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đối với ông Trương Minh Tuấn bằng hình thức bỏ phiếu kín và thông qua Nghị quyết phê chuẩn việc miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đối với ông Trương Minh Tuấn với đa số đồng thuận.

Ông Trương Minh Tuấn được Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm làm bộ trưởng Bộ TT&TT tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XIV (tháng 7/2016). Đến ngày 23/7/2018, Chủ tịch nước đã ký quyết định tạm đình chỉ công tác Bộ trưởng với ông Trương Minh Tuấn do “có vi phạm khuyết điểm” và Bộ Chính trị đã thi hành kỷ luật về Đảng. Trước đó ngày 12/7/2018, Bộ Chính trị đã họp để xem xét, thi hành kỷ luật ông Trương Minh Tuấn và cán bộ khác liên quan do có những vi phạm của ông Tuấn là rất nghiêm trọng; quyết định kỷ luật cảnh cáo và cho ông Tuấn thôi chức Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Thông tin Truyền thông nhiệm kỳ 2016-2021. Đồng thời đề nghị Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo thực hiện quy trình xử lý kỷ luật về hành chính đối với ông Trương Minh Tuấn do liên quan thương vụ MobiFone. Đến ngày 18/7/2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ra quyết định về việc thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với ông Trương Minh Tuấn.

Sau đó, Bộ Chính trị phân công ông Trương Minh Tuấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông thôi giữ chức Bí thư Ban cán sự đảng và Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông để giữ chức Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.

Liên quan đến vụ án trên, ngày 10/7/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan đến thương vụ Mobifone làm thất thoát lớn tài sản của Nhà nước. Cụ thể, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố vụ án hình sự số 26/C46-P13 về tội "Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Điều 220 Bộ luật hình sự 2015, xảy ra tại Tổng công ty Viễn thông Mobifone, Bộ Thông tin - truyền thông và các đơn vị liên quan.

Cơ quan điều tra Bộ Công an đã bắt tạm giam, khám xét ông Lê Nam Trà, nguyên Chủ tịch HĐTV MobiFone và Phạm Đình Trọng, Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông về tội "Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Khoản 3 Điều 220 Bộ luật hình sự năm 2015.

Đến ngày 14/11/2018, Bộ Công an bắt tạm giam thêm ông Cao Duy Hải, nguyên Tổng giám đốc MobiFone và bà Phạm Thị Phương Anh, Phó tổng giám đốc MobiFone cũng về tội Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng. Ngoài đề nghị Ban Bí thư xem xét thi hành kỷ luật ông Bùi Quang Vinh (nguyên Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư), Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng kỷ luật ông Trần Văn Hiếu (Thứ trưởng Bộ Tài chính), Lê Mạnh Hà (nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ) và ông Nguyễn Trọng Dũng (Phó trưởng ban Đổi mới doanh nghiệp Văn phòng Chính phủ).