UBND TP.Hà Nội vừa có văn bản trả lời cử tri quận Cầu Giấy và Hà Đông trước kỳ họp thứ ba HĐND TP.Hà Nội (dự kiến diễn ra đầu tháng 12) về kiến nghị xem xét đánh giá hiệu quả của các dự án tuyến buýt nhanh BRT, trong đó có tuyến buýt nhanh (BRT) Yên Nghĩa - Kim Mã.
 |
| Tuyến xe buýt BRT vẫn tiếp tục được duy trì. |
Theo đó, UBND TP.Hà Nội cho biết, tuyến buýt nhanh BRT01: Bến xe Yên Nghĩa - Kim Mã được TP.Hà Nội chính thức vận hành từ ngày 1/1/2017, đây là một loại hình xe buýt mới lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam cũng là tuyến buýt nhanh đầu tiên của cả nước được triển khai tại TP.Hà Nội.
"Sau 4 năm vận hành, sản lượng hành khách vận chuyển có xu hướng tăng trưởng, năm sau cao hơn năm trước" - UBND TP.Hà cho biết và dẫn chứng, tổng hành khách vận chuyển năm 2018 đạt 5,3 triệu (tang 6,3% so với năm 2017); sản lượng năm 2019 đạt 5,5 triệu lượt (tang 3,7% so với năm 2018); năm 2020 giảm 2,6% so với năm 2019 vì ảnh hưởng của dịch COVID-19.
UBND TP.Hà Nội cũng cho biết, trong giờ cao điểm bình quân xe buýt nhanh BRT Yên Nghĩa – Kim Mã vận chuyển 70 hành khách/lượt, nhiều lượt xe vận chuyển từ 95-110 hành khách/lượt.
Đáng chú ý, hành khách chuyển sang sử dụng vé thành để đi lại trên tuyến thay vì đi vé lượt, khách tháng tăng 21,9% trong khi vé lượt giảm 14,5% trong năm 2018; năm 2019 vé tháng tăng 12,1%, vé lượt giảm 11,8%.
Số lượng hành khách đi lại thường xuyên bằng vé tháng 1 tuyến trên BRT bình quân trong tháng là 2,2 nghìn người. "Đa phần hành khách hài lòng và đánh giá chất lượng dịch vụ của tuyến có những ưu điểm, thuận lợi hơn rất nhiều so với các tuyến buýt thông thường khác" - UBND TP.Hà Nội đánh giá.
Liên quan đến quan điểm của thành phố tiếp tục duy trì hay dừng hoạt động của tuyến BRT Yên Nghĩa – Kim Mã, UBND TP.Hà Nội cho rằng, về chủ trương phát triển vận tải hành khách công cộng trên địa bàn Hà Nội, UBND thành phố nhấn mạnh: Theo kế hoạch "thành phố tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả làn đường ưu tiên cho xe buýt nhanh BRT, phát huy lợi thế tuyến buýt nhanh làm cơ sở đánh giá, nghiên cứu, đề xuất tổ chức các làn đường ưu tiên cho xe buýt: Các tuyến đường có nhiều làn xe có số lượng tuyến và lưu lượng xe buýt lớn nghiên cứu bố trí làn đường ưu tiên cho xe buýt, làn đường ưu tiên phải đáp ứng yêu cầu, phù hợp với công tác tổ chức giao thông".
Đáng chú ý, trong văn bản trả lời cử tri, UBND TP.Hà Nội nêu rõ, trong giai đoạn từ nay đến năm 2030 thành phố sẽ nghiên cứu tổ chức 14 làn ưu tiên cho xe buýt, trong đó:
Giai đoạn từ nay đến năm 2025, Hà Nội nghiên cứu tổ chức 9 làn đường ưu tiên cho xe buýt, gồm: Nguyễn Trãi - Trần Phú (Hà Đông); Pháp Vân - Giải Phóng - Đại Cồ Việt; Nguyễn Văn Cừ - Ngô Gia Tự; Phạm Hùng - Khuất Duy Tiến - Linh Đàm; Hoàng Quốc Việt; Trần Duy Hưng; Xã Đàn; Võ Chí Công và tuyến đường Võ Văn Kiệt.
