Trong một thông cáo báo chí hôm 20/7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nêu rõ việc Trung Quốc tiến hành cải tạo và quân sự hóa các tiền đồn ở Biển Đông, cùng với các hành động khác nhằm khẳng định những đòi hỏi bất hợp pháp của Bắc Kinh ở vùng biển này, bao gồm cả việc sử dụng quân sự trên biển để hăm dọa, cưỡng ép, và đe dọa các quốc gia khác, là hành động làm xói mòn hòa bình và an ninh trong khu vực.
Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh, hành động lặp đi lặp lại của Trung Quốc nhằm vào hoạt động thăm dò và sản xuất dầu khí ngoài khơi là đe dọa an ninh năng lượng khu vực, đồng thời làm suy yếu thị trường năng lượng Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và cởi mở.
 |
| Tàu hải cảnh số hiệu 3901 trọng tải 12.000 tấn của Trung Quốc, một trong các tàu tham gia hộ tống tàu khảo sát Trung Quốc xâm phạm vùng biển Việt Nam - Ảnh: CHINA COAST GUARD |
Liên quan đến vấn đề này, đầu năm 2019, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo từng đề cập rằng "bằng cách ngăn chặn sự phát triển ở Biển Đông thông qua các biện pháp cưỡng chế, Trung Quốc ngăn các quốc gia thuộc Hiệp hội Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tiếp cận nguồn dự trữ năng lượng có thể phục hồi trị giá 2,5 nghìn tỷ USD".
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, những hành động này đang can thiệp vào việc thăm dò và sản xuất dầu mỏ cũng như khí đốt mà các nước đã tiến hành từ lâu, đặc biệt là trường hợp của Việt Nam.
Cố vấn an ninh Quốc gia Mỹ John Bolton mới đây cũng đăng đàn Twitter, chỉ trích các hành vi ngang ngược của Trung Quốc với các nước Đông Nam Á, khẳng định chúng đe dọa tới hòa bình, ổn định trong khu vực.
"Tôn trọng chủ quyền và tự do hàng hải là nền tảng của tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương được Mỹ và ASEAN chia sẻ. Hành vi cưỡng ép của Trung Quốc đối với các nước Đông Nam Á sẽ phản tác dụng và đe dọa hòa bình và ổn định khu vực", Cố vấn an ninh Quốc gia Mỹ John Bolton viết trên Twitter hôm 19/7.
Hiện tại Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ biển Đông, phớt lờ các phán quyết của Tòa trọng tài tại La Hague năm 2016 bác bỏ các yêu sách chủ quyền phi pháp của Bắc Kinh với vùng biển này. Trung Quốc nhiều lần bị lên án vì bồi đắp các căn cứ quân sự, triển khai tàu, máy bay tới các khu vực tranh chấp trên biển Đông. Cộng đồng quốc tế luôn đứng về phía các bên khác có liên quan để chống lại các hành động gây hấn cùng dã tâm của Bắc Kinh.
Động thái trên của Mỹ được đưa ra 1 ngày sau khi Bộ Ngoại giao Việt Nam lên án hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam của nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc trên khu vực phía Nam biển Đông.
 |
| Tàu Hải Dương địa chất 8 của Trung Quốc. Ảnh nhỏ: Hình ảnh được phó giáo sư Ryan Martinson đăng tải trên Twitter cho thấy hải trình của tàu Hải Dương địa chất 8 từ ngày 3-7 tới 19-7, vi phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam - Ảnh chụp màn hình HK01 |
"Trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam biển Đông. Đây là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng ngày 19/7 cho hay.
Bà Hằng nói thêm rằng Việt Nam đã nhiều lần tiếp xúc với phía Trung Quốc qua các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam; tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và vì ổn định, hòa bình ở khu vực.
Các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục triển khai nhiều biện pháp phù hợp thực thi chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán một cách hòa bình, đúng pháp luật nhằm bảo vệ vùng biển Việt Nam...
Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết, kiên trì đấu tranh bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 trước bất cứ hành vi nào xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên các vùng biển được xác định phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982."
Mời độc giả xem video: Việt Nam lên án tàu khảo sát Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế. (nguồn VTC News)
Trà Khánh