Sống khốn khổ do ô nhiễm từ bãi rác Indevco
Nói đến những dự án “khủng” của Công ty Cổ phần Tập đoàn Indevco (Indevco) tại Quảng Ninh, người ta nhắc đến ngay Trung Tâm xử lý chất thải rắn (xã Hòa Bình và xã Vũ Oai, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh) hay còn gọi là bãi rác Indevco.
Đáng buồn thời gian qua, Trung tâm xử lý chất thải rắn này liên tục bị người dân các địa phương sống xung quanh tố xử lý rác không đúng quy trình gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, khiến cuộc sống của người dân bị đảo lộn.
Những ngày cuối tháng 6 và đầu tháng 7/2019, PV Kiến Thức liên tục nhận được đơn thư và ý kiến phản ánh của người dân thôn Đồng Lá (xã Hòa Bình, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh) về việc môi trường bị ô nhiễm kể từ khi Trung tâm xử lý chất thải rắn Indevco tập kết rác thải với khối lượng lớn.
Trong khi đó, do ảnh hưởng đất thải của tuyến đường công vụ dự án công viên nghĩa trang An Lạc cũng thuộc Indevco, nhiều diện tích đất sản xuất, canh tác, chăn nuôi của các hộ dân thôn Đồng Lá bị thiệt hại do bị đất đá vùi lấp đến nay chưa được đền bù hỗ trợ.
Cùng với đó, nhiều hộ dân lọt vào vùng quy hoạch dự án trung tâm xử lý chất thải rắn rộng 300 ha của Indevco, tuy nhiên đến nay chưa thu hồi đất, trong khi Indevco tổ chức khai thác than, đổ đất đá thải, làm bãi chôn lấp rác thải trên khu đồi đã khiến nhiều nhà dân bị nứt tường, dột mái…
 |
| Rác thải được tập kết tại Trung Tâm xử lý chất thải rắn. |
Nhận được phản ánh của người dân địa phương, PV Kiến Thức đã về thôn Đồng Lá để tìm hiểu cuộc sống của người dân do bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ dự án Trung Tâm xử lý chất thải rắn của Indevco. Xóm Tráng Xi (thôn Đồng Lá, xã Hòa Bình) là nơi chịu ảnh hưởng trực tiếp do ô nhiễm môi trường và những tác động từ dự án do nằm gần dự án xử lý chất thải và chỉ cách đường công vụ trên dưới 50 mét.
Bức xúc về ô nhiễm môi trường, nguồn nước ăn, khí bụi khi tập đoàn thi công san gạt, nhất là vào mùa mưa bão bùn đất cuốn trôi xuống vườn là tâm trạng của người dân nơi đây.
 |
| Rác thải chất cao như núi không được che chắn cẩn thận. |
Những căn nhà cấp 4 lụp xụp xuống cấp, nhiều nhà tướng nứt toác, cột kèo gỗ đã mục là tình trạng chung của các hộ dân Tráng Xi khi nằm trong vùng dự án treo nên không được sửa chữa nhưng nỗi thống khố nhất của người dân là sự bủa vây của ruồi nhặng làm cuộc sống bị đảo lộn.
Ông Hoàng Văn Hải, trưởng thôn Đồng Lá khi phản ánh đến PV đã gửi những bẫy chi chit ruồi để miêu tả về sự ảnh hưởng của người dân Tráng Xi từ những bãi tập kết rác thải của Trung Tâm xử lý chất thải rắn nằm cách các hộ dân không xa.
Đúng như lời ông Hải phản ánh về tình trạng “ruồi nhặng nhiều như trấu, chỉ cần vài phút đặt bẫy dính ruồi là ruồi không còn chỗ mà đậu”, nhiều người dân Tráng Xi đã mang những bẫy ruồi đen đặc cho PV xem. Những đứa trẻ túm tụm xem những bẫy ruồi đen đặc toàn ruồi trong sự ngao ngán và nỗi lo ảnh hưởng đến sức khỏe của người lớn.
