Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, cơ quan điều tra cần làm rõ thủ đoạn gian dối và mục đích chiếm đoạt tài sản của Phan Công Khanh và đồng phạm để làm căn cứ buộc tội theo quy định tại Điều 174 BLHS.
Thông tin vụ việc trên cho thấy, quan hệ giữa các bên bắt nguồn từ việc nhờ bán xe. Do đó, nếu có căn cứ các đối tượng đã đưa ra thông tin gian dối để chiếm đoạt chiếc xe hoặc gian dối về tính hợp pháp của chiếc xe để chiếm đoạt tiền của người khác bằng hình thức vay tiền cầm cố sẽ bị xử lý hình sự.
|
Phan Công Khanh tại cơ quan công an |
Cơ quan điều tra cần làm rõ tài sản mà các bị can đã chiếm đoạt trong vụ án là xe ô tô hiệu MCLAREN hay số tiền 2 tỷ đồng. Đồng thời cần làm rõ nạn nhân là chị LNTH (chủ xe ô tô) hay người cho vay tiền trên cơ sở các quy định của pháp luật về giao dịch dân sự, về cấu thành tội phạm.
Thông tin cho thấy, đã có 2 quan hệ dân sự diễn ra trong vụ việc này. Đó là quan hệ ủy quyền bán tài sản và cho vay cầm cố tài sản. Cơ quan điều tra cần làm rõ trong hai quan hệ dân sự này, quan hệ dân sự nào đã bị các bị can lợi dụng để chiếm đoạt tài sản và nạn nhân là chủ xe hay người cho vay tiền.
Số tiền vay và giá trị xe MCLAREN chênh nhau rất nhiều, do đó, việc xác định đối tượng chiếm đoạt chiếc siêu xe hay chiếm đoạt số tiền 2 tỷ đồng cũng sẽ là căn cứ để xác định tính chất của vụ án, đồng thời là cơ sở xác định ai là người bị hại. Thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt thể hiện qua chứng cứ nào trong quá trình giải quyết vụ án này?
Trường hợp kết quả điều tra, các đối tượng đã làm giả giấy tờ đăng ký xe để bán chiếc xe cho người khác có thể xác định hành vi làm giả giấy tờ để bán chiếc xe là hành vi định đoạt tài sản bất hợp pháp (làm mất chiếc xe), gây thiệt hại đến tài sản của chủ sở hữu chiếc xe. Thủ đoạn gian dối trong trường hợp này là làm giả giấy tờ xe, mục đích là chiếm đoạt chiếc xe, trong trường hợp này chủ sở hữu chiếc xe sẽ là nạn nhân và tài sản chiếm đoạt là chiếc xe ô tô.
Trường hợp không có hành vi làm giả giấy tờ xe, không có hành vi gian dối về chủ sở hữu chiếc xe mà lại mang chiếc xe của người khác đi cầm cố để vay tiền, giao dịch cầm cố tài sản này bị vô hiệu, chủ sở hữu chiếc xe không thể bị mất chiếc xe về mặt pháp lý. Trong trường hợp này hợp đồng vay tiền sẽ bị vô hiệu về biện pháp đảm bảo, coi như vay tiền không có biện pháp đảm bảo.
Trong vụ án trên, nếu các bị can vay tiền và mang tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của mình đi cầm cố để đảm bảo cho nghĩa vụ trả nợ, đó là quan hệ dân sự hợp pháp, nếu đến hạn trả nợ mà các bị can không trả được nợ, bên cho vay có quyền định đoạt đối với tài sản cầm cố đó.
Tuy nhiên, trong vụ án, tài sản cầm cố không thuộc quyền sở hữu của các bị can (bên vay tài sản, đồng thời là bên cầm cố), các bị can đã mang chiếc xe ô tô thuộc quyền sở hữu của người khác mang đi cầm cố mà không có ủy quyền, đây là quan hệ dân sự vô hiệu, bên nhận cầm cố không có quyền và không thể định đoạt được chiếc xe ô tô này nếu đến hạn trả nợ mà người vay tiền vi phạm nghĩa vụ trả nợ. Bởi vậy về mặt pháp lý, chủ chiếc xe ô tô này không thể mất xe mà bên chịu rủi ro chính là bên cho vay tiền.
|
Mohamach Da Pha cùng chiếc xe tang vật vụ án.
|
Cơ quan điều tra sẽ làm rõ có yếu tố gian dối nào trong quan hệ dân sự vay tiền và cầm cố tài sản là chiếc xe ô tô của người khác hay không về mục đích chiếm đoạt tài sản của các bị can là chiếm đoạt số tiền hay chiếm đoạt chiếc xe ô tô. Sẽ làm rõ bên cho vay tiền có biết chiếc xe ô tô này là của người khác hay không, vì sao lại chấp nhận cầm cố chiếc xe ô tô này cho khoản vay tiền đó? Đồng thời sẽ làm rõ thời hạn vay là bao lâu, đã đến hạn trả nợ hay chưa, có vi phạm nghĩa vụ dân sự trong quan hệ vay tài sản hay không? Từ đó, xác định hành vi của các bị can đã đến mức nguy hiểm cho xã hội hay chưa, và nguy hiểm đối với ai, ai sẽ là nạn nhân trong vụ án này?
