Phiên toà được mở do có kháng cáo của 28/34 bị cáo và kháng cáo của 42 bị hại, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Trong đó, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát kháng cáo toàn bộ bản án chung thân giai đoạn 2 về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Rửa tiền và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Bị cáo Trương Huệ Vân và cùng 26 bị cáo khác đã kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Tại phiên phúc thẩm, bị cáo Trương Mỹ Lan được thẩm tra đầu tiên và cho biết tinh thần ổn định. Bị cáo Lan có 8 luật sư tham gia bào chữa. Khoảng 40 luật sư bào chữa cho các bị cáo còn lại.
 |
| Bị cáo Trương Mỹ Lan tại tòa (Ảnh: VOV) |
Thông báo tại tòa, chủ tọa cho biết, có 2 bị cáo rút kháng cáo là Trần Thị Hoàng Uyên, Thư ký của bị cáo Trương Mỹ Lan và Trần Xuân Phượng, Thư ký Tổng giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cùng bị cấp sơ thẩm phạt 2 năm 6 tháng tù về tội rửa tiền. Một số bị cáo bị mức án cao, tòa đã chỉ định luật sư để bào chữa cho các bị cáo.Tuy nhiên, các bị cáo này đều từ chối luật sư chỉ định vì đã mời luật sư riêng để bào chữa.
Trong phần thủ tục, Luật sư Phan Trung Hoài, bào chữa cho bị cáo Trương Mỹ Lan đề nghị HĐXX cho phép luật sư được gặp mặt với thân chủ trong giờ giải lao; cho phép bị cáo Lan được sử dụng bút, giấy để ghi chép theo sự giám sát của lực lượng bảo vệ phiên tòa; được sử dụng tài liệu trong trại tạm giam. Luật sư cũng đề nghị HĐXX cung cấp bàn làm việc để các luật sư sử dụng nếu có nhu cầu; cho phép luật sư vào làm việc với bị cáo ở trại tạm giam vào cuối tuần.
HĐXX chấp nhận việc luật sư đề nghị cung cấp bàn làm việc và cung cấp máy tính, HĐXX. Đối với việc luật sư gặp các bị cáo tại giờ giải lao cũng được đồng ý, nhưng dưới sự giám sát của lực lượng bảo vệ phiên tòa.
Với yêu cầu của luật sư cho bị cáo Lan được sử dụng giấy viết, HĐXX không chấp nhận vì luật sư đã có thời gian làm việc với bị cáo, nếu muốn trình bày thêm thì có thể nhờ luật sư. Việc luật sư đề nghị gặp bị cáo vào cuối tuần thì không thuộc thẩm quyền của HĐXX nên không thể giải quyết.
Trước đó, tại phiên tòa sơ thẩm tháng 10/2024, TAND TPHCM đã tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", 8 năm tù về tội "Rửa tiền" và 12 năm tù về tội "Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới". Tổng hình phạt bị cáo Trương Mỹ Lan (trong vụ án Vạn Thịnh Phát - giai đoạn 2) phải chấp hành là chung thân. Tòa sơ thẩm cũng buộc bị cáo Lan bồi thường hơn 30.000 tỷ đồng, tương ứng với mỗi trái phiếu doanh nghiệp có mệnh giá 100.000 đồng, cho hơn 35.000 bị hại.
Có 33 bị cáo đồng phạm còn lại bị tòa tuyên phạt từ 2 - 23 năm tù về các tội danh trên. Trong đó, chồng bị cáo Lan là bị cáo Chu Lập Cơ, Chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư Times Square bị tuyên phạt 2 năm tù, đồng phạm giúp sức vợ rửa 33 tỷ đồng. Bị cáo Trương Huệ Vân, Tổng giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị tuyên phạt 5 năm tù do giúp sức bị cáo Lan lừa đảo tiền của các trái chủ.
Sau phiên sơ thẩm, bị cáo Lan kháng cáo toàn bộ bản án. Bị cáo Trương Huệ Vân và cùng 26 bị cáo khác đã kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Chu Lập Cơ (chồng bị cáo Lan) chấp nhận mức án 2 năm tù, không kháng cáo.
Bản án sơ thẩm xác định, năm 2018, SCB đang trong tình trạng bị các cơ quan quản lý thanh tra, kiểm tra; việc xin cấp tín dụng, kèm theo tình hình nợ xấu kéo dài.
Bị cáo Trương Mỹ Lan đã ra chủ trương và họp các lãnh đạo chủ chốt của SCB, Công ty Chứng khoán Tân Việt (TVSI), chọn các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành, tư vấn, chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bất hợp pháp, huy động tiền từ người dân để trả nợ ngân hàng, đầu tư dự án và các mục đích cá nhân khác.
Từ năm 2018 - 2020, các nhân sự chủ chốt tại SCB và Công ty chứng khoán TVSI đã họp bàn, chọn và sử dụng 4 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành 25 mã trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo, với mục đích để tăng quy mô vốn, phát triển hoạt động kinh doanh, dự án đầu tư và cơ cấu lại các khoản nợ, gồm: Công ty An Đông; Công ty Quang Thuận; Công ty Sunny World và Công ty Setra với tổng khối lượng 308.691.388 trái phiếu, tổng giá trị hơn 30.000 tỷ đồng, không có tài sản đảm bảo, chiếm đoạt hơn 30.000 tỷ đồng của 35.824 bị hại.
Sau khi chiếm đoạt, các bị cáo đã thực hiện nhiều thủ đoạn gian dối để rút tiền mặt, che giấu dòng tiền sử dụng vào nhiều mục đích không đúng với phương án phát hành. Đến nay, dư nợ vẫn còn hơn 30.000 tỷ đồng, gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư.
Từ năm 2018 đến 2022, Trương Mỹ Lan, nhằm che giấu nguồn gốc và hợp thức số tiền hơn 415.000 tỷ tham ô của SCB (ở giai đoạn một vụ án), đã chỉ đạo các thuộc cấp thực hiện nhiều thủ đoạn chuyển tiền ra khỏi hệ thống SCB; hoặc chuyển khoản cho cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Mục đích là che giấu nguồn gốc tiền do phạm tội mà có, hợp pháp hóa toàn bộ số tiền hơn 445.000 tỷ đồng để sử dụng cho các mục đích theo chỉ đạo của bị cáo Lan.
Ngoài ra, bị cáo Lan đã chỉ đạo người nạp tiền vào thẻ tín dụng của chồng là Chu Lập Cơ trả các khoản tiền mà hai vợ chồng đã sử dụng 225 tỷ đồng. Trong số đó có 33 tỷ đồng là tiền từ hành vi phạm tội tham ô tài sản và lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bị cáo Lan.
Với tội “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”, bản án sơ thẩm xác định có 21 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài trái quy định với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ USD. 21 công ty này đã nhận tiền từ nước ngoài chuyển về trái quy định, với 152 giao dịch (tổng cộng hơn 3 tỷ USD). Như vậy, bà Lan và đồng phạm đã vận chuyển trái phép hơn 4,5 tỷ USD qua biên giới, tương đương hơn 106.000 tỷ đồng.
Ở giai đoạn một vụ án, ngày 3/12/2024, bị cáo Trương Mỹ Lan bị TAND Cấp cao tại TP HCM bác kháng cáo, tuyên y án tử hình về tội “Tham ô tài sản”; 20 năm tù về tội “Đưa hối lộ”; chấp nhận giảm nhẹ hình phạt từ 20 năm xuống 16 năm về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Tổng hợp hình phạt, bà Lan phải chịu án tử hình.
Tâm Đức