Thế giới sẽ chuyển mình ra sao trong năm 2020?

Theo truyền thống, các chuyên gia của Ngân hàng Saxo đã đưa ra những dự báo kinh tế cho năm tới, trong đó lại có nhiều dự báo bất ngờ. “Tất cả dự báo gây sốc về năm tới đều liên quan đến việc các nền tảng kinh tế đang bị suy yếu, tình trạng hiện tại của mọi thứ chắc chắn sẽ thay đổi. Chủ đề chính của năm 2020 là mọi thứ sẽ thay đổi mạnh mẽ, con lắc sẽ quay theo hướng ngược lại”, nhà kinh tế trưởng của Saxo Bank Steen Jacobsen chia sẻ như vậy với hãng tin Sputnik. Chuyên gia này cũng cho biết thêm dù khả năng một số dự báo xảy ra không cao nhưng có thể làm “rung chuyển thế giới”.

Những yếu tố giá thấp và các nhà đầu tư né ngành năng lượng “đen” (hóa thạch làm ô nhiễm môi trường) kết hợp đã khiến giá trị của các công ty năng lượng truyền thống sụt giảm 23% so với các công ty hoạt động trong lĩnh vực năng lượng xanh. Tuy nhiên, năm 2020 sẽ chứng kiến sự đảo chiều. Nguyên nhân xuất phát từ việc sản lượng khai thác dầu đá phiến của Mỹ sẽ giảm do lợi tức đầu tư của ngành này thấp, trong khi Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) sẽ tiếp tục cắt giảm sản lượng dầu mỏ, còn nhu cầu từ châu Á tăng trở lại. Ngoài ra, Tập đoàn dầu khí Aramco của Saudi Arabia sẽ công bố đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) giai đoạn tiếp theo dành cho thị trường chứng khoán quốc tế và sẽ thành công. Thế nên, năm tới dầu và khí sẽ vươn mình trở lại, gióng một hồi chuông cảnh báo với ngành năng lượng sạch.

Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) với sự hỗ trợ của Trung Quốc và Nga sẽ tạo ra một loại tiền dự trữ mới gọi là Asian Drawing Right (Quyền rút vốn châu Á - ADR). Ở giai đoạn đầu, 1 ADR sẽ “ăn” 2 USD và điều đó khiến ADR trở thành đơn vị tiền tệ lớn nhất thế giới. Theo ông Jacobsen, biện pháp này rõ ràng hướng tới loại bỏ USD trong trao đổi thương mại ở khu vực. Các nền kinh tế địa phương sẽ có thể ký kết hợp đồng bằng loại tiền mới. Các nước OPEC cũng sẽ sẵn sàng ký kết các hợp đồng bằng loại tiền mới, vì họ hiểu rõ tầm quan trọng của thị trường châu Á. Thay đổi này trong một phần đáng kể của thương mại quốc tế sẽ làm giảm giá trị của USD.

Theo Ngân hàng Saxo, 2020 được coi là một năm đầy khó khăn của nước Mỹ và cá nhân Tổng thống Donald Trump. Dù trong mấy tháng đầu năm sẽ có sự ổn định tương đối nhờ vào thỏa thuận thương mại tạm thời dự kiến đạt được giữa Washington và Bắc Kinh. Tuy nhiên, nền kinh tế Mỹ sẽ sớm nghẹt thở. Tình hình thâm hụt thương mại với Trung Quốc vẫn không cải thiện vì Bắc Kinh không thể tăng khối lượng mua sản phẩm nông nghiệp. Đồng thời sự không hài lòng với các chính sách của Tổng thống Donald Trump bắt đầu gia tăng trong xã hội Mỹ, các cuộc thăm dò dư luận sẽ cho thấy thất bại nặng nề của ông trong cuộc bầu cử.

