Án oan 10 năm: Ông Chấn sẽ được minh oan

Trước đó, theo hồ sơ mà Viện Kiểm soát Nhân dân Tối cao vừa công bố, cách đây hơn 10 năm, ngày 15/8/2003, tại thôn Me (xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang) đã xảy ra vụ án giết người. Nạn nhân là chị Nguyễn Thị Hoan. Theo kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, nạn nhân bị nhiều vết thương ở đầu, mặt, bụng làm đứt động mạch, chảy máu và mất máu cấp dẫn đến tử vong.

Ngày 17/8/2003, cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Bắc Giang đã ra quyết định khởi tố vụ án giết người theo điều 93, Bộ Luật hình sự để tiến hành điều tra. Từ những thông tin ban đầu, ngày 30/8, cơ quan đã mời ông Nguyễn Thanh Chấn (trú tại thôn Me, xã Nghĩa Trung,Việt Yên, Bắc Giang) đến trụ sở để làm việc và lấy lời khai. Căn cứ vào tài liệu điều tra ban đầu, ngày 28/9/2003, cơ quan điều tra đã ra lệnh tạm giữ đối với ông Nguyễn Thanh Chấn.

Ngày 29/9/2003, cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can và tạm giam ông Nguyễn Thanh Chấn về tội danh “giết người” theo điều 93, Bộ luật hình sự. Ngày 3/12/2003, cơ quan điều tra đã ra bản kết luận điều tra vụ án và chuyển hồ sơ đề nghị Viện Kiểm soát truy tố ông Nguyễn Thanh Chấn về tội danh “giết người”. Ngày 10/2/2004, Viện Kiểm soát Nhân dân tỉnh Bắc Giang ra bản cáo trạng quyết định truy tố bị can Nguyễn Thanh Chấn về tội giết người theo quy định tại điểm n, khoản 1, điều 93, Bộ luật hình sự. Đến ngày 26/3/2004, Tòa ánNnhân dân tỉnh Bắc Giang đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị can Nguyễn Thanh Chấn và ra bản án tuyên bị cáo phạm tội “giết người” với bản án chung thân. Ngay sau đó, bị cáo Chấn kêu oan và làm đơn kháng cáo.

Ngày 26 và 27/7/2004, Tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân Tối cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm vụ án, tuyên y án sơ thẩm. Trong quá trình điều tra, bị cáo có khai nhận hành vi giết người. Nhưng tại các phiên tòa sơ, phúc thẩm bị cáo không nhận tội. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật, phạm nhân Nguyễn Thanh Chấn đã và đang chấp hành bản án chung thân.

Trong quá trình ở trại tạm giam, phạm nhân Nguyễn Thanh Chấn đã có một số lần kêu oan. Ban giám thị trại giam đã gửi đến các cơ quan liên quan, trong đó có Viện Kiểm soát Nhân dân Tối cao và Tòa án Nhân dân Tối cao xem xét. Bà Nguyễn Thị Chiến là vợ phạm nhân Nguyễn Thanh Chấn cũng có đơn kêu oan cho chồng. Nội dung đơn cho rằng, thủ phạm của vụ án giết người đêm 15/8/2003 là Lý Nguyễn Chung (cùng trú tại thôn Me, xã Nghĩa Trung, Việt Yên, Bắc Giang), chứ không phải là ông Nguyễn Thanh Chấn.

Từ đó, cơ quan điều tra của VKSND Tối cao đã phối hợp với một số cơ quan chức năng của Bộ Công an, Tòa án Nhân dân Tối cao khẩn trương tiến hành các biện pháp điều tra, xác minh, kết hợp với kiên trì vận động đối tượng ra đầu thú. Ngày 25/10/2013, đối tượng Lý Nguyễn Chung đã ra đầu thú và khai nhận hành vi giết chị Nguyễn Thị Hoan tối 15/8/2003 để cướp tài sản.

Trên cơ sở điều tra, cơ quan Viện KSND Tối cao đã báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của đồng chí Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng KSND Tối cao, trao đổi với lãnh đạo Bộ Công an xem xét giải quyết lại vụ án theo trình tự tái thẩm, báo cáo Chủ tịch nước. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đồng ý với đề xuất của lãnh đạo liên ngành cần xem xét giải quyết lại vụ án đúng pháp luật, nếu thực tế có oan thì phải khôi phục lại các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Đồng thời, xem xét xử lý nghiêm trách nhiệm cá nhân trong quá trình giải quyết vụ án nếu có vi phạm quy định của pháp luật.

Ngày 4/11/2013, Viện trưởng KSND Tối cao Nguyễn Hòa Bình đã ký quyết định số 01/QĐKNTT-VKSTC kháng nghị tái thẩm bản án đối với Nguyễn Thanh Chấn. Cùng ngày phó viện trưởng KSND Tối cao Lê Hữu Thể đã ký quyết định số 04/QĐTĐC-THA tạm đình chỉ thi hành án đối với Nguyễn Thanh Chấn.

Theo quy định của pháp luật, khi có quyết định kháng nghị tái thẩm của Viện trưởng KSND Tối cao, Tòa án Nhân dân Ttối cao sẽ xem xét lại bản án đã có hiệu lực pháp luật theo trình tự tái thẩm do xuất hiện tình tiết mới làm thay đổi bản chất vụ án. Đó là căn cứ để mở ra trình tự tố tụng tiếp theo đối với vụ án.