40 triệu USD đại gia Nguyễn Cao Trí chiếm đoạt của bà Trương Mỹ Lan xử lý thế nào?

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 5/8, Trung tướng Tô Ân Xô, Trợ lý Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an - Người phát ngôn Bộ Công an cho biết, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đã khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Cao Trí (SN 1970) -Tổng Giám đốc CTCP Đầu tư - Du lịch Sài Gòn Đại Ninh về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Ông Trí bị bắt giữ ngày 15/1/2023.

Báo cáo của Cơ quan CSĐT, quá trình mở rộng điều tra vụ án tại công ty cổ phần An Đông (vụ án Vạn Thịnh Phát), Cơ quan điều tra phát hiện Trương Mỹ Lan có quan hệ làm ăn, đầu tư với Nguyễn Cao Trí. Trương Mỹ Lan đã chuyển cho Trí số tiền hơn 40 triệu USD để mua bán dự án, kinh doanh.

Khi Lan bị bắt, Trí đã nảy sinh ý định chiếm đoạt số tiền Lan đã chuyển cho Trí. Nguyễn Cao Trí đã chỉ đạo một số nhân viên tiêu hủy giấy tờ, chứng cứ việc Lan chuyển tiền cho Trí với mục đích chiếm đoạt toàn bộ số tiền kể trên.

Tại Cơ quan điều tra, Trí đã nhận tội và sẽ phải nộp lại số tiền đã chiếm đoạt. Cơ quan điều tra đã kê biên, phong tỏa tài sản của Trí để đảm bảo thu hồi tài sản trong vụ án.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, từ thông tin trên, ông Nguyễn Cao Trí được xác định đã có hành vi gian dối để chiếm đoạt số tiền tới 40 triệu USD của bà Trương Mỹ Lan. Hành vi thủ đoạn gian dối thể hiện là tiêu hủy giấy tờ tài liệu chứng minh có việc nhận tiền nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả lại số tiền này cho bà Trương Mỹ Lan và doanh nghiệp của bà Lan. Hành vi gian dối nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản xuất hiện sau khi đã nhận được tài sản thông qua một giao dịch hợp pháp nên hành vi này có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 175 bộ luật hình sự.

Theo quy định của pháp luật, người nào nhận tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng trở lên thông qua giao dịch dân sự hợp pháp, sau đó gian dối hoặc bỏ trốn nhằm chiếm đoạt tài sản hoặc sử dụng tài sản vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến mất khả năng trả lại tài sản hoặc đến thời hạn thực hiện nghĩa vụ trả lại tài sản nhưng cố tình không trả lại tài sản sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Cáo buộc của C03 Bộ Công an, ông Nguyễn Cao Trí đã Nhận số tiền 40 triệu USD của bà Trương Mỹ Lan để thực hiện hoạt động mua bán, chuyển nhượng dự án. Việc giao nhận tiền này là hợp pháp, là quan hệ dân sự kinh tế. Tuy nhiên, khi bà Trương Mỹ Lan bị bắt, ông Nguyễn Cao Trí đã có hành vi tiêu hủy các giấy tờ chứng từ giao nhận tiền để muốn chiếm đoạt số tiền này. Cơ quan điều tra xác định ông Trí đã có hành vi gian dối chiếm đoạt số tiền đến 40 triệu USD của bà Lan. Đây là số tiền đặc biệt lớn.

Thông tin từ phía cơ quan điều tra, ông Nguyễn Cao Trí sẽ phải nộp lại toàn bộ số tiền này để khắc phục hậu quả, cơ quan điều tra đã tiến hành kê biên, phong tỏa nhiều tài sản của Nguyễn Cao Trí để đảm bảo thi hành án.

Nếu trong quá trình điều tra vụ án, ông Trí thành khẩn khai báo và động viên gia đình tự nguyện khắc phục hậu quả đây là tình tiết đáng chú ý, trường hợp bị kết tội thì đây là tình tiết giảm nhẹ một phần đáng kể trách nhiệm hình sự vì hậu quả đã được khắc phục và bị can thành khẩn khai báo, tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả.

