Ra thông báo cưỡng chế… rồi không đến
Tại thông báo số 22/TP-CCTHADS ngày 14/10/2021 mới đây, Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội) cho biết, ngày 21/10/2021 tiến hành cưỡng chế tài sản để thi hành bản án phúc thẩm “Tranh chấp hợp đồng hợp tác đầu tư” số 215/2020/KDTM-PT giữa nguyên đơn là Công ty cổ phần đầu tư và phát triển giáo dục - TDS Việt Nam và Bị đơn là trường THCS&THPT Newton.
Thông báo nêu rõ, bên bị cưỡng chế là Trường tiểu học và THCS Pascal với nội dung cưỡng chế giao quyền sử dụng diện tích 2896,3m2 đất tại lô TH1 - Khu đô thị mới Cổ Nhuế, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm (TP.Hà Nội) và tài sản gắn liền với đất là ½ tòa nhà 06 tầng được xây dựng trên diện tích đất nêu trên cùng các trang thiết bị đã đầu tư cho Trường Newton.
 |
| Thông báo số 22/TB-CCTHADS của Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm. |
Trong thông báo trên, chấp hành viên Nguyễn Kiều Dũng nêu thời gian cưỡng chế sẽ từ 8 giờ ngày 21/10/2021 cho đến khi cưỡng chế xong. Địa điểm cưỡng chế ở tại Lô TH1 khu đô thị mới Cổ Nhuế, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm.
Thế nhưng, đến trưa ngày 21/10/2021, không có bất kỳ đại diện nào của lượng thi hành án đến để thực hiện thông báo số 22/TB-CCTHADS.
Ngày 14/5/2021, đoàn kiểm tra của Cục THADS TP.Hà Nội đã có Kết luận số 05/KLKT-CTHA về việc kiểm tra toàn diện công tác thi hành án dân sự tại Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm. Trong đó, đoàn kiểm tra đã chỉ rõ sai phạm của chấp hành viên Nguyễn Kiều Dũng và Chi cục trưởng Nguyễn Quốc Hùng trong việc xác minh, kê biên, xử lý tài sản phải thi hành án trong vụ án giữa Công ty TDS và Trường Newton.
Đoàn kiểm tra cũng nhận định những sai sót, vi phạm của chấp hành viên Nguyễn Kiều Dũng là nghiêm trọng, cần phải có hình thức xử lý kỷ luật cho phù hợp với mức độ vi phạm. Điều chuyển sang Chi cục Thi hành án dân sự khác sau khi xử lý kỷ luật.
Trao đổi với báo giới, ông Vũ Thế Lợi - Phó giám đốc Công ty Khai Phát cho biết: “Đây là lần thứ 2, chúng tôi tiếp nhận được quyết định cưỡng chế. Nhưng đến 9h ngày 21/10/2021, chúng tôi không thấy cơ quan thi hành án nào đến để cưỡng chế? Điều này đang đặt một dấu hỏi”.
Ông Vũ Thế Lợi còn bày tỏ sự không đồng tình với bản án số 215/2020/KDTM-PT mà TAND TP.Hà Nội đã tuyên. Ông cho rằng, bản án này đã vi phạm về mặt tố tụng và về mặt nội dung cũng có nhiều vấn đề cần xem xét lại.
“Chúng tôi đã làm đơn khiếu nại bản án 215/2020/KDTM-PT của TAND TP.Hà Nội lên TAND Tối cao và ra Quốc hội”, ông Lợi thông tin.
 |
| Ông Vũ Thế Lợi, Phó giám đốc Công ty Khai Phát thông tin với báo chí tại hiện trường. |
Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã bị bỏ qua?
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn (Đoàn luật sư TP. Hà Nội), người đại diện quyền và nghĩa vụ cho các đương sự cho rằng tại thông báo cưỡng chế ngày 14/10/2021, Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm đã bỏ qua quyền của “người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan” theo bản án số 215/2020/KDTM-PT đối với các đương sự Nghiêm Nhật Anh và Nghiêm Thuận Ánh, khi không thông báo cho họ biết việc cơ quan này sẽ tiến hành cưỡng chế thi hành án vào ngày 21/10/2021.
 |
| Tòa nhà 6 tầng tại lô đất TH1. |
Ngoài ra, vị luật sư cũng không đồng tình với bản án 215/2020/KDTM-PT cũng như việc cưỡng chế thi hánh án của Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm đã xác định trường Pascal ở lô TH1.
“Tại lô TH1 không hề có Trường tiểu học và THCS Pascal. Từ trước đến nay chỉ có Công ty TDS và Công ty Khai Phát quản lý, sử dụng tòa nhà 6 tầng xây dựng trên lô TH1. Còn đối tượng phải thi hành án trong thông báo 22/TB-CCTHADS là Trường tiểu học và THCS Pascal nằm trên lô TH2 liền kề, chứ không phải lô TH1”, luật sư Tuấn nhấn mạnh.
