Bí ẩn loại “chè xanh” độc hại gấp 500 lần ma túy

Kiểm tra những kiện hàng trong vụ vận chuyển 2,8 tấn lá Khat qua đường biển. Ảnh: T.L

Trước đó, trong tháng 7/2016, Đội Kiểm soát Hải quan đã báo cáo Lãnh đạo Cục HQ Hải Phòng ra quyết định thành lập chuyên án “Đấu tranh, triệt phá việc vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài về cảng Hải Phòng”. Đến tháng 8/2016, theo nguồn tin trinh sát và phân tích thông tin xác định lô hàng nghi vấn trên vận đơn thể hiện: Hàng đi từ một quốc gia Châu Phi với tên gọi rất chung chung “ The Vert, tạm dịch là loại cây bụi”. Người nhận hàng là một doanh nghiệp Việt Nam có hoạt động kinh doanh tạm nhập – tái xuất.

Ngay sau đó, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Đội 1 Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan và Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an Hải Phòng đã lập phương án đấu tranh khi doanh nghiệp có tên trên lô hàng đến làm thủ tục. Tuy nhiên, đến tận cuối tháng 3/2017 này, doanh nghiệp đứng tên nhận hàng này vẫn không đến nhận mà có công văn từ chối nhận lô hàng trên. Container hàng lá bụi đó được mở ra và bên trong là 353 hộp carton, chưa khoảng 2,8 tấn lá Khat.

Vụ thu giữ 2,8 tấn lá Khat tại cảng Hải Phòng ngày 21/3 vừa qua. Ảnh: T.L

Tuy nhiên, còn rất nhiều những vụ vận chuyển loại lá này đã được phát hiện. Cụ thể như trước đó, ngày 2/3/2017, Tổng cục Hải quan cho biết, liên quan đến yêu cầu kiểm tra các lô hàng tại sân bay quốc tế Nội Bài của Đoàn Thanh tra Chính phủ, tại kho hàng của Công ty Cổ phần dịch vụ hàng hóa Nội Bài (NTCS), phát hiện 2 lô hàng xuất phát từ Kenya vì có nghi vấn chứa hàng cấm. Quá trình khám xét, lực lượng chức năng phát hiện trong các lô hàng trên gồm 5 thùng carton chứa tổng số 111,6 kg lá khô (nghi là lá khát dùng để điều chế ma túy đá).

Trước đó một thời gian, vào sáng 22/9, Cục Hải quan Hà Nội phối hợp với Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) và Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C47), Viện Khoa học hình sự (C54) Bộ Công an tổ chức khám xét 11 gói bưu kiện, tại Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh đang thuộc diện hàng gửi từ Việt Nam ra nước ngoài, theo đường Bưu chính quốc tế. Kết quả kiểm tra ban đầu, các lực lượng chức năng phát hiện trong trong 11 gói bưu phẩm gửi nói trên là lá Khát khô, trọng lượng 82,5kg, hay còn gọi là lá "Thiên đường" có thành phần Cathinone - một chất ma túy cực mạnh nằm trong danh mục các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống xã hội, có độc tính gấp 500 lần ma túy. Theo thông tin ban đầu, toàn bộ số hàng trên đều đứng tên một người gửi là Phạm Văn D., địa chỉ tại Lào Cai gửi đi Mỹ.

Trước đó tháng 7, Cục Hải quan thành phố Hà Nội phối hợp với Cục Điều tra chống buôn lậu của Tổng cục Hải quan và Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C47 - Bộ Công an) lập chuyên án Đấu tranh triệt phá một đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy có nguồn gốc thảo mộc từ nước ngoài vào Việt Nam. Tang vật là 199 kiện hàng với trọng lượng khoảng hơn 2,5 tấn lá Khat vận chuyển vào Hà Nội theo đường Bưu chính Quốc tế và đường hàng không. Tất cả các mẫu mà Hải quan gửi giám định tại Viện Khoa học hình sự đều cho thấy kết quả có thành phần Cathinone. Trong vụ án này, chủ mưu là các đối tượng ở nước ngoài, người gửi và người nhận là những người được thuê vận chuyển tại Việt Nam.

Theo kết quả giám định của Viện Khoa học hình sự Bộ Công an thì trong “lá Khat” có thành phần chất Cathione. Ðây là chất ma túy nằm trong danh mục mục I, Nghị định 82/2013/NÐ-CP của Chính phủ, là chất tuyệt đối cấm, kể cả sử dụng trong y tế và nghiên cứu khoa học. Vì vậy “lá Khat” là chất ma túy rất nguy hiểm cần phải ngăn chặn.

Cụ thể, trả lời báo chí, Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy (Bộ Công an) từng cho biết: “Vừa rồi qua công tác nghiệp vụ, chúng tôi phát hiện nghi vấn một số đối tượng lợi dụng chính sách tạm nhập, tái xuất hàng hóa gửi rất nhiều thảo mộc khô với danh nghĩa là chè vào Việt Nam rồi đưa đi Mỹ, Canada, Úc, Trung Quốc và một số nước khác để tiêu thụ. Từ những bất thường trong những kiện hàng hóa đó, bằng các biện pháp kiểm tra nghiệp vụ chúng tôi phát hiện đây không phải chè hay thảo mộc thông thường, mà là “lá Khat”- một loại cây chứa chất ma túy”.