Cơ quan điều tra sẽ làm rõ nguồn gốc số tiền 40 triệu USD là từ đâu, có phải là tài sản do phạm tội mà có của bà Mỹ Lan và các đồng phạm hay không để xác định trách nhiệm dân sự đối với số tiền này.

Trong trường hợp số tiền này có nguồn gốc do phạm tội mà có, khi ông Nguyễn Cao Trí hoặc gia đình nộp lại số tiền này cơ quan điều tra sẽ thu giữ để nộp vào ngân sách nhà nước theo nguyên tắc xử lý vật chứng trong vụ án hình sự quy định tại Điều 106 bộ luật tố tụng hình sự.

Trường hợp bị can và gia đình bị can không khắc phục hậu quả, cơ quan tiến hành tố tụng cũng sẽ niêm phong, kê biên, phong tỏa tài sản của bị can. Trường hợp có đủ căn cứ để kết tội, những tài sản này sẽ được xử lý trong quá trình thi hành án theo nguyên tắc xử lý vật chứng trong vụ án hình sự.

Trường hợp kết quả điều tra cho thấy nguồn gốc số tiền này là hợp pháp, thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bà Trương Mỹ Lan hoặc của doanh nghiệp, sau khi ông Nguyễn Cao Trí nộp lại số tiền này, cơ quan tố tụng có thể trả lại số tiền này cho người bị hại, trừ trường hợp số tiền này được giữ lại để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án của chủ sở hữu khoản tiền này vì có liên quan đến vụ án hình sự.

Để buộc tội ông Nguyễn cao Trí thì cơ quan tiến hành tố tụng sẽ làm rõ việc giao nhận số tiền 40 triệu USD được thực hiện như thế nào, thông qua các giấy tờ, chứng từ nào. Thông thường trong các giao dịch dân sự, kinh tế mà giao dịch số tiền lớn như vậy sẽ thông qua ngân hàng, và các giấy tờ chứng từ, kế hoạch kinh doanh của hai doanh nghiệp sẽ thể hiện rất rõ và chi tiết. Hoạt động kinh doanh này sẽ có nhiều người cùng tham gia, biết rõ về sự việc này.

Bởi vậy, nếu nếu một bên đơn phương hủy bỏ hợp đồng, giấy tờ chứng từ về giao dịch, thông tin giao dịch vẫn còn lưu giữ thể hiện qua hệ thống tài liệu của đối tác và việc giao nhận tiền vẫn có thể được chứng minh qua sao kê ngân hàng.

Trong thực tiễn không ít trường hợp một người bị bắt, những người nợ tiền họ có ý định trốn tránh trách nhiệm trả nợ, thậm chí lợi dụng đó để chiếm đoạt tài sản bằng nhiều phương thức thủ đoạn khác.

Tuy nhiên, với các doanh nhân, các giao dịch thông qua ngân hàng, các quan hệ dân sự kinh tế lớn rất có nhiều người chứng kiến, cùng tham gia, hồ sơ có lưu trữ ở doanh nghiệp nên rất khó có thể chiếm đoạt được tài sản của người đang bị tạm giam.

Ông Nguyễn Cao Trí cũng là doanh nhân, là đại gia trong kinh doanh, vậy tại sao lại có suy nghĩ và hành động như vậy? nếu là giao dịch tiền mặt, hợp đồng, chứng từ một bên giữ thì việc tiêu hủy giấy tờ mới có thể che giấu được giao dịch, trốn tránh được nghĩa vụ trả lại tài sản...

Vụ án vẫn đang trong quá trình điều tra, những thông tin mà cơ quan điều tra công khai chỉ là một phần kết quả điều tra. Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ hành vi của bị can, xác định trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, làm rõ mặt khách quan, mặt chủ quan của tội phạm để xác định nguyên nhân động cơ phạm tội, xác định làm rõ hành vi phạm tội, bản chất của sự việc làm cơ sở giải quyết theo quy định của pháp luật.