 |
| Tàu tấn công đổ bộ USS Bonhomme Richard tại Vịnh Subic. |
Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Cuisia cho biết Manila đang nghiên cứu các hiệp định an ninh sẵn có giữa Manila và Washington để có ý kiến tốt hơn về việc quan hệ đối tác chia sẻ căn cứ có thể tiến hành như thế nào.
Đại sứ Cuisia nói Philippines đang nghiên cứu Hiệp định viếng thăm của các lực lượng, một hiệp định từ năm 2002 cho phép một đơn vị khoảng 500 binh sĩ của Mỹ luân phiên đồn trú tại khu vực xáo trộn trên đảo Mindanao và là nơi nhóm Abu Sayyaf có liên hệ với al-Qaeda đang hoạt động.
Đại sứ Cuisia nói việc dùng chung các căn cứ phải nằm trong khuôn khổ Hiến pháp Philippines.
Mỹ từng có những căn cứ tại Philippines trong gần 100 năm, cho đến khi những sự chống đối trong nước buộc căn cứ quân sự cuối cùng của Mỹ phải đóng cửa vào năm 1992.
Theo kế hoạch hiện nay, sẽ có thêm nhiều binh sĩ Mỹ lui tới các căn cứ của Philippines và các thiết bị quân sự Mỹ sẽ được bố trí để sẵn sàng được sử dụng tại những căn cứ như vậy. Một số trang thiết bị sẽ được chọn ra từ các khí tài được đưa khỏi Afghanistan và Iraq.
Đại sứ Cuisia nói thỏa thuận chia sẻ căn cứ quân sự với Mỹ sẽ hỗ trợ cho những nỗ lực của Philippines nhằm thành lập một lực lượng “phòng vệ có thể tin cậy được ở mức tối thiểu” và giúp củng cố an ninh biển và nắm vững tình hình trên biển.
Philippines đang tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền của vùng lãnh thổ giàu tài nguyên thiên nhiên tại Biển Ðông. Gần đây nhất, những vụ tranh chấp chủ quyền về bãi cạn Scarborough và Bãi Cỏ Mây đã gây nên những căng thẳng mới.
Tuy nhiên, đại sứ Cuisia nhấn mạnh rằng sự hiện diện của lực lượng Mỹ không có nghĩa là giải quyết được những mối đe dọa cá biệt.
Ông Carl Baker, giám đốc chương trình của Diễn đàn Thái Bình Dương của trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế có trụ sở tại Washington nói kế hoạch chia sẻ căn cứ sẽ giống như chương trình Lực lượng Đặc nhiệm chung tại Mindanao.
“Tôi nghĩ đây là mô hình mà hai nước đang theo đuổi. Nhờ đó hai bên có thể đưa binh sĩ đến những căn cứ này trên căn bản thường xuyên nhưng không gọi đó là căn cứ thường trực.”
Ông Baker nói bằng cách tiếp nhận lực lượng Mỹ, Philippines muốn chứng tỏ cho thế giới rằng Mỹ sắp thực hiện những cam kết của Hiệp ước Phòng thủ chung giữa hai nước. Tuy nhiên Mỹ vẫn giữ lập trường trung lập về tranh chấp lãnh thổ tại Biển Ðông cũng như tại các nơi khác. Ông Baker nói các giới chức Mỹ chỉ muốn tiếp cận các căn cứ dùng cho lực lượng không và hải quân tại Đông Nam Á.
Đại sứ Cuisia nói đề nghị chia sẻ căn cứ quân sự với Mỹ vẫn còn đang trong tình trạng “thảo luận không chính thức” và nhiều bộ khác nhau đang chờ Tổng thống Benigno Aquino cho phép để tham gia những cuộc thảo luận chính thức. Tổng thống Aquino đã cho thấy ông tán thành kế hoạch này và đại sứ Cuisia xác nhận Philippines muốn có một hiệp định được ký kết trước khi nhiệm kỳ của Tổng thống Aquino chấm dứt vào năm 2016.
Văn Bình