Nga trên đà đánh bật lực lượng Ukraine khỏi Mariupol

Ngày 18/4 một lần nữa chứng kiến thành phố nằm phía tây Lviv hứng chịu tấn công sau nhiều ngày bình yên. Thị trưởng thành phố Andriy Sadovyi cho biết 3 quả tên lửa trúng cơ sở quân sự và quả còn lại rơi trúng trung tâm phụ tùng lốp ôtô.

Theo thông tin sơ bộ, số người thiệt mạng là 7, cùng với 11 người bị thương. Ông nói thêm con số có thể tiếp tục tăng cho đến khi nỗ lực cứu hộ hoàn tất.

Vụ nổ khiến cửa sổ 8 tòa nhà dân cư, một khách sạn - nơi có những người di tản tạm lánh - và một trường học bị vỡ vụn.

Maria Holovchak, sống gần trung tâm phụ tùng lốp ôtô, cho biết cửa sổ nhà hàng xóm của bà đã vỡ tan tành. Người đàn bà 67 tuổi nói với CNN rằng bà đang ở trên giường thì nghe thấy tiếng nổ và nhìn thấy những người hàng xóm chạy ra khỏi tòa nhà.

Kyiv cũng ghi nhận nhiều vụ nổ. Thành phố Kharkiv ở phía bắc và thành phố Mykolaiv ở phía nam, gần cảng Odesa, cũng bị nhắm mục tiêu, theo BBC. Trong suốt 24 giờ qua, Ukraine nói rằng khu vực miền Đông đã hứng chịu nhiều đợt tấn công.

Nga luôn bác bỏ cáo buộc tấn công vào những cơ sở dân sự. Ngày 18/4, nước này cho biết họ đã sử dụng lực lượng không quân, tên lửa, pháo binh và hệ thống phòng không để tấn công hàng trăm mục tiêu trên quân sự khắp Ukraine trong đêm, theo TASS.

Cố vấn thị trưởng Mariupol cho rằng Nga có kế hoạch áp dụng lệnh hạn chế tiếp cận thành phố cảng từ hôm 18/4, và cấp giấy thông hành cho những người ở lại. Ông Petro Andriushchenko nói rằng lực lượng Nga liên tục tấn công nhà máy thép Azovstal.

“Giao tranh ở quận Livoberezhnyi diễn ra suốt cả ngày”, ông Andriushchenko cho hay. “Họ tiếp tục nổ súng và ném bom vào Azovstal bằng tất cả loại vũ khí".

Cố vấn Mariupol cũng cáo buộc Nga cung cấp thông tin sai về hành lang sơ tán.

"Theo thông tin, hành lang cho lối ra an toàn đáng lẽ được đánh dấu bằng cờ đỏ, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy điều này được thực hiện", ông nói. "Họ chỉ đang chuẩn bị ‘cái bẫy’ cho lực lượng phòng thủ của chúng tôi".

CNN hiện chưa xác thực những thông tin này.

Ukraine tuyên bố lực lượng nước này sẽ "chiến đấu đến cùng" tại thành phố cảng Mariupol - nơi đang bị bao vây hơn một tháng qua. Bộ Quốc phòng Nga ngày 17/4 cảnh báo sẽ tiêu diệt lực lượng kháng cự Ukraine tại Mariupol, sau khi Kyiv bác bỏ tối hậu thư yêu cầu đầu hàng do Moscow đưa ra.

Nhiều ngày qua, Nga tăng cường ném bom vào nhà máy thép Azovstal - "pháo đài" phòng thủ của lực lượng Ukraine - ở phía đông nam Mariupol.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ cho rằng lực lượng Nga "có khả năng đã chiếm được" khu vực cảng ở Mariupol từ hôm 16/4. Khi cuộc giao tranh kéo dài ở Mariupol, ISW cho biết Nga đang tăng cường tấn công và có thể kiểm soát hoàn toàn thành phố "trong những tuần tới" dù "họ phải trả giá".

Việc kiểm soát Mariupol, thành phố cảng chính ở khu vực Donbas, mang tính chiến lược đối với Nga, giúp kết nối khu vực do phe ly khai thân Nga nắm giữ ở phía đông với bán đảo Crimea mà Moscow sáp nhập vào năm 2014. New York Times nhận định lực lượng Ukraine kiên quyết bảo vệ thành phố nhằm "trói chặt" quân Nga, trong trường hợp nước này có ý định mở rộng đòn tấn công qua Donbas, khu vực ở miền Đông Ukraine.

Theo AP, nếu Mariupol thất thủ, lực lượng Nga tại đó dự kiến tham gia cuộc tấn công tổng lực trong những ngày tới để kiểm soát hoàn toàn Donbas.

Ở miền Đông, quan chức khu vực Donetsk Pavlo Kyrylenko cho biết các cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga nhằm vào thị trấn Kramatorsk đã phá hủy ít nhất 8 tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng giáo dục.

"Pháo kích dọc toàn bộ tiền tuyến không ngừng suốt đêm. Đối phương bắn dữ dội nhất ở các hướng Mariinka, Avdiivka và Ocheretyne", ông Kyrylenko cho biết. Cả ba thị trấn đã phải hứng chịu các đợt pháo kích trên diện rộng trong những tuần gần đây nhưng vẫn nằm trong sự kiểm soát của Ukraine.

Khu vực lân cận Luhansk cũng chứng kiến "lực lượng Nga bắn súng cối, pháo và phóng tên lửa" vào nhiều nơi như Severodonetsk, Rubizhne, Kreminna, theo Bộ Nội vụ Ukraine.

