Tuy nhiên, đằng sau sự trỗi dậy của loại hình dịch vụ chuyên chở mới này còn có những câu chuyện đau lòng về tình trạng tài xế quấy rối, tấn công tình dục khách nữ.
Uber hiện là một trong các công ty cung cấp ứng dụng gọi xe hàng đầu thế giới. Song, trong vài năm trở lại đây, Uber đã bị chỉ trích vì môi trường làm việc độc hại cùng nhiều cáo buộc tài xế tấn công, quấy rối tình dục khách hàng.
Theo điều tra của CNN đối với 20 thành phố lớn nhất Mỹ, căn cứ vào các báo cáo của cảnh sát, hồ sơ tòa án liên bang và các cơ sở dữ liệu tòa án địa phương, trong 4 năm qua đã có 103 tài xế Uber tại nước này bị cáo buộc quấy rối hoặc tấn công tình dục khách hàng.
Những tài xế Uber nói trên hoặc bị cảnh sát truy nã, bắt giữ hoặc bị khởi kiện trong các vụ án dân sự có liên quan đến cáo buộc. Ít nhất 31 tài xế trong số này đã bị kết tội, với các tội danh khác nhau từ giam giữ người trái phép tới hiếp dâm.
Trong nhiều trường hợp, CNN phát hiện, nạn nhân thường là các khách nữ bị say rượu. Ví dụ như, một phụ nữ kể đã bị tài xế Uber cưỡng bức ở San Diego, California. Theo lời người phụ nữ này, cô đã uống quá nhiều và say mềm trên đường đi Uber trở về nhà. Khi tỉnh dậy, cô phát hiện đang bị tài xế đè lên người ở ghế sau xe.
Một phụ nữ khác ở Miami cũng tố cáo mình lâm vào tình cảnh tương tự. Khi tài xế Uber chở cô về căn hộ của mình trong tình trạng say khướt, hắn đã lợi dụng cưỡng hiếp cô.
Uber không công bố dữ liệu về số nạn nhân bị các tài xế của hãng quấy rối, lạm dụng tình dục. Song, đại diện công ty cũng không bác bỏ thông tin của CNN. Người này nhấn mạnh, tình trạng tấn công tình dục đang tiếp diễn nhưng không được báo cáo đầy đủ trong nhiều ngành nghề khác nhau.
"Những câu chuyện đó thật kinh khủng và trái tim của chúng tôi luôn hướng về các nạn nhân. Chúng tôi đã làm việc với CNN để hiểu các báo cáo của họ. Chúng tôi xác định, Uber đã thực hiện 2,4 tỉ chuyến đi ở Mỹ trong 4 năm qua, nhưng ngay cả một sự cố nhỏ liên quan đến nền tảng của chúng tôi cũng là quá nhiều. Đó là lí do tại sao an toàn là ưu tiên hàng đầu của Uber trong 2018 và cả sau đó nữa", trích tuyên bố của đại diện Uber.
Grab chật vật giải quyết khủng hoảng
Tương tự như Uber, Grab - một công ty công nghệ chuyên cung cấp các dịch vụ vận chuyển, đi lại bằng xe hơi và xe máy tại Singapore và các quốc gia Đông Nam Á khác (bao gồm cả Malaysia, Indonesia, Philippines, Việt Nam, Thái Lan, Myanmar, và Campuchia) cũng đang chật vật giải quyết các vụ tài xế bị tố cáo quấy rối tình dục khách nữ.
Tháng 6/2017, truyền thông Malaysia đưa tin, cảnh sát nước này đã bắt giữ một tài xế GrabCar tình nghi đã cưỡng hiếp một khách nữ 30 tuổi, trong tình trạng say rượu trên xe hơi của anh ta ở khu vực Bandar Putra Permai thuộc Seri Kembangan.
Ngay sau sự cố, đại diện công ty Grab tại Malaysia tuyên bố đã loại tài xế trên khỏi ứng dụng của công ty. Grab lấy làm tiếc vì vụ việc đã xảy ra, đồng thời cam kết sẽ hợp tác đầy đủ với cơ quan điều tra cũng như ưu tiên hỗ trợ vị khách không may.
Đến tháng 7/2017, chi nhánh Grab tại Indonesia thông báo đang điều tra các cáo buộc một trong những tài xế GrabBike của hãng đã có những lời lẽ quấy rối tình dục khách nữ thông qua tính năng chat của ứng dụng.
Cụ thể, truyền thông địa phương đưa tin, các ảnh chụp màn hình chat cho thấy, tài xế có tên S. đề nghị trả cho khách nữ 500.000 Rupiah (35USD) nếu cô qua đêm với anh ta. S. thậm chí quả quyết anh ta đã mua sẵn bao cao su để đảm bảo "quan hệ" an toàn.
