Nga tuyên bố cung cấp tên lửa phòng không S-300 cho Assad

Ngoại trưởng Nga, Sergei Lavrov.

Nga buộc phải gửi hệ thống tên lửa phòng không S-300 cho Tổng thống Assad để ngăn chặn “những cái đầu nóng” ở phương Tây can thiệp vào cuộc nội chiến ở Syria.

Phản ứng của Nga diễn ra sau khi Anh vận động Liên minh châu Âu (EU) dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với phe đối lập Syria sẽ hết hạn vào cuối tuần này. Ngoại trưởng Anh William Hague nhấn mạnh, điều này đồng nghĩa với việc Anh có thể bắt đầu vũ trang cho quân nổi dậy Syria.

Quyết liệt chỉ trích quyết định của EU, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhấn mạnh, đây là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế và Moscow kiên quyết phản đối bất cứ nỗ lực nào của phương Tây hòng lật đổ Tổng thống Assad.

"Về bản chất, đây là một quyết định bất hợp pháp. Việc thảo luận nghiêm túc ở cấp độ chính thức chủ đề liên quan đến việc cung cấp hay không cung cấp vũ khí cho các phe phái… trong một quốc gia hợp pháp là vi phạm tất cả các quy tắc của luật pháp quốc tế", ông Sergei Lavrov tuyên bố.

Đồng quan điểm, ông Sergei Ryabkov, Thứ trưởng Ngoại giao Nga nhấn mạnh, quyết định của EU khiến Nga buộc phải bán hệ thống phòng không hiện đại cho chế độ Tổng thống Assad. Đồng thời, ông Ryabkov tuyên bố, các tên lửa S-300 là một "nhân tố làm ổn định" có thể ngăn chặn viễn cảnh phương Tây can thiệp vào cuộc khủng hoảng ở Syria.

“Chúng tôi tin rằng, những bước đi như vậy là nhân tố làm ổn định và ngăn chặn ‘những cái đầu nóng’…có thể biến cuộc xung đột tại Syria lan ra quy mô quốc tế với sự tham gia của các lực lượng bên ngoài", ông Ryabkov nói.

S-300 là một hệ thống tên lửa phòng không hiện đại có khả năng đánh chặn các tên lửa đạn đạo. S-300 có thể được so sánh với hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ hiện đang được NATO triển khai để bảo vệ không phận Thổ Nhĩ Kỳ. Hệ thống trên được mô tả là có khả năng “thay đổi cuộc chơi”trong cuộc khủng hoảng Syria và giúp chế độ Assad chống lại các áp lực của phương Tây.

Chính quyền Assad chỉ trích quyết định của EU đồng thời tố cáo đây là "chướng ngại vật" đối với các nỗ lực thúc đẩy hòa bình cho Syria.

Lấy lý do quan ngại về một cuộc chạy vũ trang trong khu vực, Israel tuyên bố, sẽ “không khoanh tay đứng nhìn” việc triển khai các hệ thống tên lửa phòng không S-300.

“Theo quan điểm của chúng tôi, đây là một mối đe dọa. Tôi hy vọng lô hàng sẽ không được gửi đi. Nếu chúng tới Syria, chúng tôi biết phải làm gì”, Bộ trưởng quốc phòng Israel Moshe Yaalon nhấn mạnh đồng thời cho biết, hiện hệ thống tên lửa S-300 vẫn chưa rời Nga.

Ngoại trưởng Anh William Hague cho biết, nước này có thể cung cấp vũ khí cho quân nổi dậy Syria ngay bây giờ.

Lệnh cấm vận vũ khí đối với Syria của EU, được đưa ra lần đầu tiên vào tháng 5/2011, áp dụng đối với cả phe đối lập và chính phủ Tổng thống Assad. Trong cuộc họp ở Brussels hôm 27/5, Anh đã thuyết phục được EU không gia hạn lệnh cấm vận vũ khí đối với phiến quân Syria. Theo đó, EU cho biết các quốc gia thành viên có thể quyết định chính sách của riêng mình về việc cung cấp vũ khí cho Syria.

Trong một tuyên bố chung sau các cuộc hội đàm kéo dài 14 giờ, EU nhất trí chưa chuyển vũ khí cho phe nổi dậy vào thời điểm này. Hội đồng đối ngoại EU sẽ tiếp tục xem xét lập trường trên trước ngày 1/8, cân nhắc các diễn biến mới nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Syria, trong đó có sáng kiến hòa bình Nga-Mỹ.

Tuy nhiên, Anh và Pháp đang hối thúc việc cung cấp vũ khí cho các phần tử đối lập ôn hòa của Tổng thống Assad, biện bạch rằng điều đó sẽ gây sức ép để Damascus phải tiến tới một giải pháp chính trị cho cuộc nội chiến đã kéo dài suốt 2 năm qua ở Syria. Ngoại trưởng Anh Hague nhấn mạnh, 1/8 không phải là hạn chót và Anh có thể bắt đầu vũ trang cho quân nổi dậy Syria sớm hơn nhiều, thậm chí ngay từ bây giờ dù nước này chưa có kế hoạch như vậy.

Nhà Trắng tuyên bố ủng hộ động thái của Anh và Pháp. Theo Daily Beast, Lầu Năm Góc đã được yêu cầu lên kế hoạch thiết lập vùng cấm bay do Mỹ, Anh, Pháp cùng thực hiện tại Syria.

Theo các ước tính của Liên Hiệp Quốc, hơn 80.000 người đã thiệt mạng và 1,5 triệu người phải đi sơ tán khỏi Syria kể từ khi cuộc nổi dậy chống lại Tổng thống Assad bắt đầu vào năm 2011.