Vì sao thủ đô Brussels bị IS tấn công khủng bố?

Các vụ đánh bom tự sát ngày 22/3, mà nhóm khủng bố có tên Nhà nước Hồi giáo (IS) nhận trách nhiệm, đã giết 34 người và làm bị thương hàng trăm người khác tại sân bay quốc tế Brussels và một ga tàu điện ngầm ở ngay trung tâm thủ đô Brussels nước Bỉ.

Thủ đô Brussels của Vương quốc Bỉ là mục tiêu tấn công hàng đầu của những kẻ theo chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan. Đó là nơi đặt trụ sở chính của Liên minh Châu Âu (EU), NATO và cũng là nơi đặt đầu não chính trị của Vương quốc Bỉ. Không những thế chính quyền Brussels đã gặp nhiều khó khăn với các nhóm Hồi giáo cực đoan trong nhiều năm qua và hàng trăm công dân Bỉ đã bị dụ dỗ đi theo cái gọi là Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria và Iraq.

Một số thành phố đã trở thành nơi đặt căn cứ của các tiểu tổ Hồi giáo cực đoan, nhưng các tiểu tổ hoạt động tích cực nhất đều ở Brussels, đặc biệt ở khu Molenbeek ở phía tây nam Brussels - nơi tập trung đông dân cư là người gốc Ma-rốc.

Một số kẻ đánh bom liều chết và các tay súng tấn công Paris hồi tháng 11/2015, làm chết 130 người, đã từng sống tại Molenbeek.

Nghi phạm chính không chết trong các cuộc tấn công Paris, Salah Abdelsalam, đã trở về Bỉ và đã lẩn trốn đến ngày 18/3, ngày mà tên này và một đồng phạm bị bắt sống ở gần Molenbeek.

Liệu có phải các cuộc đánh bom đẫm máu ở Brussels hôm 22/3 là nhằm trả đũa cho vụ hai kẻ Hồi giáo cực đoan bị bắt sống hôm 18/3?

Các vụ bắt giữ này rõ ràng là một cú đòn mạnh giáng vào IS và những phần tử thánh chiến Hồi giáo ở Bỉ.

Abdelsalam được coi là một chuyên gia tổ chức hậu cần trong các vụ tấn công Paris. Tên này thuê các căn hộ, lái xe chở các tay súng đi ngang Châu Âu và mua các thiết bị chế bom. Vài ngày trước khi bị bắt, một đồng phạm cùng trốn là Mohamed Beilkaid đã bị cảnh sát bắn chết.

"Có vẻ như các vụ tấn công đã được lên kế hoạch và do có các vụ bắt bớ nên kế hoạch tấn công đã được đẩy sớm lên, bởi những kẻ khủng bố biết rằng chúng đang bị săn lùng," Giáo sư Dave Sinardet từ đại học Vrije Universiteit Brussel nói.

Thực ra Brussels đã nỗ lực đối phó với nguy cơ xảy ra các vụ tấn công hỗn hợp sau khi có một đe dọa rõ rệt 10 ngày sau các vụ tấn công Paris. Trong những ngày qua, thành phố đã bị đặt trong tình trạng giới nghiêm - rất giống với những gì xảy ra hôm 22/3, khi hệ thống giao thông công cộng bị tê liệt và người dân được khuyến cáo tránh đi lại.

Những kẻ vũ trang đầy đủ đã tiến được vào bên trong sân bay Zaventem, nổ súng và kích hoạt khối thuốc nổ mà chúng mang theo mình. Chừng một giờ sau, một người đàn ông khác đã vào được bên trong một ga tàu điện ngầm chỉ cách trụ sở chính của EU có một đoạn ngắn và đánh bom tự sát.

Các lực lượng an ninh đã từng triển khai lực lượng hồi tháng 11/2015, báo động khủng bố đã được đặt ở mức báo động cao thứ nhì và binh lính đã sẵn sàng triển khai trên đường phố ở một số thành phố của Vương quốc Bỉ.

Tuy nhiên, lực lượng cảnh sát Bỉ đã bị oằn lưng trước sức nặng của mối đe dọa liên tục từ những phần tử Hồi giáo cực đoan. Và họ cũng phải chịu cả những áp lực từ trong cơ cấu tổ chức.Brussels là một thủ đô Châu Âu tương đối nhỏ, nhưng vẫn có tới sáu khu vực cảnh sát. Hệ thống camera an ninh CCTV thì sơ sài hơn nhiều so với London và Paris.

Tuy nhiên, kiểu tấn công khủng bố như ngày 22/3 là rất khó có thể ngăn chặn.

Một trong các nghi phạm tấn công sân bay quốc tế Brussels (người đàn ông đội mũ ở bên phải bức hình) đang trốn và cảnh sát đang tích cực săn lùng hai nghi phạm khác sau các vụ tấn công Paris, cùng là đồng phạm của Salah Abdelsalam.

Một trong những nghi phạm vụ tấn công khủng bố Paris là Najim Laachraoui, người có dấu vân tay được tìm thấy ở căn hộ tại Brussels nơi chế bom để đánh vụ Paris, và một tên khác là Mohamed Abrini, công dân Bỉ và là một kẻ Hồi giáo cực đoan.

Sau các vụ tấn công Paris, chuyên gia chống khủng bố người Mỹ, Clint Watts, viết về "thuyết tảng băng trong các âm mưu khủng bố": mỗi kẻ tấn công thường có một số kẻ hỗ trợ và những kẻ mà ta thấy được thì chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Ông Watts cho rằng các vụ đánh bom Brussels là "bụi phóng xạ" của các vụ tấn công Paris. Điều chưa rõ ở đây là liệu có còn kế hoạch khác nữa để gây đổ máu thêm hay không.

Video hiện trường vụ đánh bom kép tại sân bay quốc tế Brussels (Nguồn SkyNews):