Kiểm tra trực tuyến thế nào đảm bảo công bằng trong bối cảnh dịch bệnh?

Bước sang năm thứ 3 duy trì dạy học trực tuyến, không thể phủ nhận ngành Giáo dục đã có sự nỗ lực trong việc vừa dạy học, vừa ứng phó với dịch COVID-19.

Tuy nhiên, hình thức dạy học này còn nhiều khó khăn, hạn chế khiến không ít giáo viên, phụ huynh băn khoăn, lo lắng, đặt ra vấn đề làm sao để đảm bảo chất lượng dạy học cũng như kiểm tra, đánh giá trong bối cảnh dịch bệnh còn kéo dài.

Đặc biệt, đối với lứa tuổi tiểu học, có ý kiến cho rằng, việc kiểm tra trực tuyến không hiệu quả và có thể gây nên nhiều áp lực về tâm lý cho cả học sinh và phụ huynh.

“Trong buổi kiểm thử vừa qua, khi các con được yêu cầu bật camera, bật mic xảy ra tình trạng cả lớp ồn ào, tiếng các con nói chuyện, tiếng cô giáo quát mắng, yêu cầu giữ trật tự xen lẫn tiếng người lớn nhắc bài" - chị Lê Thị Hà, phụ huynh có con học lớp 1 tại Cầu Giấy, Hà Nội, bày tỏ lo lắng.

Tại buổi tọa đàm “Nâng cao hiệu quả dạy và học trực tuyến thích ứng với dịch COVID-19” do Báo Lao Động phối hợp với Trung tâm dịch vụ số MobiFone - chi nhánh Tổng Công ty Viễn thông MobiFone tổ chức, PGS.TS Nguyễn Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo -thừa nhận, quá trình triển khai dạy học trực tuyến vẫn còn những khó khăn, vướng mắc.

Cụ thể là hạn chế về cơ sở hạ tầng; nguồn học liệu học trực tuyến; năng lực khai thác, sử dụng của thầy cô cũng như khả năng tự học của học sinh. Với những em học sinh độ tuổi càng nhỏ thì khó khăn càng lớn.

Ông Nguyễn Xuân Thành cho biết: “Ngành Giáo dục đã và đang triển khai nhiều giải pháp để khắc phục các khó khăn của việc dạy và học trực tuyến như hỗ trợ thiết bị cho học sinh khó khăn, biên soạn tài liệu hỗ trợ giáo viên.

Điều này nhằm rút ngắn thời gian ngồi trong lớp học ảo, giảm căng thẳng tâm lý, tăng tương tác trực tiếp với thầy cô, bạn bè để giờ học hiệu quả, tích cực hơn. Tôi hy vọng việc này sẽ được từng bước giải quyết để đảm bảo chất lượng dạy và học trực tuyến", ông Thành nói.

Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, bộ đã ban hành Thông tư 22 về việc kiểm tra đánh giá để không gây áp lực cho học sinh, đặc biệt là với những cấp học đang triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới như lớp 1, lớp 2, lớp 6.

Trong đó, quy định việc triển khai, đánh giá là thường xuyên, theo tinh thần kiểm tra đánh giá sự tiến bộ của người học. Việc kiểm tra thường xuyên gồm nhiều hình thức: Hỏi đáp, viết, đánh giá qua sản phẩm học tập, qua bài thực hành, bài thí nghiệm… Và thầy cô đánh giá ngay trong quá trình dạy học, có thể kiểm tra đánh giá nhiều lần, sau đó lựa chọn một số kết quả.

Còn với việc kiểm tra đánh giá định kỳ, có thể thực hiện trên giấy hoặc trên máy tính, có thể qua bài thực hành hoặc dự án học tập để các thầy cô, nhà trường lựa chọn hình thức đánh giá định kỳ phù hợp với nội dung đánh giá của các môn học. Hiệu trưởng nhà trường quyết định hình thức kiểm tra đánh giá trong trường hợp bất khả kháng không thể đến trường.

Còn theo ông Nguyễn Văn Hạnh - Phó Giám đốc Trung tâm dịch vụ số MobiFone, đúng là tổ chức thi trực tuyến không thể đảm bảo tương đương 100% như thi truyền thống. Nhưng về lâu dài, thi/kiểm tra trực tuyến không chỉ áp dụng trong thời điểm giãn cách xã hội, mà nên áp dụng cả vào trường học truyền thống theo mô hình online-offline; tức thi trên máy được tổ chức tại trường hoặc có giáo viên giám sát.

Để làm được điều này, các nhà trường nên sử dụng những phần mềm phục vụ dạy học trực tuyến chuyên nghiệp, có hệ thống tự động xáo trộn câu hỏi trong 1 đề, tự động tạo ma trận đề để các học sinh có đề kiểm tra/ thi khác nhau; có hệ thống chống copy paste đề và câu hỏi ra ngoài, thi kèm bật camera giám sát từng học sinh và cảnh báo gian lận.