Vị khách nữ đã không trả lời bất kỳ lời lẽ dụ dỗ "khó nghe" nào của tài xế GrabBike. Cô cũng tố cáo vụ việc tới công ty. Chi nhánh Grab tại Indonesia khẳng định đã triệu tập tài xế S. để phục vụ điều tra cũng như tạm dừng hoạt động tài khoản của người này trong ứng dụng. Tuy nhiên, Grab không nói rõ có trình báo vụ việc cho cảnh sát sở tại hay không.
Tháng 11/2017, một tòa án ở Singapore đã tuyên phạt 16 tháng tù giam đối với Ng Seng Chye, tài xế GrabCar 64 tuổi vì tội tấn công tình dục khách nữ. Sự cố xảy ra ngày 23/9/2016 khi ông Ng đón nạn nhân gọi xe lúc 4h30 sáng. Sau khi lên xe, cô sinh viên 21 tuổi đã ngủ thiếp đi vì kiệt sức sau một ngày vất vả trước đó. Khoảng 90 phút sau đó, cô gái tỉnh dậy khi bị tài xế đè nặng lên người.
Quá hoảng sợ, cô gái đã tìm mọi cách nhảy ra khỏi xe, vứt bỏ lại cả một số đồ dùng cá nhân, kể cả điện thoại di động. Khi bị tài xế Ng đòi tiền chuyên chở, nạn nhân đã ném hai tờ 10 đô la Singapore vào mặt ông ta trước khi rời đi.
Cô gái đã đến đồn cảnh sát trình báo vụ việc vào buổi chiều cùng ngày. Tài xế Ng bị bắt giữ vài tiếng sau đó. Trước tòa, tài xế Ng quả quyết ban đầu chỉ muốn hôn để đánh thức vị khách, nhưng lại cảm thấy kích thích sau đó. Ông Ng rốt cuộc thú nhận đã hôn vào môi, sờ ngực và vùng kín của nạn nhân.
Nỗ lực lấy lại niềm tin khách hàng
Sau khi các sự cố xảy ra, cả Uber và Grab đều cam kết hợp tác với nhà chức trách địa phương và cố gắng giải quyết vụ việc một cách ổn thỏa, nhanh nhất có thể.
Tuy nhiên, các nạn nhân nói, bản thân họ "hoảng sợ và sốc nặng" trước những gì đã xảy ra với mình. Họ cũng cảm thấy sợ hãi khi dư luận ít biết về vấn đề, trong khi công ty cung cấp dịch vụ, ứng dụng vẫn đang thành công trong việc giữ cho các bê bối không bị phanh phui trên báo chí.
Ví dụ, theo báo Guardian, Uber đang buộc những phụ nữ tố cáo bị lái xe của hãng quấy rối hoặc tấn công tình dục phải giải quyết vụ việc sau những cánh cửa đóng kín, thay vì tại tòa án. Những người chỉ trích gọi quá trình hòa giải kín này là cách Uber bịt miệng các nạn nhân và tránh cho công ty đối mặt với sự lên án của công luận.
Uber tất nhiên đã lên tiếng bác bỏ các cáo buộc trên. Tháng 11/2017, Uber cam kết sẽ chi 5 triệu USD cho các chương trình ngăn chặn bạo lực và tấn công tình dục trong nội bộ cũng như bên ngoài công ty, bao gồm cả huấn luyện cho các nhân viên. Song, đại diện công ty từ chối tiết lộ có kế hoạch áp dụng chương trình đào tạo bắt buộc này cho các tài xế hay không.
"Chúng tôi gần đây đã tăng cường việc bảo đảm an ninh bằng các tính năng mới, bao gồm cả nút khẩn cấp, cải thiện việc rà soát các tài xế và đưa thêm cựu Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ vào Hội đồng cố vấn an toàn của Uber. Đây chỉ là khởi đầu và chúng ta cam kết sẽ làm nhiều hơn thế nữa", trích tuyên bố của Uber.
Đại diện Uber cho biết thêm, công ty cũng đang hợp tác với các chuyên gia để tìm ra cách tốt nhất để xác minh các tố cáo.
Tương tự, Grab cũng hứa hẹn sẽ mở rộng tính năng "nút báo động" dành cho cả các hành khách dùng dịch vụ gọi xe của công ty. Trước đó, tính năng này từng chỉ hỗ trợ cho tài xế Grab muốn liên lạc với cảnh sát ngay lập tức trong trường hợp khẩn cấp.
Đối với nhiều người, các nỗ lực như trên của Uber và Grab vẫn là chưa đủ. Họ mong muốn các công ty này tiếp tục siết chặt kỷ luật và nâng cao hơn nữa các biện pháp bảo vệ an toàn cho hành khách gọi xe, đặc biệt là khách nữ hoặc trẻ nhỏ đi một mình.
Theo Tuấn Anh/Vietnamnet