Ngoài cư dân thành thị và nông thôn, vùng Viễn Bắc của Nga còn có những cư dân sống theo lối sống du mục. Đây chủ yếu là những người chăn tuần lộc. Tuần lộc liên tục di cư để tìm kiếm thức ăn ngon nhất và những người chăn nuôi cũng phải di chuyển cùng chúng.
Số lượng lớn nhất những người du mục Nga - khoảng 10.000 người - sống trên Bán đảo Yamal ở Siberia. Họ là những dân tộc bản địa của phương Bắc: Nenets, Khanty và Selkup. Mỗi năm một lần, họ cùng những người bạn thân đến thành phố Salekhard để kỷ niệm “Ngày chăn tuần lộc”. Sau đó, cư dân thành thị có thể khám phá từng chi tiết nơi ở của họ.
Những chiếc lều di động có tên “Chum” là nơi ở truyền thống của các dân tộc du mục Nga. Chiếc lều hình nón phù hợp với điều kiện khắc nghiệt ở Bắc Cực. Hình dạng này giúp nó ổn định trong bão tuyết vì tuyết dễ dàng trượt khỏi mái của nó trong khi bên trong 'chum' được làm nóng nhanh chóng. Ngoài ra, cách cấu tạo của lều giúp lắp ráp và tháo dỡ rất nhanh chóng.
Đây là quá trình lắp ráp một 'chum' người Nenets:
Trong các gia đình Nenets trước đây, 'chum' do phụ nữ lắp ráp và dựng lên, nhưng ngày nay, truyền thống này đã không còn nữa. Giờ đây, cả gia đình sẽ cùng tham gia xây dựng nhà ở của họ.
Maryam, một phụ nữ trẻ từ khu định cư Yamal của Aksarka cho biết: “Chúng tôi thường mất một giờ vào mùa hè để dựng và lắp ráp 'chum' của mình - và ba giờ vào mùa đông, nếu có nhiều tuyết. Chiếc 'chum' mà cô mở ra cho khách tham quan có khoảng 40 cây sào và 80 tấm da tuần lộc. Tám người có thể sống thoải mái trong đó”, cô nói.
Đồng thời, Maryam cho biết thêm rằng trước đây các gia đình thường đông hơn với 10 người con, trong khi ngày nay, họ có nhiều nhất là năm hoặc sáu người, do đó, chiếc lều của họ vẫn rộng rãi. Họ sẽ dùng rèm cửa để che chắn mỗi “căn phòng” ('polog') riêng biệt cho chính mình.
Một 'chum' trung bình có đường kính gốc khoảng 5-8 mét. Sàn nhà được lát bằng những tấm gỗ phủ da tuần lộc. Khu vực trung tâm là lò sưởi - một bếp kim loại vừa dùng để sưởi ấm bên trong vừa làm bếp nấu. Theo quy định, có một cái bàn ở một bên để gia đình và khách tụ tập.
Maryam nói: “Một 'chum' được làm bằng vật liệu hoàn toàn tự nhiên. Chúng tôi tự làm cột điện. Chúng tôi đang ở trong rừng-lãnh nguyên, vì vậy, việc tìm cây không khó. Những con tuần lộc cũng là của chúng tôi và chúng tôi tích trữ da của chúng. Tuy nhiên, nếu bạn tính bằng tiền, chi phí của một 'chum' loại này nằm trong khoảng 1,2 triệu rúp (khoảng 15.000 USD- tương đương với số tiền một người phải trả để mua một căn hộ một phòng ở thị trấn nhỏ của Nga)”.
Thảo Nguyên (Theo RBTH)