Đây chỉ là khởi đầu của quá trình điều tra vụ án hình sự, cơ quan điều tra sẽ từng bước làm rõ những hành vi vi phạm pháp luật của các bị can nếu có, xác định mặt khách quan, mặt chủ quan, chủ thể trong cấu thành tội phạm đối với tội danh xâm phạm quyền sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật. Nếu kết quả điều tra chứng minh được các bị can đã thực hiện hành vi gian dối với mục đích chiếm đoạt tài sản của nạn nhân sẽ đề nghị truy tố đối với các bị can trong vụ án này.
Trước đó, cơ quan điều tra tiếp nhận tin trình báo của chị LNTH (32 tuổi, TP Thủ Đức) về việc Phan Công Khanh lừa đảo.
Theo đó, đầu tháng 4/2023, chị H mua ô tô hiệu MCLAREN, 51F-821.7... với giá 10 tỷ đồng nhưng cho chị gái ở TP Hà nội đứng tên trên hợp đồng ủy quyền chủ sở hữu đối với xe ô tô trên.
Thông qua mối quan hệ xã hội, chị H quen biết Khanh nên nhờ bán dùm chiếc xe. Tháng 3/2023, Khanh nói với chị H có muốn bán thì đem xe qua Showroom của mình vì có khách muốn mua xe, chị H đồng ý. Khoảng 15h ngày 9/3, Khanh nói nhân viên tên Vinh đến nhà chị H lấy xe ô tô chạy về Showroom K Super của Khanh, trên đường Trần Hưng Đạo (phường Phạm Ngũ Lão, quận 1) để bán dùm.
Lúc này, chị H chỉ giao xe ô tô 51F-821.7... mà không giao giấy tờ xe. Đến ngày 23/5, do cần tiền trả nợ và chuộc xe Mercedes G63 (chưa có biển số) mà trước đây cầm cố nên Khanh nói dối với chị H đưa giấy tờ chiếc MCLAREN để khách xem. Tuy nhiên, thực tế không có khách nào đến Showroom để xem mua xe MCLAREN. “Tôi làm như vậy là để lấy được bản chính giấy tờ chiếc xe thì mới cầm được để vay tiền”, Khanh khai với cơ quan công an.
Tin là thật, trưa 23/5, chị H đến Showroom đưa giấy chứng nhận đăng ký xe và giấy đăng kiểm xe ô tô 51F – 821.70 (bản chính) cho Khanh. Đến 15h chiều cùng ngày, Khanh đưa xe ô tô 51F – 821.70 cùng toàn bộ giấy tờ xe này cho Mohamach Da Pha (27 tuổi, trú tại An Giang, là cộng tác viên trong Showroom của Khanh) đem chiếc xe này đi cầm lấy 2 tỷ đồng đưa cho Khanh.
Mohamach Da Pha gọi điện thoại cho Đặng Minh H (32 tuổi, quận Bình Tân) để thế chấp chiếc MCLAREN để vay số tiền 2 tỷ đồng. Công an xác định, Pha biết rõ Khanh nói dối nhưng vẫn làm theo. Số tiền sau đó được dùng để chuộc chiếc xe mà Khanh cầm cố trước đó.
Sau đó, chị H liên tục nhắn tin yêu cầu Khanh trả lại giấy tờ và xe nhưng Khanh không trả lời. Chị H đến Showroom K Super tìm hiểu thì được biết Khanh đang thiếu nợ rất nhiều nên tố cáo lên công an.
Tại cơ quan điều tra, Khanh và Pha đã thừa nhận hành vi. Công an đã bắt khẩn cấp với Khanh và tạm giữ hình sự với Pha cũng như lấy lời khai, xác định vai trò của những người liên quan để xử lý.
Cơ quan điều tra cũng phát đi thông báo ai là nạn nhân của Phan Công Khanh đề nghị liên hệ với phòng CSHS (PC02), Công an TP.HCM (số 459 Trần Hưng Đạo, phường Cầu Kho, quận 1) để phục vụ điều tra, xử lý.
>>> Mời độc giả xem thêm video Cuộc sống của “tiểu thư lừa đảo” nổi tiếng toàn cầu sau khi ra tù
Hải Ninh