Trong một bài viết hồi đầu tháng 10/2014, báo Quân đội Nhân dân đã đăng tải thông tin ban đầu về khẩu súng ngắn K14 – thiết kế do Việt Nam tự sản xuất. Vậy loại súng này được phát triển như thế nào, có ưu điểm gì?
Theo một chương trình của kênh Quốc phòng TV, súng ngắn K14 được phát triển dựa theo khẩu súng ngắn K54 - định danh của Việt Nam dành cho khẩu Type 54 do Trung Quốc chế tạo trên cơ sở súng Tokarev TT-33 Liên Xô.
TT-33 được xem là một trong những khẩu súng ngắn thành công nhất của Liên Xô, ra đời từ những năm 1930 do Fedor Tokarev thiết kế. Trong thời gian từ 1930-1952, khoảng 1,7 triệu khẩu đã được sản xuất trang bị cho Hồng quân Liên Xô và hàng chục quốc gia trên thế giới. Không chỉ dừng lại ở Liên Xô, TT-33 còn được nhiều quốc gia lấy “cảm hứng” và chế tạo mẫu súng mới. Ví dụ như Ba Lan với khẩu PW wz.33, Type 68 Triều Tiên, Type 54 Trung Quốc.
 |
| Sĩ quan QĐNDVN bắn súng K54. |
Trong kháng chiến chống Mỹ, Trung Quốc đã giúp Việt Nam số lượng lớn súng Type 54 – chữ “Type” dịch ra nghĩa Việt là “kiểu loại”. Có lẽ vì thế mà Quân đội Nhân dân Việt Nam mới gọi chúng là K54.
Tuy nhiên, hiện nay số lượng súng ngắn K54 sử dụng trong các đơn vị quân đội qua các năm huấn luyện sẵn sàng chiến đấu đều đã xuống cấp, không đạt chất lượng và thiếu hụt số lượng. Để đảm bảo nhu cầu sản xuất và sửa chữa súng ngắn K54, từ năm 2001, Viện Vũ khí (Trung tâm Khoa học - Kĩ thuật công nghệ quân sự) đã căn cứ trên mẫu súng TT-33 của Liên Xô và K54 của Trung Quốc, xây dựng bộ tài liệu thiết kế súng ngắn K54-VN.
Căn cứ vào bộ tài liệu thiết kế K54-VN, nhà máy Z111 đã thực hiện chế thử thành công. Sau đó, tiếp tục xây dựng bộ tài liệu công nghệ thiết kế và chế tạo các trang bị công nghệ, dụng cụ đảm bảo cho việc chế tạo hàng loạt súng ngắn K54 VN trong những năm vừa qua.
 |
| Súng ngắn K14 do Việt Nam sản xuất. |
 |
| Lắp ráp súng ngắn K14 tại nhà máy Z111. |
Trong quá trình nghiên cứu bộ bản vẽ sản phẩm súng ngắn K54-VN, nhóm đề tài thuộc nhà máy Z111 đã có một số cải tiến về nòng súng, thân khóa nòng, thân súng, hộp tiếp đạn, nghiên cứu thay đổi làm cho các mối ghép chính xác hơn, đảm bảo cho súng hoạt động tin cậy và chính xác hơn. Đó chính là cơ sở cho sự ra đời của súng ngắn K14 “made in Vietnam”.
Mời độc giả xem clip thiết kế và thử nghiệm súng ngắn K14:
"Cải tiến của súng này (K14) nhìn sơ bộ có thể thấy được là nó lớn hơn khẩu K54, kéo theo thân khóa nòng dài hơn, nòng dài hơn và đặc biệt thân súng không những dài mà còn lớn hơn để chứa băng đạn lớn hơn. Đấy là những khác biệt về sơ bộ, đi sâu vào trong còn có nhiều khác biệt rõ ràng so với súng K54-VN. Thân súng của mình, phương án cũ chỉ lắp băng đạn một dãy, sang súng K14-VN lắp phương án 2 dãy, kéo theo thân súng thay đổi kích thước, kĩ thuật rất nhiều", Thượng úy Phan Tuấn Bình (Trợ lý kĩ thuật, Phòng kỹ thuật công nghệ, nhà máy Z111) cho biết.
“Nòng dài ra là để cho độ căng của viên đạn và đảm bảo độ chính xác, thân súng làm lớn lên để đảm bảo mình lắp được 13 viên. Đó là 2 mục đích quan trọng nhất khi thiết kế súng ngắn K14”, Thượng tá QNCN Nguyễn Đình Quý - Phó Trưởng phòng Kỹ thuật Công nghệ, nhà máy Z111 nói.
 |
| Nòng súng K14 dài hơn K54-VN cho độ chính xác cao hơn. |
Theo các nhà thiết kế súng ngắn K14, thì qui trình cải tiến được thực hiện như sau:
- Kết cấu nòng súng được thiết kế dài hơn nòng K54-VN
- Kích thước nòng súng, buồng đạn, đường kích ngoài và các kích thước khác chính xác hơn
- Đối với thân khóa nòng, súng ngắn K14 được thiết kế dài hơn cho phù hợp với nòng súng, các kích thước rãnh trượt chính xác hơn để rà lắp chính xác và giảm độ sai lệch khi bắn
- Trên thân súng, phần tay cầm được thiết kế dày và dài hơn để chứa hộp tiếp đạn 13 viên, đáp ứng được khả năng bắn nhiều hơn, chính xác và ứng dụng được cho các bài thi đấu.
 |
| Dòng chữ Việt - Anh trên thân súng K14. |
 |
| Hi vọng rằng, thời gian tới hàng loạt súng K14 sẽ sớm được xuất xưởng trang bị cho các đơn vị trong toàn quân. |
Đầu tháng 10/2014, 50 khẩu súng ngắn K14 đã được bàn giao cho các đơn vị Quân đội Nhân dân Việt Nam, trực tiếp là Đoàn bắn súng quân dụng bắn thử nghiệm thành công tại trường bắn Miếu Môn.
“Súng ngắn K14 ưu việt hơn 2 phiên bản K54 (gồm K54-VN và K54-M2 đều do Việt Nam sản xuất) ở điểm: độ dài nòng là 12,7 hơn 11,9 so với nòng cũ giúp độ chính xác tốt hơn; chất thép để tôi luyện nòng cũng bảo đảm hơn nên độ bền tương đối tốt; tay cầm của súng thiết kế to hơn, chắc chắn, phù hợp với vận động viên nam”, Đại úy Phạm Duy Nhất - HLV trưởng Đội súng ngắn nữ, Đoàn bắn súng quân dụng Việt Nam nhận xét về súng ngắn K14.
Việc tự nghiên cứu, thiết kế, sản xuất thành công súng ngắn K14 cho thấy sự phát triển vượt bậc của Công nghiệp Quốc phòng Việt Nam những năm gần đây. Không chỉ K14, Việt Nam đã tiếp thu dây chuyền sản xuất lắp ráp hàng loạt súng trường tiến công Galil ACE 31/32 mà Israel thiết kế.
Hoàng Lê