Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung và 2 đồng phạm trong vụ mua chế phẩm Redoxy - 3C của Cộng hòa Liên bang Đức sáng 10/12, bị cáo Nguyễn Đức Chung đã phản bác nhiều luận điểm trong kết luận điều tra cũng như cáo trạng truy tố ông về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Bị cáo Nguyễn Đức Chung cho rằng, sau khi nhận quyết định khởi tố bị can, ông đã trình bày ngay rằng việc khởi tố đối với mình là oan. Sau khi nhận cáo trạng, ông đã gửi đơn khiếu nại và kiến nghị tới cơ quan chức năng, trong đó có 15 nội dung cáo buộc bản thân ông là không đúng, thậm chí là trái pháp luật.
Chủ tọa Trần Nam Hà cho biết, tòa án đã nhận được các đơn của bị cáo, trong đó, đơn ngắn nhất là 10 trang, dài nhất 38 trang.
 |
| Bị cáo Nguyễn Đức Chung trả lời thẩm vấn HĐXX. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN. |
Theo bị cáo Chung, bản kết luận điều tra và cáo trạng có nêu các vấn đề liên quan Công ty Arktic. Trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo nhận thấy trách nhiệm của mình với vợ, con. Theo lời bị cáo Chung, Công ty Arktic là công ty mà bị cáo hiểu ban đầu là do con trai bị cáo và người đầu tiên thành lập công ty là ông Đào Xuân Tấn làm (sau này bị cáo Nguyễn Trường Giang mua lại Công ty Arktic).
“Tôi không muốn cho con tôi làm ở Công ty Arktic nên yêu cầu sang Úc học. Sau đó, cháu nói với tôi là anh Giang lấy lại và thời gian lấy lại, cháu đang ở Úc học. Đến tháng 7/2016 thì con tôi về nước. Tôi không tham gia điều hành, góp tiền và bàn bạc với anh Giang bất cứ thứ gì. Tôi khẳng định với HĐXX, nếu tôi biết Công ty Arktic có con tôi tham gia thì chắc chắn rằng, anh Giang không bao giờ bước chân được vào nhà tôi, và chắc chắn không bao giờ có chuyện làm bất cứ thứ gì. Bởi cuộc đời tôi chưa bao giờ bàn bạc với ai, làm cái gì để tính toán đến đồng tiền của Nhà nước cả”, bị cáo Chung phân trần.
Trình bày về nội dung bản cáo trạng, bị cáo Nguyễn Đức Chung cho rằng, cáo trạng viện dẫn Nghị quyết 03 của HĐND thành phố Hà Nội là không đúng vì Nghị quyết này chỉ có giá trị đến năm 2010. Đồng thời khẳng định, trong thông báo ngày 20/8/2016, ông có kết luận giao Công ty Thoát nước Hà Nội đàm phán mua chế phẩm RedOxy-3C trực tiếp từ Công ty Watch Water của Đức chứ không chỉ đạo mua qua Công ty Arktic.
Nói về cáo buộc là người tạo mọi điều kiện cho bị cáo Nguyễn Trường Giang hoạt động, giành làm đại lý độc quyền của Watch Water, bị cáo Chung cho biết, ông đã kết nối cho rất nhiều các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở thành phố và các doanh nghiệp nước ngoài tiêu thụ hàng hóa.
Quá trình bị cáo Giang đi cùng đoàn công tác của UBND TP Hà Nội, theo ông Chung, bản thân ông không hề biết Giang liên hệ với Watch Water như thế nào. Hơn nữa Watch Water hoàn toàn có quyền lựa chọn nhà phân phối độc quyền. Bị cáo Chung cũng đề nghị được đối chất với bị cáo Võ Tiến Hùng và Nguyễn Trường Giang để làm rõ về những lời khai của hai bị cáo này về cáo buộc ông là người chỉ đạo, điều hành.
