Thông qua hiệp ước PESCO, châu Âu liệu có cần đến quân đội?

Theo Reuters, hiệp ước quốc phòng có tên "Cơ chế hợp tác thường xuyên" (PESCO) được ký kết sơ bộ tại Brussels, Bỉ hôm 13/11 với sự tham gia của 23 trong tổng số 28 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU). 5 nước đứng ngoài thỏa thuận này bao gồm Anh, Đan Mạch, Ireland, Bồ Đào Nha và Malta.

23 quốc gia thành viên của hiệp ước PESCO sẽ đóng góp 5,8 tỷ USD vào ngân sách quốc phòng chung để mua sắm vũ khí và phục vụ các hoạt động quân sự. Ngân sách của EU cũng sẽ dành một khoản tài trợ cho các hoạt động nghiên cứu quốc phòng.

Các quốc gia thành viên của thỏa thuận sẽ phải đệ trình kế hoạch quốc phòng và trải qua các cuộc thẩm tra để xác định và cải thiện điểm yếu trong quân đội. Mục tiêu của kế hoạch này nhằm giúp các nước cùng nhau khắc phục các vấn đề còn tồn tại và giảm chênh lệch giữa năng lực quốc phòng các nước.

Dự kiến, lãnh đạo 23 nước thành viên của PESCO sẽ chính thức ký kết hiệp ước vào tháng 12 tới.

"Đây là cam kết của các nước thành viên để hợp tác chặt chẽ và hiệu quả hơn, trong bối cảnh có những xung đột nghiêm trọng", Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian nói.

PESCO được kỳ vọng sẽ giúp các thành viên EU đóng vai trò tích cực hơn trong giải quyết các cuộc khủng hoảng quốc tế và triển vọng về nền công nghiệp quốc phòng chung.

PESCO từng bị trì hoãn trong nhiều năm do sự phản đối của Anh. London lo ngại sự hội nhập sâu hơn về quốc phòng có thể dẫn tới sự thành lập của "Quân đội châu Âu", làm Anh mất tự chủ về quốc phòng.

Với việc cử tri Anh bỏ phiếu rời EU tháng 6/2016, Đức, Pháp, Italy và Tây Ban Nha đã cùng nhau thúc đẩy sự hồi sinh của PESCO như biểu tượng đoàn kết của EU.

NATO, khối liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu bao gồm nhiều thành viên EU, ủng hộ việc ký kết PESCO. Theo Reuters, NATO, mà chủ yếu là Mỹ, sẽ giảm được gánh nặng chi phí quân sự từ việc các nước châu Âu cải thiện năng lực quốc phòng.