Theo lời ông Hoàng Văn Hải, từ khi Indevco triển khai dự án trung tâm xử lý chất thải rắn trên khu đồi sát khu dân cư, rác thải từ các nơi được thu gom về chất đống, chôn lấp sơ sài cũng là lúc cuộc sống người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng do môi trường bị ô nhiễm, mùi hôi thối nồng nặc. “Khi mưa, nước rác thải tràn xuống khu dân cư mới là nỗi ám ảnh kinh hoàng”, trưởng thôn Đồng Lá cho biết.
 |
| Bốc mùi hôi thối ra các khu dân cư lân cận. |
Ông Lý Tài Minh – người dân thôn Đồng Lá, cũng là người đứng đơn gửi các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh cho biết, từ đầu năm 2018 đến nay, những bãi tập kết rác thải đã bốc mùi hôi thối, phát sinh nhiều ruồi nhặng làm ảnh hưởng đời sống sinh hoạt, sức khỏe của các hộ dân, nhất là người già và trẻ nhỏ. Bức xúc trước tình trạng trên, người dân địa phương đã vào tận nơi chứng kiến rác thải đổ đống cao bừa bãi.
Không phát triển được kinh tế khi sản xuất bị ảnh hưởng do đất đá vùi lấp, không được xây dựng sửa chữa nhà dù đã xuống cấp và phải sống chung với mùi hôi thối, ruồi nhặng và nguy cơ ô nhiễm môi trường là những gì người dân Đồng Lá đã phải chịu đựng suốt 3 năm qua.
Cực chẳng đã người dân đã phải làm đơn gửi đến các cấp chính quyền mong được thu hồi các hộ dân ở quá gần dự án để được di chuyển đi nơi khác. Thế nhưng những lá đơn nhiều lần được gửi đi, các cấp chính quyền đã vào cuộc nhưng việc rác sau khi thu gom được tập kết lộ thiên và vẫn xử lý bằng phương pháp chôn lấp, bãi rác tập kết tại dự án vẫn hoạt động tiếp nhận rác trở thành nỗi thất vọng, ám ảnh của người dân địa phương.
 |
| Trong khuôn viên bãi rác nham nhở một màu đen nghi từng khai thác than. |
 |
| Bãi rác ngập 1 màu đen. |
Cách 1km, vẫn ngửi thấy mùi hôi thối từ bãi rác tại UBND xã
Ghi nhận phản ánh của người dân, PV Kiến Thức đã tìm cách tiếp cận nơi tập kết rác thải. Từ nhà trưởng thôn Hoàng Văn Hải, PV men theo lối mòn đi tắt nên bãi rác.
Thời điểm đó, có một thanh niên đã ngăn cản không cho vào và yêu cầu PV phải đi lối cổng chính cách đó vài km đường vòng. Khi đến cổng chính, PV tiếp tục bị ngăn cản bởi lực lượng bảo vệ Trung Tâm xử lý chất thải rắn này.
Không chỉ vậy, dù chỉ là nơi tập kết xử lý rác nhưng được bảo vệ nghiêm ngặt, người lạ khó có thể ra vào trong trung tâm xử lý rác. Phải nhờ đến sự giúp đỡ của người dân, PV mới có thể tiếp cận khu vực hố tập kết rác.
Quan sát tại đây cho thấy, do dây chuyền công nghệ chưa hoàn thiện nên phần lớn rác thải đều được chôn lấp thủ công, thậm chí chất cao như núi không được che chắn cẩn thận mà để lộ thiên nên trời nắng thì bốc mùi hôi thối, trời mưa nước từ bãi rác chảy xuống, gây ảnh hưởng đến các khu vực dân cư lân cận. Nhất là lượng nước thải được chảy trực tiếp xuống sông Diễn Vọng khiến con sông này bị ô nhiễm nặng.
 |
| Ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND xã Hòa Bình. |
Trao đổi với PV Kiến Thức, ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND xã Hòa Bình xác nhận những phản ánh trên của người dân về việc bãi rác phát tán mùi ra môi trường là hoàn toàn đúng và cho biết, nhiều hôm, nhiều khi ngồi tại trụ sở ủy ban còn không thể chịu nổi mùi từ bãi rác.
