Nhiều điểm mới trong dự thảo phương án thi tốt nghiệp từ năm 2025
Bộ GD&ĐT vừa công bố Dự thảo xây dựng phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 để lấy ý kiến xã hội.
Dự thảo được xây dựng trên cơ sở bảo đảm thống nhất, đồng bộ với lộ trình triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và lộ trình tự chủ giáo dục đại học; phù hợp với bối cảnh Việt Nam và xu thế chung về phát triển giáo dục và đào tạo trên thế giới.
 |
| Thí sinh làm thủ tục dự thi tốt nghiệp THPT năm 2022. |
Theo Dự thảo, kỳ thi tốt nghiệp THPT giai đoạn 2025- 2030 có một số điểm mới. Cụ thể, sẽ tăng cường ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin, từng bước thí điểm thi trên máy tính đối với các môn thi trắc nghiệm ở các địa phương có đủ điều kiện.
Về môn thi, hình thức thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 sẽ được tổ chức thi theo môn. Trong đó, các môn học bắt buộc gồm Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, Lịch sử (đối với giáo dục phổ thông); Ngữ văn, Toán, Lịch sử (đối với giáo dục thường xuyên) và các môn học lựa chọn ở bậc THPT gồm: Vật lí, Hóa học, Sinh học, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ.
Thí sinh học chương trình THPT dự thi 4 môn học bắt buộc gồm Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, Lịch sử và 2 môn học lựa chọn trong số 4 môn học đã chọn học. Thí sinh học chương trình Giáo dục thường xuyên cấp THPT dự thi 3 môn học bắt buộc gồm Ngữ văn, Toán, Lịch sử và 2 môn học lựa chọn trong số 4 môn học đã chọn học. Môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, các môn còn lại thi theo hình thức trắc nghiệm.
Ngân hàng câu hỏi thi và đề thi cho tất cả các môn được xây dựng theo định hướng chú trọng đánh giá năng lực.
Như vậy, với sự điều chỉnh này, từ năm 2025, Lịch sử sẽ trở thành môn thi bắt buộc và sẽ không còn 2 bài thi tổ hợp Khoa học Tự nhiên và Khoa học Xã hội như hiện nay. 3 môn Giáo dục kinh tế và pháp luật, Công nghệ và Tin học lần đầu tiên được xây dựng ngân hàng câu hỏi thi.
Băn khoăn nhiều điểm chưa hợp lý
Dự thảo phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 nhận được những quan điểm trái chiều, từ các chuyên gia, nhà giáo ở nhiều nội dung, trong đó có việc cung cấp dữ liệu đủ độ tin cậy cho các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp sử dụng trong tuyển sinh theo tinh thần tự chủ.
Nhiều ý kiến cho rằng, nên tách 2 kỳ thi xét tuyển sinh và thi tốt nghiệp THPT ra, bởi mục tiêu quá khác nhau. Theo đó, kỳ thi tốt nghiệp mang tính đại chúng, còn xét tuyển sinh đại học lại mang tính chuyên sâu, không thể dùng một kết quả cho cả 2 mục tiêu.
Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, TS Lê Viết Khuyến, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, hiện là Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam cho hay, nếu đề thi tốt nghiệp THPT phân hóa tốt thì vẫn đạt được cùng một lúc hai yêu cầu, đó là xét tốt nghiệp và xét tuyển đại học.
Vì thế, theo ông, đa số các trường đại học vẫn có thể xét tuyển dựa vào kết quả của Kỳ thi tốt nghiệp THPT. Chỉ có một số ít những trường, ngành hot, ngành đặc biệt nên có thêm một kỳ thi phụ, hoặc tổ chức kỳ thi riêng.
“Có thể ví, nếu chỉ để xét tốt nghiệp, thì chăng một cái dây, chỉ có một mức thấp để đa số các học sinh đều có thể nhảy qua. Nhưng nếu để đạt cả mục tiêu xét tuyển đại học, thì sẽ phải có nấc cao hơn”, ông Khuyến nói.
