Tổng Bí thư: “Muốn phát triển, bứt phá thì phải làm”

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu quan điểm trên khi phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận tổ sáng 13/2 về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm nói rằng, công tác sắp xếp tinh gọn bộ máy được Nhân dân, các tổ chức, cơ quan đồng tình, ủng hộ, triển khai thực hiện rất nhanh và rất tốt.

“Đây là chủ trương rất đúng, là mong đợi lâu rồi từ Nhân dân. Tinh gọn để tiết kiệm tiền là một phần thôi, quan trọng hơn cả là hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả của bộ máy, đưa đất nước phát triển, nâng cao đời sống Nhân dân mới là điều mong mỏi nhất. Muốn phát triển, bứt phá thì phải làm”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm nêu hai nhiệm vụ rất quan trọng trong nhiều nhiệm vụ phải làm để đạt mục tiêu trên.

Theo Tổng Bí thư, nhiệm vụ thứ nhất, phải có sự tăng trưởng, từ đó nâng cao đời sống Nhân dân, thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của nhân dân trên các mặt. “Đây là mục tiêu xuyên suốt. Không thể nói tăng trưởng mấy con số mà đời sống nhân dân không thay đổi, nếu vậy tăng trưởng đi đâu?”, Tổng Bí thư nêu.

Nhiệm vụ thứ hai, theo Tổng Bí thư, tinh gọn mô hình tổ chức bộ máy và hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật, để huy động sức mạnh toàn xã hội. Cùng với đó là bố trí đội ngũ cán bộ để nâng cao thực thi pháp luật.

“Mô hình sắp xếp làm rồi, dân đồng tình rồi, từ Trung ương đến Quốc hội, Chính phủ, cơ sở. Còn làm thế nào thì đang sửa quy định pháp luật. Tiếp đó bố trí cán bộ thực thi nhiệm vụ, hết lòng hết sức phục vụ nhân dân”, Tổng Bí thư nói.

Theo Tổng Bí thư, muốn tinh gọn để bộ máy hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, phải xác định chức năng nhiệm vụ đúng và có hiệu quả, hiệu lực trong quản lý Nhà nước. Muốn làm tốt, mô hình tổ chức bộ máy và hệ thống quy định pháp luật phải được toàn xã hội đồng lòng thực hiện, không thể để bộ máy mỗi người đi một hướng. Đồng thời, việc bố trí cán bộ thực thi chính sách phải hết lòng vì dân, vì Đảng, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật đúng quy định.

Tổng Bí thư cho biết, Nghị quyết của Trung ương nhiều khóa đã đánh giá bộ máy cồng kềnh, hoạt động kém hiệu quả, đây là phần công việc cần tiếp tục làm.

"Khi sắp xếp, có đồng chí nói là thôi cái này để sau đại hội, nhiệm kỳ mới sẽ làm, cải cách, chứ làm thì va chạm lắm. Sắp xếp lại thì ai, bộ này bộ kia, nhiều tâm lý lắm, không làm được. Tôi bảo để đại hội sau càng không làm được, rất khó khan. Đây là thời cơ vàng, chuẩn bị cho Đại hội XIV", Tổng Bí thư chia sẻ.

Trong quá trình trên đều có nghiên cứu rất kỹ từ thực tiễn trong nước và kinh nghiệm các nước và thấy rằng các nước đều tính đến hiệu quả bộ máy, sự hài lòng của Nhân dân, có tiêu chí đánh giá hiệu lực, hiệu năng của bộ máy; quan tâm đến khả năng lãnh đạo, tầm nhìn dài hạn, khả năng thích ứng và đổi mới của chính quyền. Mỗi giai đoạn của cách mạng, phải có đường lối để thực thi.

“Để phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thì bộ máy, chính sách pháp luật phải đảm bảo mục tiêu đó, cái gì cản trở phải xóa bỏ. Hoàn thiện khuôn khổ pháp luật, toàn dân phải thực hiện chứ không phải chỉ cho Quốc hội, Chính phủ, bộ này bộ kia”, Tổng Bí thư lưu ý.

