Vì sao Mỹ sẵn sàng hy sinh “đồng minh” người Kurd Syria?

Theo chuyên gia độc lập về vấn đề Trung Đông Jean Perier, đây chính là thủ đoạn “ném một viên đá giết chết hai con chim”.  Người Kurd Syria đã trở thành "con bài mặc cả" của Mỹ trong cuộc đàm phán với Ankara.

Chuyên gia Jean Perier nhận định: "Bằng cách ném người Kurd Syria xuống dưới gầm xe buýt đang chạy, Nhà Trắng đã không chỉ muốn hàn gắn quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ và ngăn chặn Ankara tăng cường quan hệ với Moscow. Điều này cũng làm giảm đáng kể mức độ đòi hỏi của Ankara về việc dẫn độ tự giáo sĩ lưu vong Muhammed Fethullah Gulen, khi Mỹ làm cho vấn đề dẫn độ thuần túy là vấn đề pháp lý và do đó, tạo thuận lợi cho sứ mệnh của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden ở Thổ Nhĩ Kỳ”.

Ông Jean Perier nhấn mạnh rằng việc tái lập quan hệ Nga-Thổ sau cuộc đảo chính quân sự bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến cho Washington lo ngại. Hơn nữa, tuyên bố của Ankara rằng cuộc xung đột Syria không thể được giải quyết mà không có sạ tham dự của Nga rõ ràng là trái ý chính quyền của Tổng thống Obama. Dường như cố tình “đổ thêm dầu vào lửa”, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ lại thông báo rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể ghé thăm Ankara ngày 31 tháng Tám. Ông nhấn mạnh: "Trong hoàn cảnh này, Washington đã quyết định làm tất cả những gì có thể để hàn gắn quan hệ với Ankara, bằng cách hy sinh bạn bè mới là người Kurd”.

Đây rõ ràng là lý do Washington cử Phó Tổng thống Joseph Biden đầy ảnh hưởng, chứ không phải Ngoại trưởng John Kerry, đến Ankara để cải thiện quan hệ với chính phủ Erdogan.

Kết quả là, Thổ Nhĩ Kỳ đã phát động một cuộc tấn công bộ binh chống lại Daesh (IS) ở miền bắc Syria ngày 24/8, với sự yểm trợ của không quân Mỹ.

Các phương tiện truyền thông phương Tây lưu ý đến một thực tế rằng chiến dịch chống Daesh (phiến quân IS) của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria lại nhắm mục tiêu chính vào Đơn vị bảo vệ nhân dân (YPG) của người Kurd, đòi các tay súng người Kurd rời khỏi thị trấn Manbij và lui về bờ đông của sông Euphrates. Động cơ của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan là dễ hiểu: ông ta muốn ngăn chặn người Kurd tạo ra một thực thể độc lập ở miền bắc Syria, dọc theo biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.

Tờ Wall Street Journal ngày 24/8 khẳng định các chiến binh YPG "là lực lượng chiến đấu hiệu quả nhất của Washington trong cuộc chiến chống lại nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo ở Syria. Nếu không có họ, Nhà nước Hồi giáo đã chiếm giữ miền bắc Syria từ lâu và đặt ra một nguy cơ lớn đối với Thổ Nhĩ Kỳ”.

Thế nhưng, Phó Tổng thống Joe Biden vẫn ra tối hậu thư buộc người Kurd phải rút về bờ đông của sông Euphrates, nếu không Washington sẽ bỏ rơi họ.

Về chuyện này, nhà phân tích Jean Perier nhận xét: "Người Kurd Syria, vốn bị Washington sử dụng để đạt được mục tiêu của Mỹ ở Trung Đông, đã trở thành một con bài mặc cả và Nhà Trắng sẵn sàng hy sinh họ. Một khi người Kurd đã hoàn thành vai trò của họ, lợi ích của họ có thể dễ dàng bị Mỹ bỏ qua bởi vì Washington muốn khôi phục lại mối quan hệ quan trọng hơn với Ankara”.

Vấn đề đặt ra là làm thế nào mà Mỹ tiếp tục hoạt động quân sự ở miền bắc Syria mà không có Đơn vị bảo vệ nhân dân (YPG) của người Kurd.

Bình luận về vấn đề này, chuyên gia về vấn đề Trung Đông Leonid Isaev của Trường cao đẳng kinh tế, nói với Svodobnaya Pressa rằng sau khi giải phóng thành phố Manbij, đã có dự kiến rằng các tay súng người Kurd được Mỹ hậu thuẫn sẽ di chuyển về phía Afrin qua thị trấn al-Bab ở miền bắc Syria.

Ông Leonid Isaev nói: "Bây giờ, với việc Mỹ thúc ép YPG rời Manbij, rất có thể miền bắc Syria sẽ bị chia thành ‘khu vực ảnh hưởng’ với sự môi giới của Mỹ. Đối với người Mỹ, việc ngăn chặn xung đột quy mô lớn giữa các đồng minh trong khu vực của họ. Tôi tin rằng Mỹ sẽ tiếp tục luồn lách giữa Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd, trong khi cố gắng duy trì quan hệ với cả hai".

Tuy nhiên, theo Svobodnaya Pressa, bằng việc vào hùa với Thổ Nhĩ Kỳ ở phía bắc Syria, Washington đã "nhổ vào mặt người Kurd”.

Về phần mình, nhà phân tích Jean Perier cảnh báo: "Hiện thời, Washington đã ‘trao quà’ cho Ankara với việc hy sinh người Kurd Syria. Trong tương lai, các ‘đối tác chiến lược’ của Nhà Trắng cũng có thể sa vào ‘vết xe đổ’ của các tay súng Peshmerga bị Mỹ bỏ rơi".