Sự thật bên trong những biệt thự cổ xa hoa ở Đà Lạt

“Phần lớn các phòng trong khu biệt thự đều bị dột”, “tất cả 10 hộ, trên 30 khẩu, mà có duy nhất một nhà vệ sinh” là những gì người dân sống tại những biệt thự cổ ở Đà Lạt trải lòng.

Hơn 1.000 con người đang chen chúc một cách bất đắc dĩ trong 66 căn biệt thự công thuộc sự quản lý của Trung tâm Quản lý nhà Đà Lạt. Mọi điều kiện sinh hoạt trong nhà đều phụ thuộc vào những gì sẵn có. Muốn cải tạo, sửa chữa gì cũng rất khó khăn và phiền phức.

Đa số hộ gia đình còn đang ở trong những căn biệt thự công là những gia đình nghèo. Phần lớn họ đi làm thuê trong các cơ sở thủ công mỹ nghệ, buôn bán rong trong chợ Đà Lạt... 72 người đang sống trong biệt thự khá cổ kính ở số 13 Trần Hưng Đạo là một ví dụ. Biệt thự này có diện tích sử dụng 457m2 nhưng có đến 19 hộ gia đình sinh sống. Các hộ cách biệt nhau bằng bức vách ván ép rẻ tiền.

Ở biệt thự, người ở tầng trệt dễ sinh khó chịu do hoạt động của người tầng trên, còn người ở tầng trên phải chịu những bất tiện trong sinh hoạt nhưng không thể cải thiện được. 41 năm ở tầng trệt trong biệt thự số 16 Hoàng Diệu, ông Đặng Văn Danh không thể quên cái đêm đang ngủ thì nước tiểu từ căn hộ phía trên chảy xuống. Cả gia đình sáu người đang nằm trên gác lửng phải thức dậy lau dọn. Ấy là do “nhà” bên trên, cách nhà ông bằng sàn gỗ cổ của biệt thự, có người mắc bệnh tâm thần.

37 năm chung biệt thự với ông Danh là bà Nguyễn Thị Nuôi. Bà ở tầng áp mái. Bà ám ảnh những cơn mưa ào ạt lúc nửa đêm. Đang ngủ, nước rớt vào mặt, cả nhà lục tục dậy hứng nước, lau sàn nhà rồi ngủ tiếp. Khi ngói vỡ bục ra, nước xối vào phải di dời đồ đạc ra góc cầu thang tối om để tránh mưa rồi ngồi bó gối ngủ đợi trời sáng. “Những lúc vậy mới thấy ở nhà mà như người lang thang” - bà nói.

Việc chống dột đã thành chuyện thường xuyên, ngay góc nhà có người cho gắn cố định chiếc thang được làm từ những thanh gỗ phế liệu để mỗi khi mưa sẽ trèo nhanh lên mái nhà chỉnh nhanh tấm lợp.

Cuộc sống như vậy của những gia đình này các cấp lãnh đạo của tỉnh Lâm Đồng, của Thành phố Đà Lạt đều biết nhưng ngày được rời khỏi biệt thự không biết phải chờ cho tới bao giờ.