Ông Donald Trump sẽ cảm thấy bất an và để tăng cường chính sách bảo hộ, Tổng thống Mỹ sẽ đề xuất đưa ra một loại thuế mới dưới tên gọi “Nước Mỹ trên hết”. Theo các điều khoản của loại thuế này, biểu thuế doanh nghiệp của Mỹ hoàn toàn được xây dựng lại để làm sao có lợi, ưu tiên cho các nhà sản xuất có trụ sở tại Mỹ, theo các nguyên tắc được Mỹ tuyên bố là “công bằng và tự do thương mại”. Hay nói cách khác, hệ thống thuế tại Mỹ sẽ thay đổi hoàn toàn theo hướng có lợi cho sản xuất trong nước.

Bầu cử Tổng thống Mỹ - một trong những cuộc bầu cử nhận được sự quan tâm nhất trên thế giới - có thể chứng kiến chiến thắng của đảng Dân chủ với sự kiểm soát ở cả lưỡng viện Quốc hội nhờ tỷ lệ ủng hộ cao của nữ giới và thế hệ Millennials (những người sinh ra trong giai đoạn từ đầu thập niên 1980 đến đầu thập niên 2000). “Thế hệ Millennials và thậm chí cả thế hệ Z (những người sinh từ năm 1996 trở đi) đời đầu, là những người bị thúc đẩy phải đứng lên, tìm sự thay đổi khi họ phải đối mặt với sự bất công, bất bình đẳng từ hệ thống tài chính cũng như đe dọa của biến đổi khí hậu mà trong đó, Tổng thống Mỹ lại là người bị xem là “kẻ nổi loạn” khi rút khỏi Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu”, Ngân hàng Saxo nhận định.

Theo dự báo của Saxo Bank, ở Hungary, một quốc gia châu Âu nhỏ bé, sẽ xảy ra những thay đổi lớn. Gia nhập EU năm 2004, Hungary phát triển thành công về kinh tế, nhưng quan hệ giữa quốc gia này với khối thời gian qua đang “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”. Theo ông Jacobsen, “cuộc hôn nhân kéo dài 15 năm có thể sẽ kết thúc, Hungary ly hôn EU”.

Hơn 1 năm trước, EU đã bắt đầu quá trình kỷ luật đối với Hungary theo Điều 7 của Hiệp ước Liên minh. Lãnh đạo Liên minh châu Âu khẳng định Hungary đã tạo ra một số tiền lệ tiêu cực khi chính phủ của Thủ tướng Viktor Orban đã vi phạm hàng loạt vấn đề liên quan đến tự do truyền thông, nhân quyền để nạn tham nhũng tràn lan... Trong bối cảnh đó, Hội đồng châu Âu có thể trừng phạt Hungary như không cấp khoản tài trợ từ ngân sách chung châu Âu. Đáp lại, Thủ tướng Viktor Orban sẽ nói công khai về “tình anh em máu thịt” với Thổ Nhĩ Kỳ và Nga. Căng thẳng sẽ khiến các thị trường lo ngại với viễn cảnh dòng vốn chảy ra khỏi Hungary sau khi các công ty châu Âu xem xét lại kế hoạch đầu tư vào nước này. Kết quả là, không phải Anh mà Hungary sẽ là nước đầu tiên rời khỏi EU.

Chuyên gia Jacobsen cho rằng những thay đổi lớn sẽ diễn ra ở Stockholm. Thụy Điển được biết đến là quốc gia khoan dung, đã chấp nhận rất nhiều người di cư, là một tấm gương đối với các quốc gia láng giềng ở phía Bắc châu Âu. Tuy nhiên, vào tháng 11 vừa qua, Đan Mạch buộc phải đóng cửa biên giới với Thụy Điển - lần đầu tiên kể từ những năm 1950 - với lý do là “tình trạng phạm tội khủng khiếp” ở quốc gia láng giềng. Trong 1 năm qua, những người nhập cư đã thực hiện 160 vụ nổ và một số vụ giết người. Các nhóm tội phạm bao gồm những kẻ buôn bán ma túy và điều hành đường dây mại dâm, cá cược, buôn bán bất hợp pháp ở Thụy Điển...

Theo các cuộc thăm dò dư luận, tại Thụy Điển, hiện có 25% dân số phản đối người di cư. Xã hội bị chia rẽ. Đất nước bắt đầu suy thoái, những thành công tưởng như không thể lay chuyển nổi của Thụy Điển đang bị đe dọa.