Vụ Vạn Thịnh Phát: Sắp xét xử bà Trương Mỹ Lan và 85 đồng phạm

Ngày 16/2, TAND TPHCM cho biết, đã có quyết định xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB). Theo đó, thời gian xét xử từ ngày 5/3 đến ngày 29/4.

Phiên tòa do Thẩm phán Phạm Lương Toản, Chánh tòa Hình sự TAND TP.HCM, làm chủ tọa. VKSNDTC phân công 10 kiểm sát viên thuộc VKSNDTC và VKSND TP HCM giữ quyền công tố tại tòa. Gần 200 luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp các bên liên quan. Trong đó, bị cáo Trương Mỹ Lan có 5 luật sư bào chữa.

Trong vụ án này, bà Trương Mỹ Lan bị truy tố 3 tội danh: Tham ô tài sản, Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

85 bị cáo còn lại gồm 45 cựu lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng SCB; 15 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước; 3 cựu cán bộ Thanh tra Chính phủ; một cựu cán bộ Kiểm toán Nhà nước bị VKSNDTC truy tố về các tội: Tham ô tài sản, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng. Hiện 5 bị cáo là cựu lãnh đạo SCB và các chi nhánh vẫn đang bỏ trốn.

Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2012-2022, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát đã thâu tóm, nắm giữ trên thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của SCB (từ 85% đến 91,5% cổ phần), qua đó trở thành cổ đông có quyền lực.

Trương Mỹ Lan cùng nhiều đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB thành lập một số đơn vị chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của chủ tịch Vạn Thịnh Phát.

Nhóm Vạn Thịnh Phát còn thành lập, sử dụng hàng ngàn công ty "ma", chi tiền thuê nhiều cá nhân và câu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp liên quan, thông đồng với các công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản đảm bảo, lập khống hồ sơ vay tiền nhằm "rút ruột" Ngân hàng SCB.

Kết quả điều tra xác định trong 875 khách hàng đứng tên giúp cho nhóm bà Lan vay 1.284 khoản ở SCB có 440 cá nhân, 435 pháp nhân. Các pháp nhân đều là công ty "ma", do bà Lan chỉ đạo cấp dưới dựng lên để đứng tên làm thủ tục giải ngân. Để có tài sản thế chấp hợp thức các khoản vay với số tiền lên đến hơn 1 triệu tỷ và "rút ruột" ngân hàng, Trương Mỹ Lan đã dùng nhiều khối tài sản đảm bảo chưa đủ điều kiện pháp lý và nâng khống giá trị lên nhiều lần.

Với chiêu "mua chuộc" công ty thẩm định giá, tài sản thế chấp cho các hợp đồng vay khống của Vạn Thịnh Phát đã bị "thổi giá" lên gấp nhiều lần nhằm rút được số tiền lớn.

Bà Trương Mỹ Lan cùng với nhiều lãnh đạo chủ chốt tại SCB còn lập phương án rút tiền, "cắt đứt" dòng tiền sau giải ngân, bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu, để che giấu sai phạm. Trương Mỹ Lan chi số tiền lớn 5,2 triệu USD để hối lộ và chi tiền "lót tay" mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước làm trái công vụ.

Bà Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát của Ngân hàng Nhà nước, là bị can duy nhất bị truy tố tội nhận hối lộ trong vụ án Vạn Thịnh Phát, đã nhận 5,2 triệu USD để tiếp tay che giấu thực trạng yếu kém của SCB, giúp nhà băng thoát khỏi diện kiểm soát đặc biệt.

Viện Kiểm sát cáo buộc từ ngày 9/2/2018 đến 7/10/2022, bị cáo Lan chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn rút tiền chiếm đoạt của Ngân hàng SCB, qua đó chiếm đoạt số tiền hơn 304.000 tỷ đồng. Hành vi trên phạm vào tội tham ô tài sản. Ngoài ra, hành vi này của Trương Mỹ Lan còn gây thiệt hại số tiền lãi phát sinh hơn 129.000 tỷ đồng. Ngoài ra, với hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, Trương Mỹ Lan bị cáo buộc gây thiệt hại hơn 64.000 tỷ.