Giai đoạn 2026 đến 2030, Hà Nội sẽ có thêm 5 tuyến đường được nghiên cứu, tổ chức làn ưu tiên cho xe buýt, gồm: Nhổn - Hồ Tùng Mậu; Ngọc Hồi - Bến xe Thường Tín; Trần Duy Hưng - Hòa Lạc; Mỹ Đình - sân bay Nội Bài; Thường Tín - Phú Xuyên dọc theo quốc lộ 1 cũ.
Về giải pháp để khắc phục ùn tắc giao thông và môi trường của dự án xe buýt nhanh BRT, UBND TP.Hà Nội yêu cầu các cơ quan chức năng duy trì và tăng cường công tác kiểm tra và xử lý vi phạm trên hành lang BRT, hạn chế tình trạng phương tiện ô tô, xe cá nhân đi vào làn đường dành riêng cho BRT.
Đồng thời, xây dựng phương án tổ chức các điểm trông giữ xe đạp, xe máy phục vụ hành khách gửi xe trung chuyển sang sử dụng BRT… khắc phục những sự cố liên quan đến nhà chờ, phương tiện BRT để đảm bảo ổn định dịch vụ của tuyến.
Được biết, ngoài làn đường ưu tiên cho tuyến BRT Kim Mã - Yên Nghĩa, Hà Nội hiện có một tuyến đường dành riêng cho xe buýt thường, bắt đầu từ điểm trung chuyển xe buýt Long Biên đến nút giao cắt Thanh Niên - Nghi Tàm - Yên Phụ. Tuyến đường dài 1,3 km, đưa vào sử dụng năm 2014.
Trước đó,
Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt sai phạm tại Dự án xe buýt nhanh BRT Hà Nội. Thứ nhất, tại gói thầu xây dựng đường trạm xe buýt thuộc Hợp phần I - Xe buýt nhanh BRT từ Bộ Y tế - đường Khuất Duy Tiến - Bến xe Yên Nghĩa, chủ đầu tư, đơn vị tư vấn khi lập bước thiết kế đường đã thay thế mặt đường bê tông nhựa bằng mặt đường bê tông xi măng. Trong khi đó, Công ty cổ phần tư vấn Việt Delta lập hồ sơ báo cáo khảo sát mặt đường dự án cho kết quả "cường độ mặt đường tốt".
Báo cáo này đã gây lãng phí ngân sách Nhà nước trên 15 tỷ đồng. Thứ hai, tại Hợp phần I- Xe buýt nhanh BRT, gói thầu 04/BRT-TB (BRT CP08) - Đoàn xe BRT, chủ đầu tư thực hiện một số thủ tục chưa tuân thủ theo mẫu hồ sơ mời thầu và hướng dẫn của Ngân hàng Thế giới như: Không lập dự toán Nhóm A và B theo nhóm xe sản xuất, lắp ráp trong nước; lấy báo giá xe nhập khẩu nguyên chiếc để làm căn cứ mời thầu cho cả 3 nhóm A, B và C (nhóm xe nhập khẩu). Vì vậy, Thanh tra Chính phủ cho rằng không có căn cứ để so sánh các nhóm với nhau trong việc lựa chọn nhà thầu.
Theo Thanh tra Chính phủ, phần bổ sung các thiết bị vào gói thầu CP08 có tổng giá trị trên 17,6 tỷ đồng nhưng chủ đầu tư không tổ chức đấu thầu mà ký hợp đồng bổ sung với nhà thầu là vi phạm Luật Đấu thầu và Luật Xây dựng về điều kiện được chỉ định thầu. Thanh tra Chính phủ khẳng định hiệu quả đầu tư chưa đồng bộ, chưa tạo ra các lợi ích nhằm khuyến khích người dân chuyển từ phương tiện cá nhân sang sử dụng phương tiện vận tải công cộng.
Xe buýt BRT được bố trí làn đường riêng chiếm 1/3 mặt cắt ngang của các trục đường hiện có nhưng tốc độ chưa đạt yêu cầu, trong khi hiện trạng lưu lượng phương tiện giao thông trên tuyến rất lớn, nên thường xuyên xảy ra ùn tắc trong giờ cao điểm.
Hiện nay, tuyết buýt nhanh BRT Yên Nghĩa - Kim Mã phục vụ hành khách đi lại từ 5 giờ đến 22 giờ hàng ngày; khoảng 3-15 phút/lượt với 378 lượt/ngày đối với ngày thường. Riêng Chủ nhật 7-15 phút/lượt với 264 lượt/ngày.
Hiểu Lam