Ông Tuấn nêu, tại Điều 313 của Bộ Luật tố tụng dân sự, để tuyên một bản án phải căn cứ vào các quy định của pháp luật, trong đó liên quan đến vụ án này là Luật doanh nghiệp, Bộ Luật dân sự, Luật đầu tư và Luật xây dựng. Nhưng vị luật sư cho rằng bản án phúc thẩm số 215/2020/KDTM-PT đã không căn cứ theo bất kỳ quy định của pháp luật có liên quan nào để tuyên bản án.
Ngoài ra, bản án này đã tuyên một hợp đồng vô hiệu, theo quy định của pháp luật, để giải quyết một hợp đồng vô hiệu, hai bên sẽ hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận. Tuy nhiên, trong bản án này lại chỉ tuyên trường Newton được sở hữu ½ tòa nhà và được sử dụng diện tích đất gắn liền với tòa nhà.
Cách giải quyết như thế cũng có nghĩa là bản án mới chỉ dừng lại ở quyền sở hữu và quyền sử dụng của trường Newton, chưa xác định trách nhiệm của bất kỳ đơn vị, cá nhân nào phải thực hiện nghĩa vụ hoàn trả diện tích đất này của trường Newtons.
Nội dung bản án tuyên có liên quan đến vấn đề trả lại tiền, lẽ ra phải tuyên bên nhận tiền trong giao dịch mua bán chuyển nhượng phải hoàn trả lại tiền. Nhưng trong bản án lại không tuyên hoàn trả lại tiền, mà chỉ tuyên phía Công ty Khai Phát và Công ty TDS được nhận lại số tiền đó.
“Bây giờ không tuyên người trả thì làm sao mà nhận lại được”, luật sư Tuấn nói.
Đối với tài sản, nội dung bản án lại không tuyên người nào phải giao lại tài sản, mà chỉ tuyên người được sở hữu tài sản đó. Do đó, nếu người nào đang xâm phạm quyền sở hữu tài sản đó, lại phải tiếp tục khởi kiện bằng một vụ kiện khác yêu cầu tòa án buộc người đang chiếm giữ tài sản phải trao trả lại tài sản đó.
Ông Tuấn nói: “Việc thi hành án có nghĩa là thực hiện theo đúng quyết định của bản án, trong bản án ở đây chỉ tuyên mỗi về vấn đề sở hữu. Vì vậy, việc thi hành án chỉ cần làm sao xác định được quyền sở hữu của trường Newton và được Nhà nước công nhận. Bản án không hề tuyên đơn vị nào phải thực hiện việc bàn giao đó.
Trong khi đó, quyết định cưỡng chế và thông báo cưỡng chế thi hành án, lại thi hành án bằng biện pháp bàn giao. Trong bản án không quy định về việc bàn giao thì thi hành án không được phép thực hiện việc bàn giao đó. Do đó, quyết định cưỡng chế bàn giao này đã nằm ngoài nội dung của bản án”.
Theo luật sư, trong quá trình thực hiện trách nhiệm công tác phòng cháy, chữa cháy Công ty Khai Phát đã đầu tư 5,2 tỷ đồng để xây dựng toàn bộ. Tại thời điểm Công ty Phát đầu tư xây dựng không bị bất kỳ cơ quan pháp luật nào nghiêm cấm sử dụng ½ tòa nhà, nên việc Công ty Khai Phát đầu tư phòng cháy, chữa cháy là đúng quy định của pháp luật.
Cố ý làm trái
Trước đó, sau khi TAND TP.Hà Nội tuyên bản án phúc thẩm số 215/2020/KDTM-PT ngày 30/11/2020, Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm đã ra Quyết định thi hành án số 511/QĐ-CCTHADS ngày 14/12/2020, Quyết định thi hành án số 528/QĐ-CCTHADS ngày 28/12/2020, cùng nhiều quyết định liên quan để điều chỉnh, nhằm thi hành bản án nêu trên.
Cho rằng các quyết định nêu trên có nhiều bất thường, các đương sự liên quan vụ án đã tố cáo ông Nguyễn Quốc Hùng, Chi cục trưởng Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm lên các cơ quan chức năng.
