Tên lửa Kalibr: Vũ khí "xương sống" của Hải quân Nga

Hãng thông tấn Itar-Tass dẫn bài phân tích của chuyên gia phân tích quân sự Maxim Klimov cho hay, hiệu quả tác chiến của các đợt tấn công bằng tên lửa hành trình Kalibr 3M-14T vào các mục tiêu ở Syria do Hải quân Nga tiến hành trong thời gian gần đây đã một lần nữa chứng minh sự cần thiết của việc Nga đưa vào trang bị hàng loạt các biến thể tên lửa hành trình Kalibr.

Theo bài phân tích của Klimov đăng trên tờ Military Industrial Courier cho rằng, việc đưa vào trang bị tên lửa hành trình Kalibr là giải pháp toàn vẹn cho lực lượng Hải quân Nga khi biên đội tàu chiến của nước này vừa sở hữu khả năng tác chiến thông thường lẫn khả năng răn đe hạt nhân chiến lược. 

Mặt khác nó cũng giúp các chương trình mua sắm hay phát triển tàu chiến mới lẫn nâng cấp tàu chiến cũ của Hải quân Nga trở nên đơn giản hơn, về mặt cơ bản các biên đội tàu chiến của Nga trong tương lai có thể sẽ được thay đổi về mặt tổ chức cũng như phân bố lại lực lượng tại mỗi hạm đội.

Được chính thức đưa vào trang bị từ năm 2012, các biến thể tên lửa hành trình Kalibr chỉ được tích hợp trên một số mẫu tàu chiến và tàu ngầm của Hải quân Nga. Và nó không được nhắc tới nhiều lắm cho đến khi 4 tàu chiến thuộc Hạm đội Caspi Nga triển khai 26 tên lửa hành trình Kalibr tấn công các mục tiêu khủng bố Syria ở cách đó 1.500km. Đợt tấn công này của Hải quân Nga đã tạo nên tiếng vang thật sự trên mọi phương diện về mặt quân sự lẫn chính trị.

Tính từ tháng 10 cho đến tháng 11, Hải quân Nga đã triển khai ít nhất 44 tên lửa hành trình Kalibr tấn công các mục tiêu ở Syria. Tuy nhiên việc Nga sử dụng Kalibr tại Syria được xem là hành động thái quá và nó không mang nhiều ý nghĩa về mặt quân sự. Khi mà IS hay các nhóm khủng bố Syria đều sở hữu các cơ sở hạ tầng hạn chế và không phù hợp khi tấn công bằng tên lửa hành trình, nhưng mặt khác Kalibr lại có tác dụng giúp Nga dành được vị trí thế chính trị khá lớn không chỉ ở Trung Đông và còn ở Châu Âu.

"Việc Hải quân Nga đưa vào trang bị hàng loạt các loại tên lửa dẫn đường có độ chính xác cao là hành động cần thiết nhằm hiện đại hóa năng lực tác chiến trên biển của nước này, và nó không mang tính giai đoạn nhất thời mà là nền tảng phát triển dài hạn. Điều này sẽ có lớn hơn trong bối cảnh Nga đang bị ảnh hưởng bởi một số biện pháp cấm vận từ Phương Tây hiện tại, do đó một định hướng phát triển đúng đắn và mang tính dài hạn sẽ có lợi cho chương trình hiện đại hóa của Hải quân Nga,” Klimov cho biết.

Được biết, Hải quân Nga cũng sẽ đưa vào trang bị một số lượng lớn tàu chiến trong thời gian sắp tới và các tàu này đều được trang bị các biến thể của tên lửa hành trình Kalibr. Ví dụ điển hình như tàu hộ vệ tàng hình Project 20385, Project 21631, Project 22800 và tàu tra ven biển thuộc Project 22160. Tất cả các tàu này đều được tích hợp hệ thống ống phóng tên lửa thẳng đứng VLS với khả năng triển khai được nhiều loại tên lửa khác nhau.

Các tên lửa hành trình Kalibr còn được trang bị trên các tàu hộ vệ cỡ lớn tiên tiến của Hải quân Nga như Đô đốc Grigorovich tProject 11356 chuẩn bị được đưa vào biên chế của Hạm đội Biển Đen, và trong tương lai là Đô đốc Gorshkov thuộc Project 22350 với ít nhất 16 ống phóng tên lửa VLS cho mỗi tàu. Hải quân Nga dự kiến sẽ đưa vào trang bị khoảng 15 tàu Project 22350 và các tàu khu trục này sẽ là lực lượng xương sống cho chính sách Bắc Cực của Nga hiện tại.

Ngoài ra, theo một số nguồn tin thuộc ngành công nghiệp quốc phòng Nga cho biết, tên lửa hành trình Kalibr và các biến thể của nó cũng sẽ được trang bị cho siêu khu trục hạm tương lai của Hải quân Nga lớp Leader Project 23560. Và đây sẽ là lực lượng xương sống của Hải quân Nga sau năm 2020. Nga dự tính sẽ đưa vào trang bị ít nhất 12 chiếc thuộc Project 23560 với 6 chiếc cho Hạm đội Biển Bắc và 6 chiếc còn lại cho Hạm đội Thái Bình Dương với chiếc đầu tiên sẽ được khởi đóng vào năm 2023 hoặc 2025.

Không chỉ được trang bị trên các tàu chiến thế hệ mới của Hải quân Nga, Kalibr cũng có thể được tích hợp trên các tàu chiến thế hệ cũ do Liên Xô phát triển như tàu tuần dương hạm hạng nặng Đô đốc Nakhimov thuộc lớp Kirov. Thậm chí, Đô đốc Nakhimov đã có thể mang theo tới 80 tên lửa Kalibr với 10 giếng phóng lớn. Và hàng chục tàu chiến các loại khác có trong biên chế hiện tại của Hải quân Nga.

Tên lửa hành trình Kalibr còn có thể xuất hiện trên các tàu ngầm tấn công hạt nhân do Liên Xô phát triển vẫn còn đang hoạt động trong biên chế của Hải quân Nga và chúng hoàn toàn có thể được triển khai qua các ống phóng ngư lôi cỡ nòng 533mm hay các ống phóng thẳng đứng được trang bị trên một số mẫu tàu ngấm hạt nhân. Trong khi đó các tàu ngầm diesel-điện thế hệ mới của Hải quân Nga đều sẽ được tích hợp sẵn các ống phóng thẳng đứng để triển khai Kalibr.

Tại chiến trường Syria, không phải bất cứ máy bay ném bom nào của Nga cũng có thể di chuyển được đến bất kỳ đâu tại Syria và Không quân Nga cũng đã từng phải điều các máy bay ném bom chiến lược tầm xa như Tu-95 và Tu-160 để tấn công các mục tiêu nằm xa tầm với của các căn cứ không quân Nga vốn nằm ở ven biển Syria. 

Trong khi đó Hải quân Nga lại không sở hữu các biên đội tàu sân bay hùng mạnh như Mỹ và Nga cũng đang hoãn kế hoạch đóng tàu sân bay mới đến năm 2025 do thiếu hụt ngân sách trong tình hình kinh tế ảm đạm hiện tại. Do đó sự cần thiết của Kalibr tại Syria được thể hiện rõ hơn bao giờ hết khi mà Nga không có phương án tấn công tầm xa nào hiệu quả hơn.