Nhân kỷ niệm 47 năm ngày Đại thắng mùa xuân (30/4/1975 - 30/4/2022), ngày 2/5, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã gặp mặt đoàn học sinh miền Nam trên đất Bắc tại Hội trường Thống Nhất (Thành phố Hồ Chí Minh).
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu (ảnh: TTXVN)
Bày tỏ xúc động khi gặp lại các thầy cô, những cán bộ, các cựu học sinh một thời quây quần, gắn bó bên nhau dưới mái trường Học sinh miền Nam trên đất Bắc, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, nhờ sự yêu thương, chăm nom, nuôi dạy đặc biệt của Đảng, Nhà nước, của Bác Hồ, của nhân dân miền Bắc và sự phấn đấu rèn luyện không ngừng của bản thân, các thế hệ học sinh miền Nam đã có những bước trưởng thành vượt bậc, đóng góp hết sức xứng đáng cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước trước đây và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc ngày nay.
Chia sẻ về mô hình Trường học sinh miền Nam trên đất Bắc, Chủ tịch nước nhấn mạnh, đây là một trong những mô hình giáo dục thành công của nền giáo dục và đào tạo cách mạng nước ta. Đó cũng là một trong những tinh hoa quý báu của nền giáo dục nước nhà. Thành công của mô hình Trường học sinh miền Nam là bài học về giáo dục, chăm lo, chuẩn bị nguồn lực cho mai sau, cũng là nguyên lý giáo dục toàn diện, học đi đôi với hành, nhà trường gắn liền với xã hội.
Tháng 5/1949, Bác Hồ đã chỉ thị thành lập các trường thiếu sinh quân Việt Nam, đào tạo đội ngũ cán bộ cho cách mạng từ tuổi niên thiếu, nơi rất nhiều người trưởng thành, trở thành tướng lĩnh, cán bộ cấp cao.
Từ thành công của mô hình giáo dục đào tạo này, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra chủ trương đào tạo cán bộ cho cách mạng miền Nam, cho cả nước và thành lập các trường học sinh miền Nam đa dạng, phù hợp với từng lứa tuổi, dân tộc, vùng miền.
Trong hoàn cảnh miền Bắc còn muôn vàn khó khăn, phải dồn toàn bộ nguồn lực cho sự nghiệp giải phóng miền Nam thì những gì tốt đẹp nhất về nguồn lực trí tuệ, về con người, cơ sở vật chất của miền Bắc thời đó đều ưu tiên dành cho học sinh miền Nam.
Nhiều thế hệ học sinh miền Nam vừa học xong lớp 10 đã tình nguyện xông pha chiến trường. Nhiều người đã anh dũng hy sinh ở lứa tuổi thanh xuân như các anh hùng Nguyễn Kim Vang, Hải Quân, Võ Văn Mẫn, Lê Khương, Lê Anh Xuân, nhà văn Chu Cẩm Phong… Sự cống hiến đó đã làm rạng rỡ truyền thống vẻ vang của học sinh miền Nam tuyệt đối trung thành, xả thân, ân nghĩa, tài hoa.
Tiếp nối truyền thống vẻ vang của các thế hệ học sinh miền Nam đi trước, học sinh miền Nam lớp sau đã không ngừng phấn đấu rèn luyện, được Đảng tin yêu, được nhân dân tín nhiệm. Hàng chục cán bộ nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng giữ cương vị chủ chốt của các bộ, ban, ngành ở Trung ương. Nhiều người là thành viên Chính phủ, lãnh đạo tỉnh và thành phố. Nhiều người trở thành nhà khoa học, nhiều văn nghệ sĩ, nhà thơ, nhà báo nổi tiếng. Đặc biệt, ở thời kỳ đổi mới toàn diện đất nước, nhiều "hạt giống đỏ" đã khẳng định tên tuổi của mình trên mặt trận phát triển kinh tế, làm giàu cho đất nước.
Chủ tịch nước khẳng định, các thế hệ học sinh miền Nam tự hào là những người đã góp phần thực hiện xuất sắc, nghiêm túc di chúc thiêng liêng của Bác Hồ. Các thế hệ học sinh miền Nam dù ở bất cứ cương vị nào, nơi đâu cũng luôn dành trọn niềm tin với Đảng, với Tổ quốc, ghi nhớ công ơn của Đảng, của Bác Hồ và khắc sâu trong lòng những tình cảm ân tình, sự hy sinh, nhường cơm sẻ áo của nhân dân miền Bắc.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng cho rằng, những thành tựu, bài học từ mô hình Trường học sinh miền Nam trên đất Bắc gợi mở cho chúng ta cách suy nghĩ để quyết tâm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập sâu rộng của đất nước.
Nhân dịp này, Chủ tịch nước đánh giá cao UBND tỉnh Thanh Hóa khi phê duyệt "Quy hoạch tổng thể Khu di tích lịch sử Sầm Sơn" có hạng mục "Bảo tàng tập kết" và "Tượng đài chuyến tàu tập kết" để lưu lại những hình ảnh, hiện vật, tư liệu thể hiện tình cảm Bắc-Nam ruột thịt của nhân dân hai miền trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Chủ tịch nước đề nghị các Ban liên lạc học sinh miền Nam trong toàn quốc có biện pháp thu thập rộng rãi các tư liệu, hiện vật để trưng bày trong Bảo tàng tập kết và tự nguyện đóng góp nguồn lực để cùng xây dựng công trình "Tượng đài chuyến tàu tập kết".
Ngoài ra, Chủ tịch nước cũng đề nghị các Ban Liên lạc học sinh miền Nam Trung ương và các Ban Liên lạc học sinh miền Nam tiếp tục chung tay thực hiện những nghĩa cử cao đẹp để thể hiện sự tri ân đối với các trường, các thầy cô và gia đình thầy cô, các địa phương có học sinh miền Nam từng học tập, sinh sống. Tiếp tục có nhiều hoạt động thiết thực phát huy truyền thống đoàn kết, nghĩa tình, lan tỏa niềm tự hào là học sinh miền Nam trên đất Bắc, hướng tới Kỷ niệm 70 năm Trường học sinh miền Nam trên đất Bắc (1954 - 2024).
Thiên Tuấn