Đối với buổi thí nghiệm tại hồ Hoàn Kiếm ngày 31/7/2016 mà ông Chung bị quy kết chỉ đạo bị cáo Võ Tiến Hùng mua chế phẩm RedOxy-3c qua Công ty Arktic, bị cáo Chung phản bác và cho rằng, giả sử ông có chỉ đạo thật, sau đó ông Võ Tiến Hùng cũng phải thực hiện theo đúng quy trình, phải có báo cáo đề xuất trình UBND TP; ông sẽ cho ý kiến phê duyệt để giao cho các Sở tham mưu cho UBND TP hoặc sẽ giao cho một Phó chủ tịch chỉ đạo.
Bị cáo Chung nói rằng, thực tế, sau đó việc mua bán chế phẩm như thế nào ông không hề biết.
“Bị cáo chỉ hiểu công ty Arktic do con trai thành lập. Sau đó, bị cáo không muốn con làm mà muốn con tiếp tục đi du học. Thời gian sau, con trai bị cáo nói rằng bị cáo Giang đã lấy lại công ty”, ông Chung nói là khẳng định bản thân không tham gia điều hành, góp tiền hay bàn bạc gì với bị cáo Giang.
Trước đó, bị cáo Nguyễn Trường Giang khai, anh ta có quen bà Nguyễn Trúc Chi Hoa (vợ bị cáo Nguyễn Đức Chung) do thường xuyên tham gia giao dịch mua bán với bà Hoa. Bị cáo Giang thừa nhận, có tham gia ký giấy tờ liên quan đến các cáo buộc như trong kết luận điều tra và cáo trạng đã nêu, nhưng Giang cho rằng, anh ta không góp vốn mà thực tế chỉ đứng tên trên giấy tờ.
“Khi bị cáo nhận điều hành Công ty Arktic thì công ty không có tài sản, vốn để sản xuất, kinh doanh do ông Nguyễn Đức Chung kêu gọi các đối tác ứng tiền”, bị cáo Giang khai.
Với chế phẩm Redoxy 3C, bị cáo Giang thừa nhận do bị cáo Nguyễn Đức Chung nhờ nhập. Giang cũng thừa nhận, đã tham gia đoàn công tác của thành phố Hà Nội đi các nước châu Âu từ đầu đến cuối, nhưng ý định nhập chế phẩm Redoxy 3C không phải của mình.
Theo lời khai của bị cáo Giang, ý định mua chế phẩm Redoxy 3C xuất phát từ sau cuộc họp thứ 2 (cuộc họp 1 giữa đoàn của thành phố Hà Nội và Công ty Watch Water tại Cộng hoà liên bang Đức) tại trụ sở UBND TP Hà Nội. “Ông Chung kêu gọi Công ty Watch Water đầu tư vào dự án nước sau khi đi thăm nhà máy nước ở huyện Phú Xuyên- Hà Nội, sau đó bán nước cho người dân. Công ty Watch Water nói rất mạo hiểm vì không có đại diện nên không muốn đầu tư”, bị cáo Giang khai.
Bị cáo Giang nói có báo cáo lại cho ông Chung và ông Chung nhờ đàm phán với Công ty Watch Water xin độc quyền trước khi gửi sản phẩm mẫu về. Công ty Watch Water sau đó đã đồng ý cho bị cáo Giang đại diện ở Việt Nam. Sau khi lô hàng thử nghiệm được nhập về, bị cáo Chung có chỉ đạo muốn mua tiếp Redoxy và 3C giao cho bị cáo Võ Tiến Hùng liên hệ, làm việc.
Trả lời HĐXX về việc “Trước khi bị cơ quan điều tra triệu tập lấy lời khai, có ai hướng dẫn cho bị cáo khai không?”. Bị cáo Giang đã suy nghĩ khá lâu rồi trả lời ngập ngừng “Trước khi bị bắt, bị cáo đã được hướng dẫn từ ông Chung và những người trong UBND TP Hà Nội. Việc mua bán cổ phần thì bị cáo có nhận được hướng dẫn từ ông Chung. Ông Chung bảo bị cáo gặp anh Lê Hoàng Thanh, là chồng bà Nguyễn Thị Bích Hằng (người có tên trong Công ty Arktic) để nói chuyện. Anh Thanh bảo có mua bán cổ phần, anh đưa em 2 tỷ đồng tại nhà anh. Bị cáo đã khai như thế”, bị cáo Giang trình bày.