TS Lê Viết Khuyến cho hay, ông tán thành việc sử dụng kết quả của kỳ thi để xét tuyển cao đẳng, đại học. Bởi nó phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 29, đó là giảm tối thiểu sự phiền hà cho gia đình.
Tuy nhiên, một số nội dung Dự thảo Luật khiến ông Khuyến băn khoăn. Đầu tiên, đó là nội dung Lịch sử có thể trở thành một trong bốn môn thi tốt nghiệp THPT.
Theo quyết định của Bộ GD&ĐT, Lịch sử đã được đưa từ môn học tự chọn trở thành bắt buộc ở bậc THPT. Việc điều chỉnh này sẽ theo các nguyên tắc cơ bản, trong đó, không thay đổi cấu trúc chương trình đã ban hành, củng cố kiến thức phổ thông ở giai đoạn giáo dục cơ bản.
Ông Khuyến cho rằng, để Lịch sử trở thành môn thi bắt buộc, Bộ GD&ĐT cần điều chỉnh theo hướng không có những kiến thức nâng cao, mà chỉ là kiến thức cơ bản, kéo “giãn” từ bậc THCS (theo thiết kế Lịch sử là môn học tự chọn ở bậc THPT trước đó, kiến thức cơ bản sẽ kết thúc ở bậc THCS).
“Bởi nếu là kiến thức nâng cao thì chỉ là môn tự chọn, chứ không thể là bắt buộc được, kể cả trong học hay thi”, ông Khuyến nói.
Cũng liên quan tới môn thi “bắt buộc”, ông Khuyến cho hay, theo Dự thảo, đề thi sẽ được xây dựng theo định hướng chú trọng phát triển năng lực. Đây là xu hướng của thế giới và cũng theo tinh thần của chương trình giáo dục phổ thông mới.
Tuy nhiên, phải hiểu cho đúng điều này, tiếp cận năng lực là khi chương trình có những môn tự chọn, tùy theo năng lực của học sinh. “Chứ còn đã là “bắt buộc” thì lại không phải theo năng lực nữa, mà là tiếp cận nội dung. Vì thế, nếu đề thi theo hướng tiếp cận năng lực, trong khi môn học lại là “bắt buộc” thì tôi cho rằng có điểm không hợp lý”, ông Khuyến nói.
Góp ý về đề thi, TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Trường THPT Đinh Tiên Hoàng cho rằng, để thúc đẩy việc học sinh vận dụng kiến thức vào thực tiễn, nên tăng cường tỷ lệ câu hỏi từ 25% lên 30-40%.
Với môn thi, Bộ GD&ĐT nên kết hợp với các trường đại học để xây dựng thành các mã ngành phù hợp yêu cẩu tuyển sinh, giúp phụ huynh thuận lợi trong việc lựa chọn.
Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, ThS Ngô Văn Nghĩa, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Quốc Trinh, Hà Nội cho hay, nhà trường đã chuyển Dự thảo tới tất cả các cán bộ, giáo viên của Trường. Sau đó, họp tổ chuyên môn, thống nhất ý kiến trên cơ sở ý kiến của từng thành viên. Kết quả, 100% đều nhất trí với nội dung Dự thảo. Với việc đánh giá kết quả học tập của học sinh sau quá trình học THPT, nội dung Dự thảo rất ổn, phù hợp, vì đã bao quát được và sẽ đánh giá được chương trình giáo dục phổ thông 2018. Liên quan đến phương án cung cấp kết quả thi tốt nghiệp để xét tuyển đại học, nếu các trường đại học vẫn giữ các phương án tuyển sinh như hiện nay, thì nội dung này là phù hợp, thuận lợi cho các trường.
Mời quý độc giả xem video: "Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022: Tăng cường các giải pháp chống gian lận". Nguồn: VTV24
Mai Loan