Dấu ấn nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan trên lĩnh vực ngoại giao

Trong thời gian công tác tại Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại, ông Vũ Khoan là nhà ngoại giao xuất sắc, đầy bản lĩnh, nhà nghiên cứu và lý luận sâu sắc.

Tham gia hoạch định chính sách đối ngoại, ông Vũ Khoan luôn kiên định đường lối độc lập, tự chủ, vận dụng linh hoạt các chính sách của Đảng và Nhà nước, luôn bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc và có những đóng góp xứng đáng vào việc mở rộng quan hệ quốc tế.

Khi được bầu vào Ban Bí thư và được bổ nhiệm giữ chức Phó Thủ tướng Chính phủ, phụ trách lĩnh vực kinh tế đối ngoại, ông Vũ Khoan tiếp tục có nhiều đóng góp quan trọng trong quá trình mở cửa và hội nhập quốc tế sâu rộng, nhất là trong quá trình đàm phán, gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) của Việt Nam.

Với nhiều thế hệ cán bộ ngoại giao, ông Vũ Khoan là người đi trước, hướng dẫn, dìu dắt nhiều thế hệ cán bộ trưởng thành, có nhiều đóng góp trong công tác nghiên cứu lý luận và đào tạo, giảng dạy… Sau khi nghỉ hưu, ông Vũ Khoan vẫn luôn quan tâm tới tình hình đất nước và có nhiều góp ý sâu sắc, trách nhiệm, thẳng thắn với Đảng, Nhà nước.

Thông tin nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan từ trần để lại nhiều tiếc thương đối với các thế hệ cán bộ ngoại giao.

Chia sẻ với báo chí, ông Vũ Dương Huân - nguyên Giám đốc Học viện Ngoại giao nói, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan là nhà ngoại giao chuyên nghiệp trải qua nhiều chức vụ khác nhau; từng học tập và làm việc ở Liên Xô; phiên dịch cho Bác Hồ, Tổng Bí thư Lê Duẩn, Thủ tướng Phạm Văn Đồng; là cán bộ kỳ cựu của ngành ngoại giao Việt Nam.

Nguyên Phó Thủ tướng là người có tư duy đổi mới, sáng tạo và hội nhập. Qua 2 đời Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cùng Chính phủ đã có công giúp Việt Nam chấm dứt thế bao vây cấm vận, mở ra chính sách đối ngoại mới.

Trong thời gian ông làm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao đã có đóng góp quan trọng đưa đất nước mở cửa và hội nhập với quốc tế. Đến thời kỳ Thủ tướng Võ Văn Kiệt, khi đó ông Vũ Khoan giữ cương vị Phó Thủ tướng đã có hoạch định chính sách với lộ trình mở cửa rất hay. Lộ trình đó bắt đầu từ Đông Nam Á rồi đến Mỹ, sau đó mở rộng sang châu Âu…

Trên cương vị Bộ trưởng Bộ Thương mại từ năm 2000, ông Vũ Khoan đã góp phần ký kết Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ (năm 2001) và thúc đẩy Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Ông Vũ Dương Huân chia sẻ ấn tượng về nguyên Phó Thủ tướng là người có tư duy, trí tuệ, luôn luôn đọc sách và học hỏi, có nhiều trăn trở làm sao thúc đẩy ngoại giao Việt Nam phát triển mạnh mẽ.

Theo ông Huân, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan là tấm gương lớn cho cán bộ Bộ Ngoại giao qua các thời kỳ, đặc biệt với những nhà ngoại giao trẻ bởi những tư tưởng đổi mới, năng động, sáng tạo, luôn luôn học tập. Nguyên Phó Thủ tướng cũng là nhà nghiên cứu với nhiều công trình nghiên cứu ngoại giao.

“Ông làm việc đến tận lúc mất, trước khi mất, ông vẫn tham gia các hội nghị, hội thảo khoa học nghiên cứu của Bộ Ngoại giao. Đây là con người học tập suốt đời”, ông Huân chia sẻ.

Ông Bạch Ngọc Chiến – nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định, nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, nguyên Trưởng ban truyền hình đối ngoại VTV, Phó chủ tịch Tập đoàn EQuest Education nhớ lại, khi ông vào làm việc ở Vụ Thông tin Báo chí Bộ Ngoại giao, ông Vũ Khoan khi đó là Thứ trưởng phụ trách Vụ. Mỗi lần có tờ trình của Vụ được trả về, ông rất háo hức vì sẽ được học thêm điều gì đó mới mẻ. Chỉ vài chữ ông Vũ Khoan sửa sẽ thay đổi hoặc làm sáng ra rất nhiều ý.

“Tháng 6/2005, tôi đang làm việc ở Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, chuẩn bị cho chuyến đi thăm Mỹ của Thủ tướng Phan Văn Khải. Chú Vũ Khoan đã sang trước từ nhiều ngày để chuẩn bị và thực sự chú là người đạo diễn cho toàn bộ chương trình của Thủ tướng, từ các hoạt động lễ tân, báo chí đến nội dung đàm phán. Tôi được giao nhiệm vụ chuẩn bị cho các cuộc phỏng vấn của chú với CNN ngày 18/6 và của CNN (Wolf Blitzer) với Thủ tướng ngày 21/6 cũng như hàng loạt các cuộc tiếp xúc với báo chí của chú trong suốt thời gian chuyến thăm lịch sử này”, ông Bạch Ngọc Chiến chia sẻ.

Theo ông Chiến, bản thân ông luôn ngước nhìn ông Vũ Khoan để học hỏi từ một nhân cách và tài năng lớn của đất nước. Ngày này 3 năm trước, ông Chiến đọc được phỏng vấn của ông Vũ Khoan trên một tờ báo với câu nói rất tâm đắc “không lên được thì phải biết cách xuống”. Và sau đó, ông Chiến đã thực hiện đúng lời chỉ dạy đó.

“Hôm nay bâng khuâng nhớ về đúng ngày này 3 năm trước tôi chính thức chia tay VUFO để về làm dân, tôi được tin Chú Vũ Khoan đã qua đời. Vô cùng thương nhớ và yêu quý chú và tự hào được biết, tiếp xúc và học hỏi từ một người đã dám nói, dám làm và làm được nhiều điều to lớn cho đất nước và nhân dân. Chú đã sống một cuộc đời rất tuyệt vời”, ông Chiến xúc động.