Tòa án Trọng tài Thường trực PCA vừa ra phán quyết bác bỏ cái gọi là bản đồ "đường 9 đoạn" trong vụ Philippines kiện Trung Quốc về Biển Đông.
“Tòa Trọng tài kết luận rằng Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền lịch sử đối với các nguồn tài nguyên trong vùng biển nằm trong 'đường 9 đoạn' phi lý mà nước này tự vẽ ra ở Biển Đông", thông cáo của PCA nêu rõ.
 |
| Tòa Trọng tài Thường trực PCA đã ra phán quyết về "Vụ kiện Biển Đông". Ảnh PCA |
Tòa PCA cũng cho rằng Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Philippines.
“Tòa án nhận thấy Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Philippines trong đặc khu kinh tế (EEZ) của Manila bằng cách (a) can thiệp vào hoạt động đánh bắt cá và thăm dò dầu mỏ của Philippines, (b) xây dựng các đảo nhân tạo và (c) không ngăn cản các ngư dân Trung Quốc đánh bắt cá trong khu vực này”, thông cáo của PCA nêu rõ.
Theo Reuters, phán quyết 497 trang này cũng kết luận lực lượng tuần tra Trung Quốc có thể gây nguy hiểm đâm đụng tàu đánh cá và hoạt động xây dựng của họ gây ra tổn hại không thể phục hồi được đối với rạn san hô ở đây.
Trong một điểm quan trọng, toà tuyên bố không một cấu trúc nào ở Trường Sa có khả năng duy trì đời sống con người ở đó nên không có vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa.
Phán quyết này được đưa ra sau quá trình thụ lý kéo dài 3 năm đối với đơn kiện của Philippines nhằm bác bỏ yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh.
Bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế, Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền phi lý với 80% diện tích Biển Đông thông qua yêu sách "đường 9 đoạn" hay "đường lưỡi bò". Trung Quốc cũng liên tục bồi lấp, xây dựng hàng loạt cơ sở hạ tầng phi pháp trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông.
Theo Reuters, phán quyết này của PCA là rất quan trọng vì đây là lần đầu tiên một thách thức pháp lý đã được đưa vào tranh chấp Biển Đông, một vùng biển có một số mỏ dầu khí hứa hẹn hàng đầu thế giới và là một ngư trường quan trọng.
Ngay sau phán quyết PCA, Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Perfecto Yasay nói tại một cuộc họp báo: "Các chuyên gia của chúng tôi đang nghiên cứu kỹ phần thưởng này và cho rằng phán quyết trọng tài này là thỏa đáng. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế và tỉnh táo. Philippines khẳng định sự tôn trọng đối với quyết định này và coi đây là một đóng góp quan trọng vào sự nỗ lực không ngừng trong việc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông”.
Ngày 22/1/2013, Philippines đã đệ đơn lên PCA kiện yêu sách của Trung Quốc về quyền chủ quyền, quyền tài phán và "các quyền lịch sử" đối với các vùng biển nằm trong "đường 9 đoạn" trái với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 vượt quá những giới hạn mà Trung Quốc có thể đòi hỏi theo UNCLOS.
Thiên An (Theo Inquirer)