Ngày 5/5/2021, Cục THADS TP.Hà Nội đã ra kết luận số 37/KL-CTHADS xác định: “Nội dung tố cáo ông Nguyễn Quốc Hùng ra Quyết định thi hành án số 528/QĐ-CCTHADS ngày 28/12/2020 trái pháp luật là tố cáo đúng”; “Nội dung tố cáo ông Nguyễn Quốc Hùng ra Quyết định thi hành án số 510/QĐ-CCTHADS ngày 14/12/2020, Quyết định thi hành án số 511/QĐ-CCTHADS ngày 14/12/2020 và Quyết định tiếp tục thi hành án số 08/QĐ-CCTHADS ngày 11/3/2021 trái pháp luật là tố cáo đúng một phần”.
Từ đó, Cục THADS TP.Hà Nội đã yêu cầu Chi cục trưởng Nguyễn Quốc Hùng thu hồi Quyết định thi hành án số 528, đồng thời yêu cầu ông Nguyễn Quốc Hùng sửa đổi nội dung các quyết định thi hành án liên quan đảm bảo đúng quy định.
Kết luận 37/KL-CTHADS cũng yêu cầu Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm có biện pháp khắc phục các tồn tại vi phạm của các quyết định thi hành án đã ban hành trong vụ việc này phải theo đúng quy định.
Sau khi TAND TP.Hà Nội giải thích những nội dung chưa rõ, phải ra quyết định sửa đổi, bổ sung các Quyết định thi hành án số 510/QĐ-CCTHADS ngày 14/10/2020; Quyết định thi hành án số 511/QĐ-CCTHADS ngày 14/12/2020 và Quyết định tiếp tục thi hành án số 08/QĐ-CCTHADS ngày 11/3/2021 đảm bảo đúng quy định.
Đối với những nội dung của bản án mà Tòa án không giải thích được, hoặc thuộc trường hợp không được giải thích, thì Chi cục trưởng Nguyễn Quốc Hùng cần phải kiến nghị theo trình tự giám đốc thẩm tới TAND cấp cao, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội theo thẩm quyền.
Không chấp nhận nội dung Kết luận 37/KL-CTHADS, ngày 20/5/2021 Chi cục trưởng Nguyễn Quốc Hùng đã gửi kiến nghị số 508/BC-CCTHADS lên Tổng cục THADS (Bộ Tư pháp) để phản ứng các nội dung nêu trên.
Ngày 9/7/2021, Tổng cục THADS đã có văn bản số 2358/TCTHADS-GQKNTC trả lời kiến nghị, trong đó có nội dung bác bỏ lý lẽ của ông Nguyễn Quốc Hùng, giữ nguyên kết quả giải quyết Kết luận số 37/ KL-CTHADS của Cục THADS TP.Hà Nội. Đồng thời yêu cầu ông Nguyễn Quốc Hùng thực hiện nghiêm Kết luận nội dung tố cáo số 37/KL-CTHADS.
Trong khi chưa thực hiện khắc phục các nội dung vi phạm theo Kết luận số 37/KL-CTHADS và Kết luận số 05/KLKT-CTHA của Cục THADS TP.Hà Nội để khắc phục các sai phạm khi tổ chức thi hành bản án số 215/2020/KDTM-PT, ngày 14/10/2021 Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm lại ra ra thông báo số 22/TB-CCTHADS về việc cưỡng chế thi hành án nói trên.
Những vi phạm, thiếu sót của Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm đang được xử lý
Tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Tư pháp được tổ chức ngày 22/10/2021, những vấn đề sai phạm của Chi cục THADS Bắc Từ Liêm trong việc thi hành bản án phúc thẩm 215/2020/KDTM-PT đã được báo chí nêu ra, ông Nguyễn Thắng Lợi - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) cho biết, những vi phạm, thiếu sót của Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm trong việc tổ chức thi hành án gây bức xúc trong dư luận thời gian qua đã được Cục THADS TP.Hà Nội kiểm tra và kết luận. Hiện cơ quan chức năng cũng đã có biện pháp xử lý trách nhiệm với chấp hành viên và những người liên quan.
Đối với trách nhiệm của Chi cục trưởng Chi cục THADS quận Bắc Từ Liêm, Cục THADS TP.Hà Nội đã thụ lý và đã ban hành kết luận giải quyết tố cáo và gửi văn bản thông báo kết quả giải quyết tố cáo theo đúng quy định pháp luật.
Ông Nguyễn Thắng Lợi cũng khẳng định, lãnh đạo Bộ Tư pháp đã chỉ đạo rà soát lại toàn bộ nội dung vụ việc tổ chức thi hành án, để chỉ đạo giải quyết theo đúng quy định pháp luật. Đồng thời, Cục THADS TP.Hà Nội đã giao Trưởng phòng Tổ chức cán bộ tham mưu tổ chức kiểm điểm và xử lý trách nhiệm đối với ông Nguyễn Quốc Hùng - Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự quận Bắc Từ Liêm.
Mạnh Hưng