Dẫn chứng việc sáp nhập Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổng Bí thư nói chúng ta rất vất vả xóa được nền kinh tế bao cấp và đây là bước chuyển đổi sang kinh tế thị trường. Nhìn ra thế giới, ông cho biết chỉ hai nước có Bộ Kế hoạch và Đầu tư là Việt Nam và Lào, nhưng Lào cũng đã bỏ rồi, nhập vào Bộ Tài chính. “Bộ làm được rất nhiều việc trong phát triển chiến lược kinh tế, song như vậy là "nhầm chân", nhiệm vụ này của Ban Kinh tế Trung ương”, Tổng Bí thư nói.

Cùng với đó phải tính đến khả năng phối hợp, năng lực thực thi chính sách và chất lượng hiệu quả; tính đến khả năng quản lý về ngân sách. Tổng Bí thư đặt vấn đề tiềm lực đất nước như thế tại sao không phát triển? Đầu tư công quy định phức tạp thế nào mà có tiền nhà nước không tiêu được? Chủ tịch tỉnh, thành phố còn làm gì khi đầu nhiệm kỳ cấp trên đã phân bổ 5 năm xong hết đồng nào mua muối, đồng nào mua gạo và nếu làm khác đi là vi phạm.

“Mô hình quản lý ngân sách có vấn đề. Nhiều lúc tôi tự hỏi nhàn nhất chắc là ông chủ tịch thành phố vì quyết hết rồi, làm khác đi ông chết. Đất cũng xin cấp trên thì làm sao ông quyết định được đầu tư. Vậy hàng ngày ông làm việc gì, làm sao mà năng động, sáng tạo”, Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư lưu ý, phải tính đến năng lực cạnh tranh của thị trường, vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Bởi nhìn thành quả đổi mới của đất nước rất vĩ đại, song nhìn sang các nước vẫn thấy "mình quá chậm", khả năng cạnh tranh quốc gia rất khó khăn.

"Như Singapore cách đây 50-60 năm, họ khó khăn lắm, chỉ có đồi đất, làng chài. Người Singapore khi đó còn nói được sang Sài Gòn, khám ở Bệnh viện Chợ Rẫy là niềm mơ ước. Giờ đây thì ngược lại, mình mơ ước để sang Singapore khám bệnh", Tổng Bí thư dẫn chứng.

Hay nhìn sang Trung Quốc, một đất nước tương đồng với Việt Nam, sau 40 năm cải cách mở cửa, thu nhập bình quân đầu người của họ đã 12.000 USD, còn Việt Nam chưa được 5.000 USD.

Tổng Bí thư chia sẻ, lãnh đạo Malaysia từng nói với ông rằng “nếu đi kiểu các ông không bao giờ đuổi kịp chúng tôi. Nếu các ông đổi mới, tính toán lại thì lợi thế hơn chúng tôi rất nhiều”. Thực tế đó chính là biểu hiện của nguy cơ tụt hậu đã được Đảng ta nhìn nhận ngay từ Đại hội VI…

Nêu câu hỏi muốn đạt mục tiêu thì phải phát triển rất cao và nhanh, nhưng với bộ máy nặng nề có phát huy được hết tiềm lực hay không, Tổng Bí thư cho biết bây giờ mới chỉ là sắp xếp bước đầu, còn lại vẫn tiếp tục nghiên cứu, đánh giá về bộ máy chính quyền hiệu năng, hiệu quả thế nào.

"Huyện Đông Anh thu hơn 20.000 tỷ đồng, quận Hoàn Kiếm khoảng 30.000 tỷ đồng, gấp nhiều lần một số tỉnh, là điều rất đáng suy nghĩ. Quy mô dân số, đất đai hạn chế sao quận, huyện làm được mà cả tỉnh lại không làm được? Phải mang sách đến mà học chứ", Tổng Bí thư nêu thực tế và cho rằng phải có đánh giá, rút ra bài học.

Nhấn mạnh cải cách để tăng trưởng, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết chỉ tăng trưởng mới có tiền thực thi các chính sách, mới bỏ được nguy cơ tụt hậu và mới bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

"Không có cách nào khác. Phát huy năng lực phát triển của toàn xã hội thì bộ máy phải phục vụ xã hội, động viên Nhân dân. Những gì cản trở ta phát triển, cái gì là điểm nghẽn thì phải giải quyết. Cả xã hội chuyển mình, ai cũng phải nghĩ để thực hiện", Tổng Bí thư Tô Lâm nói.