“Sau khi tiếp nhận kiến nghị của người dân về việc Trung tâm xử lý rác thải rắn tập kết gây ô nhiễm môi trường nặng nề, chúng tôi đã trực tiếp trao đổi với lãnh đạo của Trung tâm xử lý chất thải rắn là có hiện tượng phát tán mùi hôi thối ra ngoài môi trường. Đồng thời, chúng tôi cũng báo cáo lên lãnh đạo huyện và phòng Tài nguyên môi trường của huyện Hoành Bồ”, Chủ tịch UBND xã Hòa Bình cho biết.
 |
| Người dân phải sống chung với ruồi nhặng với số lượng lớn. |
 |
| Người dân lo lắng cho sức khỏe của trẻ nhỏ. |
Bí thư kiêm Chủ tịch UBND huyện Hoành Bồ - Nguyễn Anh Tú cho biết, huyện đã nhận được phản ánh của người dân và đã cho các cơ quan chức năng của huyện tiến hành kiểm tra thực tế tại dự án Trung Tâm xử lý chất thải rắn.
Ngày 14/6, UBND huyện Hoành Bồ có công văn số 1144 gửi Công ty Cổ phần Tập đoàn Indevco trong đó cho biết, qua kiểm tra thực tế tại Trung Tâm xử lý chất thải rắn tại xã Vũ Oai và xã Hòa Bình do Công ty Cổ phần Tập đoàn Indevco làm chủ đầu tư và các phản ánh của người dân tại khu vực dự án về việc ô nhiễm môi trường trong quá trình thu gom, xử lý rác thải tại dự án, gây phát tán mùi, ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng đến sin hoạt của người dân, cho thấy, việc phát tán mùi hôi từ tập kết, chôn lấp rác là có thật.
UBND huyện Hoành Bồ cũng cho biết, Indevco được cấp phép triển khai hai dự án công viên nghĩa trang An Lạc (hơn 600 ha) và trung tâm xử lý chất thải rắn (300 ha) tại hai xã Vũ Oai và Hòa Bình.
Từ năm 2015, do doanh nghiệp này không có biện pháp thi công làm trôi taluy, đất đá thải vùi lấp đất sản xuất, chuồng trại chăn nuôi của gần 50 hộ dân thuộc hai xã Vũ Oai, Hòa Bình. Đồng ruộng, chuồng trại phải bỏ hoang nhiều năm.
 |
| Một trong những nhà dân ở gần khu xử lý rác thải. |
Ngay khi nhận được phản ánh của người dân, Sở TNMT tỉnh Quảng Ninh cũng thành lập đoàn kiểm tra, kết quả cho thấy, phản ánh của người dân về việc xuất hiện ruồi, mùi hôi thối trên khu vực được xác định xuất phát từ khu vực lưu chứa rác tạm thời đang hoạt động của Trung tâm xử lý chất thải rắn và từ các bể thu gom nước rỉ rác.
Theo tìm hiểu của PV Kiến Thức, dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn do Công ty CP Tập đoàn Indevco thực hiện được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt xây dựng từ tháng 4/2015 trên diện tích 300 ha tại huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh với mức kinh phí đầu tư dự kiến trên 1000 tỷ đồng. Trung tâm xử lý chất thải rắn có công suất xử lý 900 tấn rác/ ngày với công nghệ xử lý tiên tiến, hiện đại nhất hiện nay thông qua phân loại tự động, đốt trực tiếp ngay khi rác được tập kết về trung tâm, tỷ lệ chôn lấp tối đa là 5%. Tuy nhiên, khi dự án chưa hoàn thành, thì công ty đã tiếp nhận hàng trăm tấn rác mỗi ngày từ các địa phương như TP Hạ Long, Cẩm Phả, thị xã Quảng Yên và huyện Hoành Bồ về tập kết chôn lấp dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường như người dân phản ánh.
Kiến Thức sẽ tiếp tục thông tin.
>>> Xem thêm video: Ô nhiễm không khí là nguyên nhân chính gây ung thư
Nhóm Phóng viên