Nhất quyết không nhận tội còn tỏ ra rất… “đàn anh”
Trong suốt phiên xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), bị cáo Trịnh Xuân Thanh - nguyên Chủ tịch HĐQT PVC thu hút sự chú ý đặc biệt từ dư luận.
Có luật sư bào chữa cho bị cáo Trịnh Xuân Thanh đã viết lên trang Facebook rằng: “Tôi hay ai tiếp xúc với anh Thanh cũng thấy anh là người hào sảng, quân tử, sòng phẳng, đàng hoàng... và cũng chân thật.”. Đó là ý kiến riêng của vị luật sư và tất nhiên, chúng ta tôn trọng ý kiến, đánh giá ấy. Ông Trịnh Xuân Thanh là người như thế nào? Xuyên suốt những phiên xử vừa qua chắc hẳn nhiều người đã có những nhận xét của riêng mình.
Tuy nhiên, có một điểm chung thu hút đông đảo sự quan tâm của dư luận. Đó chính là bị cáo Trịnh Xuân Thanh là bị cáo duy nhất trong phiên tòa kiên quyết không nhận tội.
Trước khi phiên tòa diễn ra, Trịnh Xuân Thanh đã được dư luận quan tâm khi cơ quan điều tra đang điều tra xác minh làm rõ các sai phạm, chưa khởi tố bị can thì bị cáo này đã nhanh chân chạy trốn ra nước ngoài. Nếu là một người đàng hoàng được cho là “quân tử” có bao giờ phải trốn chạy, không dám đương đầu với những hành vi bị cáo buộc?
Cáo trạng truy tố của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao nêu rõ, trong số những bị can phạm tội tham ô tài sản, Trịnh Xuân Thanh bị đề nghị áp dụng hình phạt nghiêm khắc. Lý do, trong quá trình điều tra, bị can khai báo không thành khẩn, quanh co chối tội, sau khi phạm tội, bị can đã bỏ trốn gây khó khăn, cản trở cho quá trình điều tra là những tình tiết cần xem xét để áp dụng mức hình phạt nghiêm khắc.
Trong phần tranh luận tại tòa, đại diện VKS cho biết, qua các ý kiến bào chữa tại tòa, đã có 9/10 bị cáo trong nhóm tội “Tham ô tài sản” nhận tội, thừa nhận việc bị truy tố về tội tham ô tài sản là có căn cứ, đúng pháp luật. Chỉ riêng bị cáo Trịnh Xuân Thanh là không nhận tội, mà cho rằng đó chỉ là hành vi thiếu trách nhiệm, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu.
Tại phần tự bào chữa, Trịnh Xuân Thanh nói rằng: “Bị cáo cũng không muốn đổ cho cấp dưới nếu để nhận mà họ không vướng vào vòng lao lý thì bị cáo xin nhận nhưng luật pháp phải là luật pháp.”. Tuy nhiên, Trịnh Xuân Thanh cũng là bị cáo bị trách móc, phản ứng dữ dội từ chính những thuộc cấp của mình.
Đáng chú ý, bị cáo Lương Văn Hòa - nguyên giám đốc ban điều hành dự án Vũng Áng - Quảng Trạch đã thẳng thừng trách móc trực tiếp Trịnh Xuân Thanh.
“Ở đây là phiên tòa công khai, đề nghị bị cáo Thanh trong quá trình phản biện luận cứ không được buộc tội, cáo buộc bị cáo hay các bị cáo khác. Trong suốt thời gian diễn ra phiên tòa, anh có bao giờ nghĩ vì ai mà bao nhiêu con người phải có mặt ở đây chưa?", bị cáo Hòa trách bị cáo Thanh.
Ngay ở phần thẩm vấn, bị cáo Nguyễn Anh Minh - nguyên Phó Tổng giám đốc PVC, cũng có phản ứng trước việc Trịnh Xuân Thanh nhiều lần nhắc đến chuyện bị cáo Thanh coi bị cáo Minh như anh em ruột thịt trong nhà. “Việc tình cảm, bị cáo nghĩ trong quan hệ gia đình và quan hệ bạn bè. Ra HĐXX thì việc vi phạm pháp luật là thượng tôn. Bị cáo xin ý kiến HĐXX, anh Thanh nói rất nhiều lần rằng coi bị cáo như em ruột”.
