Top sự kiện nổi bật của thị trường ôtô Việt Nam trong năm 2023

Biến động kinh tế toàn cầu và trong nước đã tạo nên một năm 2023 đầy thách thức. Mặc dù dịch bệnh Covid-19 đã được kiểm soát, nhưng tác động của nó vẫn còn đọng lại và gây ảnh hưởng đến nhiều ngành, trong đó có ngành công nghiệp ôtô Việt Nam.

Tính đến tháng 11, doanh số lũy kế của toàn thị trường ôtô Việt Nam đạt 319.855 xe, giảm 28% so với cùng kỳ 2022. Năm 2023 chỉ còn tháng 12, cơ hội để thị trường vượt mốc 500.000 xe như 2022 là điều không thể.

Thị trường kém sôi động không chỉ tạo ra làn sóng giảm giá chung diễn ra ở nhiều phân khúc. Nhiều hãng xe đã tận dụng bằng việc ra mắt phiên bản mới để giảm giá mẫu xe chiến lược, đơn cử như Mazda CX-5 có giá khởi điểm chỉ từ 749 triệu đồng.

Sau 2 lần tăng giá, Mazda CX-5 hiện có gián bán từ 759 triệu đồng, mức giá này vẫn thấp hơn nhiều so với các đối thủ cùng phân khúc. Thậm chí, còn rẻ hơn cả một số mẫu crossover cỡ nhỏ hơn như Toyota Corolla Cross (từ 755 triệu đồng) hay KIA Seltos (từ 769 triệu đồng).

Ngoài THACO, một số hãng xe như Hyundai, Honda, Subaru, Ford… và nhiều mẫu xe hạng sang cũng tham gia vào cuộc đua giảm giá, với mức giảm cao nhất lên tới nửa tỷ đồng. Chuỗi giảm giá xe mới kéo dài cũng gây sức ép đáng kể lên thị trường xe cũ, khiến chưa bao giờ chi phí sở hữu một chiếc ôtô lại thấp như hiện nay.

Sau hai lần được triển khai vào các năm 2020 và 2022, bước sang nửa cuối năm 2023 chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ với ôtô lắp ráp sản xuất trong nước một lần nữa được Chính phủ ban hành nhằm "cứu" thị trường ôtô đang trên đà suy giảm.

Từ ngày 1/7 đến hết 31/12/2023, ôtô lắp ráp, sản xuất trong nước được giảm 50% lệ phí trước bạ theo Nghị định số 41/2023/NĐ-CP quy định về mức thu lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.

Việc giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ có tác động tích cực đối với người tiêu dùng, nhà sản xuất, lắp ráp ôtô trong nước và kinh tế xã hội. Đồng thời, thúc đẩy các nhà sản xuất ôtô trong nước đẩy mạnh sản xuất, lắp ráp xe mới đưa vào thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh của ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đáp ứng nhu cầu thị trường nội địa.

Có nhiều lý do ảnh hưởng đến kế hoạch tạm ngưng tổ chức kỳ triển lãm ôtô năm nay, trong đó nguyên nhân chính xuất phát từ việc thị trường ôtô Việt Nam năm 2023 được nhận định sẽ đối mặt rất nhiều khó khăn, đặc biệt sức mua sẽ giảm nghiêm trọng.

Ngoài ra, chi phí của triển lãm khá lớn nhưng không đạt được hiệu quả tương xứng, do đó các nhà sản xuất ôtô không muốn tham gia.

Theo một số thông tin, triển lãm lớn nhất của ngành công nghiệp ôtô Việt Nam sẽ trở lại trong năm 2024.

Một trong những cột mốc nổi bật nhất của ngành ôtô Việt Nam trong năm 2023 đó là hãng xe điện VinFast niêm yết cổ phiếu lên sàn chứng khoán Mỹ (15/8). Sự kiện rung chuông trên Nasdaq Stock LLC ("Nasdaq") diễn ra ngay sau khi VinFast hoàn tất thành công giao dịch hợp nhất kinh doanh với Black Spade Acquisition Co ("Black Spade").

Hiện VinFast là thương hiệu Việt có giá trị vốn hóa lớn nhất niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ tính đến hiện tại.

Nhiều chuyên gia tại Việt Nam đánh giá việc VinFast niêm yết lên sàn chứng khoán Mỹ là một điều tích cực với kinh tế Việt Nam, đồng thời có thể mở ra thêm một hướng huy động vốn khác cho các doanh nghiệp ở đất nước hình chữ S.

Song song với việc sản xuất và vận chuyển xe đến các thị trường quốc tế, VinFast cũng liên tục mở rộng mạng lưới kinh doanh trên toàn cầu. Tới tháng 10, hãng xe Việt Nam tuyên bố chọn Ấn Độ làm điểm đến tiếp theo để xây dựng nhà máy.

