Xót xa di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc bị tàn phá

Đào núi bảo vệ di tích quốc gia để khai thác trái phép đất đá

Thời gian gần đây, dư luận Thị xã Chí Linh (huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương) và du khách thập phương bức xúc phản ánh về tình trạng núi Hồ Phóng nằm trong vùng bảo vệ di tích đặc biệt cấp QG Côn Sơn – Kiếp Bạc, thuộc địa bàn phường Cộng Hòa đã bị đào bới nham nhở để khai thác tài nguyên đất đá. Người dân bức xúc bởi việc khai thác đất đá này diễn ra đã từ lâu mà lại nằm ngay sát hồ Côn Sơn, cách di tích Côn Sơn chỉ 2 km mà chính quyền địa phương không hề hay biết hoặc biết mà bất lực không thể ngăn chặn hành vi đào núi, khai thác khoáng sản trái phép trên.

Để tìm hiểu rõ vấn đề này, PV Kiến Thức đã về núi Hồ Phóng, ngọn nguồn của sự bức xúc trong dư luận với tình trạng khai thác khoáng sản trái phép ngang nhiên diễn ra liên tục trong suốt thời gian dài tại nơi đây. Theo ghi nhận của chúng tôi, núi Hồ Phóng nằm sát đường chính dẫn đến di tích Côn Sơn, ngay cạnh hồ Côn Sơn và nằm trong khu vực bảo vệ 1 của di tích đặc biệt cấp Quốc gia Côn Sơn - Kiếp Bạc. Tuy nhiên, ngọn núi này đã bị đào bới, khai thác từ chân núi đến tận ngọn núi. Khu vực khai thác trái phép tại núi Hồ Phóng kéo dào hàng trăm mét. Nhiều thùng vũng vẫn còn nguyên tại hiện trường, là dấu vết của máy xúc cày nát để khai thác khoáng sản trái phép.

Dẫn PV lên nơi khai thác, một người dân bức xúc phản ánh, để khai thác tài nguyên khoáng sản tại núi Hồ Phóng, người ta còn làm đường lên hẳn khu vực khai thác rộng đến 5 mét. Trước đây xe tải hạng nặng ra vào tấp nập để chở đất, đá khai thác được từ núi Hồ Phóng ra ngoài, dân ai cũng biết, chắc chắn chính quyền cũng biết nhưng không có biện pháp gì ngăn chặn. Địa điểm khai thác trái phép thuộc khu vực bảo vệ 1 của di tích Côn Sơn, cấm hoạt động khai thác khoáng sản. Theo quy định, khu vực bảo vệ 1 gồm di tích và vùng được xác định là yếu tố gốc cấu thành di tích phải được bảo vệ nguyên trạng. Tuy nhiên không hiểu vì lý do gì người ta vẫn để tình trạng khai thác trái phép diễn ra. Hơn 5000 m2 trước là diện tích từng trồng bạch đàn và vải thiều đã biến mất, thành những hố đào nham nhở.

Không chỉ người dân bức xúc mà du khách về tham quan di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc cũng phẫn nộ. Bác Đỗ Văn Thăng (Phường Tứ Minh, TP Hải Dương) cho rằng, di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc là khu di tích đặc biệt cấp quốc gia, niềm tự hào của người dân Hải Dương và là điểm du lịch của du khách thập phương. Thế nhưng ngay ven đường dẫn lên di tích Côn Sơn lại là cảnh một ngọn núi bị khai thác trái phép và một sự việc nghiêm trọng, ảnh hưởng tới cảnh quan môi trường của khu di tích Côn Sơn.

Đem bức xúc của người dân về tình trạng núi Hồ Phóng dù nằm trong vùng bảo vệ vẫn bị khai thác khoáng sản nham nhở, PV Kiến Thức đã có cuộc làm việc với lãnh đạo UBND phường Cộng Hòa. Trao đổi với PV, Chủ tịch UBND phường Cộng Hòa, ông Hoàng Văn Đông thừa nhận, tình trạng khai thác khoáng sản ở núi Hồ Phóng diễn ra đã được một thời gian, và đến thời điểm này, hoạt động khai thác tại đây đã không còn. Nhưng hiện trường vụ khai thác thì chưa thể khắc phục được.

“Khu vực xảy ra khai thác trái phép có một phần đất quân sự của Xưởng X56 (Quân khu 3) và một phần đất rừng đã giao cho một hộ dân nhận khoán. Bên Quân khu 3 có văn bản đề nghị thị xã Chí Linh cho phép lấy 4000m2 đất để san lấp dưới chân làm sân chào cờ. UBND thị xã Chí Linh đã cho phép Xưởng X56 san gạt một phần đất như trên. Sau đó xưởng X56 đã thuê ông Phùng Đắc Diễm (cùng ở phường Cộng Hòa) san gạt đất, đá. Tuy nhiên, vào tháng 3/2014, ông Diễm đã lợi dụng việc này để khai thác đất, đá trái phép cho một số đơn vị có nhu cầu trên địa bàn, khai thác thêm 1000m2 mới. Vì thế việc ông Diễm lợi dụng để khai thác sâu hơn so với quy định đã lấn ra một số ít diện tích rừng do người dân nhận khoán tại núi Hồ Phóng”, ông Hoàng Văn Đông cho biết.

“Ngay khi phát hiện sự việc, UBND phường Cộng Hòa đã xử phạt vi phạm hành chính 2 triệu đồng đối với ông Diễm. Do việc hoàn thổ ở khu vực khai thác trái phép khó thực hiện nên phường sẽ yêu cầu ông Diễm trồng cây tại chỗ này. Còn về việc cấp phép khai thác khoáng sản thì Phường không có thẩm quyền. Ngay cả việc xử lý thì cũng ở cấp huyện trở lên, Phường chỉ ngăn chặn không có khai thác tiếp”, ông Đông cho biết.

Liên quan đến việc khai thác khoáng sản trái phép trên, UBND tỉnh Hải Dương đã có văn bản số 766 /UBND – VP gửi các sở ban ngành liên quan trong đó nêu rõ, việc khai thác đất đồi trái phép tại khu vực núi gần hồ Côn Sơn thuộc địa bàn phường Cộng Hòa đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về quản lý đất đai, tài nguyên, khoáng sản, bảo vệ rừng và môi trường.

Theo văn bản này, trách nhiệm thuộc về các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản trái phép; Các cơ quan quản lý nhà nước các cấp đã buông lỏng quản lý trong việc kiểm tra, phát hiện và thiếu biện pháp cương quyết ngăn chặn, xử lý vi phạm.

UBND tỉnh Hải Dương cũng chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân phường Cộng Hòa nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản vì để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản đất đồi và đất sét trái phép trên địa bàn quản lý. Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm tăng cường các biện pháp kiểm tra, bảo vệ rừng nhằm kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi phá rừng để khai thác khoáng sản trái phép.

Đồng thời, UBND tỉnh Hải Dương cũng Giao Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức kiểm tra việc khai thác trái phép khoáng sản trên địa bàn thị xã, đặc biệt tại phường Cộng Hòa nhằm xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật hiện hành.