Bị cáo Võ Tiến Hùng khai, bị cáo quen bị cáo Giang khi đi cùng đoàn công tác sang châu Âu. Nhiệm vụ đoàn công tác là tham quan triển lãm môi trường ở Cộng hoà liên bang Đức, trong đó có công nghệ xử lý nước thải. Trong lịch trình của đoàn chỉ đi thăm triển lãm, trong triển lãm đó có đến Công ty Watch Water.
Trước khi đoàn đi công tác có tổ chức họp đoàn, trong đó có ông Nguyễn Thế Hùng (khi đó là Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội) và ông Nguyễn Đức Chung, giao cho đoàn đi những nơi cần đi. Đối với chi phí đi công tác thì doanh nghiệp bỏ chi phí.
Theo lời khai bị cáo Hùng, Công ty Thoát nước Hà Nội vẫn sử dụng công nghệ cũ nên chỉ sử dụng được 8 hồ không mở rộng 100% trên địa bàn thành phố Hà Nội. Việc mong muốn đổi mới công nghệ, đồng thời ảnh hưởng tới sức khoẻ người lao động nên Công ty cũng đã tìm nhiều đối tác, doanh nghiệp để thay đổi. Công ty Thoát nước Hà Nội cũng đã thử nghiệm nhiều công nghệ mới của nước ngoài, trong đó bị cáo Hùng tham dự buổi thử nghiệm tại hồ Hoàn Kiếm.
“Ngày 20/8/2016, trên tinh thần để các nhà khoa học tiếp cận công nghệ mới, Công ty Thoát nước Hà Nội đã mở hội thảo mời ông Chopba cùng các nhà khoa học. Ngoài ra, còn có ông Nguyễn Đức Chung, Nguyễn Trường Giang. Sau khi bị cáo Giang đưa chế phẩm này về đã thử nghiệm bè quây, ông Nguyễn Đức Chung chỉ đạo công khai để thử nghiệm tại các hồ thì mua chế phẩm đó qua Công ty Arktic. Thời điểm đó, bị cáo chưa biết mối quan hệ của ông Nguyễn Đức Chung và Nguyễn Trường Giang”, bị cáo Hùng khai.
Theo hồ sơ vụ án, năm 2016, UBND TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị liên quan xử lý, cải tạo, khắc phục ô nhiễm nước các sông, hồ trên địa bàn TP bằng cách tìm kiếm các công nghệ tiên tiến phù hợp. Bị cáo Nguyễn Đức Chung khi đó là Chủ tịch UBND TP Hà Nội lựa chọn công nghệ xử lý nước ô nhiễm của Công ty Watch Water (Đức), tổ chức đoàn tham quan, thử nghiệm, đặt hàng sản xuất ra chế phẩm Redoxy-3C để sử dụng vào việc xử lý ô nhiễm nước tại TP Hà Nội. Tuy nhiên, sau đó ông Chung lại chỉ đạo miệng bị can Võ Tiến Hùng mua chế phẩm Redoxy-3C qua Công ty Arkticmang lại lợi ích không chính đáng cho Công ty này.
Cơ quan tố tụng cáo buộc hành vi phạm tội của ông Chung có động cơ vụ lợi trong vụ án này. Cụ thể, công ty Arktic do bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa (vợ ông Chung) bỏ 100% vốn (5 tỷ đồng) và lấy tên con trai Nguyễn Đức Hạnh đứng tên trong giấy đăng ký kinh doanh. Sau đó, bà Hoa nhờ một người khác đứng tên sở hữu 40% vốn điều lệ thay cho gia đình bị cáo Chung, còn bị can Nguyễn Trường Giang đứng tên sở hữu 60% vốn điều lệ.
Cơ quan tố tụng còn cáo buộc, bị cáo Nguyễn Đức Chung chỉ đạo mua chế phẩm Redoxy-3C qua Công ty Arktic để công ty này được hưởng khoản lợi nhuận hơn 36 tỷ đồng.
>>> Mời độc giả xem thêm video Truy tố ông Nguyễn Đức Chung trong vụ mua chế phẩm Redoxy 3C:
Hải Ninh