Báo cáo đánh giá tác động môi trường mỏ đất hiếm bị cắt ghép thế nào?

Cổng Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa đăng tải Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của "Dự án khai thác và chế biến mỏ đất hiếm Bắc Nậm Xe, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu" để tham vấn cộng đồng.

Tuy nhiên, ngay sau đó, không ít người phát hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường trên có sự “cắt ghép”, “sao chép”.

Cụ thể, tại trang 10 báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án Khai thác và chế biến mỏ đất hiếm Bắc Nậm Xe (tỉnh Lai Châu) nhưng lại xuất hiện thông tin: "Dự án Khai thác giai đoạn 2 mỏ vonfram – đa kim Núi Pháo thuộc Dự án khai thác, chế biến vonfram, fluorit, bismuth, đồng và vàng Núi Pháo, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên là dự án mở rộng quy mô. Công suất của dự án là 3.500.000 tấn quặng nguyên khai/năm".

Theo báo cáo, dự án Khai thác và chế biến mỏ đất hiếm Bắc Nậm Xe do Công ty TNHH xây dựng Hưng Hải làm chủ đầu tư, đơn vị tư vấn lập báo cáo đánh giá tác động môi trường là Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ - Luyện kim.

Công ty TNHH Xây dựng Hưng Hải là doanh nghiệp đóng trên địa bàn tỉnh Lai Châu hoạt động trên các lĩnh vực chủ yếu: Đầu tư, xây dựng công trình dân dụng, công nghiệp, thủy điện; Thăm dò, khai thác, chế biến và kinh doanh khoáng sản.

Đáng chú ý, sau khi hoàn thành công tác thăm dò, phê duyệt trữ lượng khoáng sản mỏ đất hiếm Bắc Nậm Xe, Công ty TNHH Xây dựng Hưng Hải đã nghiên cứu, hợp tác với nhiều đơn vị nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước nhằm tìm ra công nghệ chế biến đất hiếm tối ưu, giảm thiểu tác động đến môi trường. Công ty cũng đã tìm kiếm và có đối tác là Công ty Cổ phần Đất hiếm Việt Nam, đơn vị duy nhất ở Việt Nam sản xuất đất hiếm có độ tinh khiết cao phục vụ doanh nghiệp trong nước và xuất khẩu sang các nước Nhật Bản, Hoa Kỳ,… từ nguồn nguyên liệu đất hiếm nhập từ Nga, Úc,…sẵn sàng hợp tác chế biến, tiêu thụ sản phẩm đất hiếm của Công ty.

Tuy nhiên, mới đây, liên quan vụ án khai thác trái phép quặng đất hiếm ở tỉnh Yên Bái của Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với ông Lưu Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đất hiếm Việt Nam và bà Nguyễn Thị Hiền, kế toán công ty này về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.

Trao đổi với báo chí, đại diện Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ - Luyện kim (VIMLUKI) - đơn vị tư vấn lập báo cáo ĐTM thừa nhận, quá trình lập báo cáo, bộ phận soạn thảo nội dung đã để phát sinh sai sót, có những lỗi chính tả....Đồng thời cho biết, việc có sai sót trong báo cáo đánh giá tác động môi trường là điều không thể tránh khỏi do đang trong giai đoạn lấy ý kiến tham vấn cộng đồng.

Vị này cho biết, thời gian tới sẽ điều chỉnh trước khi trình Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định, phê duyệt.

Đại diện VIMLUKI cũng khẳng định, việc Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đất hiếm Việt Nam vừa bị khởi tố không ảnh hưởng tới việc thực hiện đánh giá tác động môi trường hoặc liên kết thực hiện dự án đất hiếm nói trên.

Theo thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, đây là giai đoạn chủ dự án lập báo cáo ĐTM, đăng tải công khai để tham vấn ý kiến cộng đồng. Khi nào chủ dự án gửi báo cáo chính thức, Bộ Tài nguyên và Môi trường mới thành lập hội đồng xem xét, thẩm định ĐTM.

Dự án Khai thác và chế biến mỏ đất hiếm Bắc Nậm Xe được thực hiện tại xã Nậm Xe, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, có công suất 600.000 tấn/năm quặng nguyên khai, thời gian thực hiện trong 30 năm. Đến nay, dự án đã kết thúc giai đoạn thăm dò, đánh giá trữ lượng. Dự án đặt mục tiêu khai thác và chế biến đất hiếm để sản xuất ra sản phẩm tinh quặng đất hiếm với hàm lượng >30% TR2O3 và tinh quặng barit đi kèm với hàm lượng >90% BaSO4.

Tinh quặng đất hiếm tiếp tục cung cấp cho nhà máy chế biến sâu do Công ty đầu tư tại tỉnh Lai Châu để sản xuất tổng oxit đất hiếm với hàm lượng >95% TREO phục vụ cho nhà máy chiết tách oxit đất hiếm riêng rẽ trong nước và xuất khẩu, tinh quặng barit phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Dự án Khai thác và chế biến mỏ đất hiếm Bắc Nậm Xe là một trong 5 dự án khai thác đất hiếm tại Việt Nam, bên cạnh dự án Đầu tư khai thác, chế biến đất hiếm Đông Pao, dự án mỏ đất hiếm Yên Phú, mỏ đất hiếm Bến Đền, mỏ đất hiếm Nam Nậm Xe.