Một con người đàng hoàng mà ra tòa, tại sao Trịnh Xuân Thanh lại bị chính những người từng là anh em, thuộc cấp phản ứng dữ dội đến vậy?
Khi "đấng nam nhi" òa khóc tại tòa
Xuyên suốt toàn bộ phiên tòa, bị cáo Trịnh Xuân Thanh kiên quyết không nhận tội và tất nhiên, theo tâm lý chung khi chưa nhận tội thì người ta ít nhiều không có cảm xúc về sự hối hận. Tuy nhiên, khi nói lời sau cùng tại tòa án, bị cáo Trịnh Xuân Thanh kính mong HĐXX chuyển lời xin lỗi, ân hận của bị cáo đến với TBT Nguyễn Phú Trọng..
"Bị cáo muốn xin lỗi các lãnh đạo Đảng, Nhà nước và bị cáo xin lỗi nhân dân trong cả nước. Những ngày ở trong trại, bị cáo có lúc 5 ngày không ngủ được, đang từ 70 kg xuống còn 59 kg. Nhân đây bị cáo muốn tỏ lòng rất ân hận những việc mình đã gây ra, đến giờ bị cáo không còn cơ hội chăm sóc bố mẹ nữa"- bị cáo bật khóc.
Theo lời bị cáo, vợ cùng 3 người con nhỏ đang sinh sống tại Đức, vợ không biết tiếng nên vất vả. Do vậy, bị cáo Thanh đề nghị HĐXX sau khi kết thúc vụ án cho phép bị cáo có nguyện vọng được sang bên đấy ở để gần và chăm sóc vợ con. Bị cáo Thanh nói mình rất ân hận, hối hận.
"Cháu muốn gửi lời xin lỗi đến bác Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, mong bác tha lỗi cho cháu, coi cháu như người con, người cháu trong gia đình"- bị cáo Thanh òa lên khóc nức nở.
Trước đó, cũng trong lời nói sau cùng tại tòa, bị cáo Thanh mong HĐXX xem xét cho bị cáo bởi những chứng cứ vật chất và những chứng rõ ràng chứ không phải suy đoán. Không thể suy đoán lấy tiền bao nhiêu… Bị cáo Thanh cho rằng mình rất lo lắng bị kết tội từ những suy luận thiếu căn cứ. Bị cáo Thanh mong HĐXX thận trọng xem xét về tội Cố ý làm trái. Về tội tham ô, các luật sư cũng đã nói rất rõ với những chứng cứ rất mờ nhạt, mâu thuẫn. Đặc biệt, bị cáo Thanh nói có chứng cứ ngoại phạm, mong HĐXX công tâm xem xét.
Để chứng minh Trịnh Xuân Thanh có tội, đại diện VKS đã đưa ra những chứng cứ lời khai và chứng cứ vật chất, cũng như quan điểm đánh giá chứng cứ để làm rõ hành vi của bị cáo Trịnh Xuân Thanh. Đại diện VKS cho rằng, các chứng cứ, nhân chứng khai có sự logic với nhau, kết hợp giữa chứng cứ lời khai và chứng cứ vật chất, có đủ căn cứ xác định bị cáo Thanh là người đề ra chủ trương, cùng Vũ Đức Thuận chỉ đạo cấp dưới hợp thức hồ sơ, chứng từ nhằm chiếm đoạt tài sản, để bị cáo Thanh và bị cáo Thuận quyết định việc sử dụng. Trong đó, bị cáo Trịnh Xuân Thanh đã nhận và chiếm hưởng số tiền 4 tỷ đồng.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh phạm tội như thế nào, có tội như VKS truy tố hay không? thì HĐXX đang đánh giá và sẽ có kết quả trong ngày 22/1 – ngày tuyên án các bị cáo trong phiên tòa này. Tuy nhiên, Trịnh Xuân Thanh có “quân tử, đàng hoàng” hay không thì dư luận chắc hẳn ai cũng đã có những câu trả lời.