Theo Serhii Haidai, lãnh đạo quân khu tỉnh Luhansk, quân đội Ukraine đã mất kiểm soát thành phố Kreminna. "Hiện tại, quyền kiểm soát thành phố Kreminna đã mất”, ông Haidai nói trên Telegram hôm 18/4, theo CNN.

Trong ngày, Phó thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết ngày 18/4 sẽ không có hành lang nhân đạo nào được mở để sơ tán dân thường ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng bởi giao tranh. Đây là ngày thứ 2 liên tiếp Moscow và Kyiv không thể thống nhất được hành lang nhân đạo. Bà cáo buộc lực lượng Nga ngăn chặn và pháo kích các tuyến đường sơ tán.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong một tuyên bố hôm 18/4 rằng tên lửa đã phá hủy 16 cơ sở quân sự của Ukraine trong đêm, bao gồm 5 sở chỉ huy, một kho nhiên liệu và 3 kho đạn dược, cũng như bộ binh và thiết giáp Ukraine.

Không kích diễn ra chủ yếu ở các khu vực Kharkiv, Zaporizhzhia, Donetsk và Dnipropetrovsk và cảng Mykolayiv. Lực lượng không quân Nga đã tiến hành tấn công nhằm vào 108 khu vực tập trung bộ binh và thiết giáp Ukraine.

Ngoài ra, Bộ Quốc phòng Nga nói thêm nước này đã tấn công 315 mục tiêu quân sự của Ukraine trong một đêm. Hệ thống phòng không được sử dụng để hạ 3 máy bay trực thăng, 2 máy bay chiến đấu MiG-29 và 1 máy bay SU-25.

12 máy bay không người lái và xe tăng của Ukraine ở những khu vực khác cũng bị phá hủy. Nga sử dụng tên lửa Iskander để diệt 4 kho vũ khí và các thiết bị ở các vùng Luhansk, Vinnytsia và Donetsk.

Ngày 18/4, Reuters dẫn lời Phó chánh văn phòng tổng thống Ihor Zhovkva cho biết Ukraine đã hoàn thành bảng câu hỏi cần thiết để khởi động cuộc thảo luận về khả năng nước này gia nhập Liên minh châu Âu (EU).

Ông Zhovkva hy vọng Ukraine sẽ có tư cách ứng cử trở thành thành viên EU vào tháng 6, trong cuộc họp dự kiến của Hội đồng châu Âu.

Trước đó, Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập EU theo thủ tục khẩn cấp. Trong chuyến thăm tới Kyiv ngày 8/4, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã trao bảng câu hỏi đánh giá mức độ sẵn sàng gia nhập EU cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Trong khi đó, TASS dẫn lời bà von der Leyen nói EU đang xem xét gói trừng phạt thứ 6, trong đó có các biện pháp nhằm vào lĩnh vực ngân hàng Nga - cụ thể là “ông lớn” Sberbank, cũng như hạn chế lĩnh vực năng lượng. Bà nhấn mạnh EU đang phát triển cơ chế cho phép dầu có mặt trong gói trừng phạt tiếp theo.

Bà cũng kêu gọi các nước thành viên EU nhanh chóng gửi thêm vũ khí cho Ukraine, "không phân biệt vũ khí hạng nặng hay hạng nhẹ".

Một số quốc gia châu Âu dường như không muốn viện trợ vũ khí hạng nặng như xe tăng hoặc máy bay chiến đấu, trong bối cảnh lo ngại leo thang cuộc chiến ở Ukraine thành xung đột trực tiếp giữa Nga và các nước thành viên NATO.

Đề cập tới nhận xét của chủ tịch EC về việc Nga “vỡ nợ chỉ là vấn đề thời gian”, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho rằng nếu điều này xảy ra với Nga, thì châu Âu sẽ chứng kiến tình trạng siêu lạm phát và khối này cũng vỡ nợ theo.

Theo Bộ Tài chính Nga, nợ nước ngoài của Nga là 59,5 tỷ USD tính đến ngày 1/2. Giới chức Nga nhiều lần nhấn mạnh không có cơ sở thực tế nào chứng minh Nga sẽ vỡ nợ, theo TASS.

Trong cuộc phỏng vấn với CBS, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết gần đây giữa Nga và Ukraine không có bất cứ liên lạc nào cấp bộ trưởng.

"Cấp độ tiếp xúc duy nhất là nhóm đàm phán, bao gồm đại diện các tổ chức và thành viên quốc hội. Họ tiếp tục tham vấn ở cấp chuyên gia nhưng không có đàm phán cấp cao nào diễn ra", ông nói thêm, nhấn mạnh tình hình ở Mariupol có thể là "lằn ranh đỏ" trên tiến trình đàm phán.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng xác nhận hai bên vẫn tiếp tục liên hệ ở cấp chuyên gia, nhưng đồng thời chỉ trích cách tiếp cận của Ukraine đối với các cuộc đàm phán hòa bình.

"Phía Ukraine không nhất quán về những điểm đã được thống nhất. Nước này thường thay đổi quan điểm và có xu hướng đưa thêm nhiều mong muốn trong quá trình đàm phán", ông nói.

Cùng ngày, Sputnik dẫn lời người phát ngôn của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalin cho biết Ankara tiếp tục nỗ lực đưa Moscow và Kyiv vào bàn đàm phán, nhưng "tình hình đang rất phức tạp".