Năm 2023, bất chấp sức mua toàn thị trường sụt giảm, kinh tế ảm đạm, nhiều thương hiệu lớn đến từ thị trường xe Trung Quốc vẫn quyết định gia nhập Việt Nam. Nổi bật trong số này có thể kể tới Wuling, Lynk Co, Haima, GWM…

Xe Trung Quốc góp mặt ở nhiều phân khúc khác nhau, từ phổ thông đến cao cấp. Có thương hiệu bán xe giá rẻ, thuộc hàng thấp nhất thị trường như Wuling với chiếc Hongguang Mini EV khởi điểm chưa đến 300 triệu đồng. Cũng có hãng bán xe tiền tỷ như Lynk & Co với chiếc 09 giá gần 2,2 tỷ đồng.

Làn sóng xe Trung Quốc hứa hẹn sẽ tiếp tục nở rộ trong năm 2024 khi Lynk & Co còn 2 mẫu xe là 01 và 05 chưa chính thức mở bán, Haima còn mẫu 8S thuộc phân khúc C-SUV. TMT Motors cũng có kế hoạch ra mắt mẫu xe mới là Baojun Yep và Wuling Bingo trong năm 2024. Hãng xe Omoda và Jeacoo cũng đã trưng bày một số sản phẩm của hãng và chuẩn bị ra mắt.

Năm 2023 có lẽ là năm người tiêu dùng trong nước đón nhận nhiều xe mới. Thống kê sơ bộ cho thấy có hơn 60 mẫu xe mới (không tính các biến thể) về nước trong năm qua. Các mẫu xe mới ra mắt trải dài ở mọi phân khúc như Mazda CX-5, Honda CR-V 2024, Toyota Vios 2024, cho tới hạng sang như Lexus RX 2024, Mercedes-Benz GLC 2024, Porsche Cayenne 2024, BMW X5 2024…

Cùng với nhiều xe ôtô mới được trình làng, năm 2023 cũng là năm nhiều hãng xe ôtô lớn chọn Việt Nam là điểm đến. Trong số này, nổi bật là Skoda - đơn vị thuộc tập đoàn Volkswagen đã có buổi ra mắt thị trường Việt vào cuối tháng 9/2023.

TC Group, nhà phân phối của Skoda chia sẻ rằng trong vòng 5 năm tới, Skoda Việt Nam có kế hoạch phát triển hệ thống hơn 30 đại lý Skoda ủy quyền trên toàn quốc. Đồng thời, hãng cũng hướng tới mục tiêu doanh số bán hàng hơn 30.000 xe/năm.

Bên cạnh hàng loạt mẫu xe mới, năm 2023 cũng chứng kiến làn sóng điện hóa. Nhiều hãng xe lớn đã cập nhật thêm các biến thể hybrid bên cạnh các phiên bản động cơ đốt trong truyền thống. Chảng hạn như Honda với mẫu CR-V e: HEV 2024; Toyota với các phiên bản Innova Cross hybrid, Yaris Cross hybrid...

Riêng nhà sản xuất ôtô VinFast đã công bố thêm 4 mẫu xe điện mới trong năm 2023 như VF5, VF6, VF9 và gần đây nhất là mẫu VF7.

Hyundai có Ioniq 5, Wuling có Hongguang Mini EV, Haima là 7XE. Còn ở phân khúc hạng sang, BMW và Mercedes đưa về nhiều dòng thuần điện mới như i4, i7, iX3, EQE, QEB, EQS.

Kết thúc năm 2023, hầu hết mọi thương hiệu ôtô có mặt tại Việt Nam đều ít nhiều có sản phẩm xe và các dịch vụ liên quan tới điện hóa.

Bên cạnh hàng trăm ngàn xe mới được bán ra thị trường trong suốt gần 1 năm qua các nhà sản xuất, phân phối ôtô tại Việt Nam cũng thực hiện hàng loạt chương trình triệu hồi ôtô để khắc phục lỗi, cũng như các sự cố có thể gây mất an toàn cho người sử dụng.

Trong năm 2023, các nhà sản xuất, phân phối ôtô tại Việt Nam đã triển khai khoảng 39 đợt triệu hồi ôtô các loại bị lỗi để khắc phục, với tổng số xe bị triệu hồi lên đến 53.324 xe đến từ các thương hiệu như Toyota, Ford, Mercedes-Benz, Isuzu, VinFast, Jeep, Hyundai, Audi, Porsche, Bentley….

Mới nhất, vụ lùm xùm liên quan đến thử nghiệm an toàn của Daihatsu và Toyota Avanza MT được xác định nằm trong diện ảnh hưởng, ngừng giao dịch tại các đại lý từ 20/12. Hãng sẽ cân nhắc khôi phục việc giao mẫu xe Avanza Premio MT sau khi nhận được thông tin từ cơ quan kiểm tra và chứng nhận độc lập ở nước ngoài.