Vì sao Mỹ đóng cửa sứ quán ở thế giới Hồi giáo?

Mỹ đóng cửa sứ quán ở thế giới Hồi giáo là nhằm biện minh cho chương trình do thám toàn cầu PRISM?

Việc Mỹ đưa ra cảnh báo thường xuyên cho các cơ quan của nước này ở nước ngoài là không có gì lạ. Nhưng việc đóng cửa đồng thời lên đến 22 đại sứ quán và lãnh sự quán ở Trung Đông và Bắc Phi là một động thái chưa từng có. Rõ ràng, Mỹ đang đối mặt với nguy cơ khủng bố thực sự ở Trung Đông. Nhưng nguy cơ đó có thể bị phóng đại, theo chuyên gia chống khủng bố Li Wei của Học viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc.

Quyết định đóng cửa các đại sứ quán nói trên có thể dựa trên việc tình báo Mỹ đã phát hiện dấu hiệu cho thấy nguy cơ tấn công khủng bố nhắm vào các đại sứ quán và lãnh sự quán cũng như công dân Mỹ ở nước ngoài.

Al-Qaeda và các lực lượng khủng bố khác đang hồi sinh ở Tây Á và Bắc Phi. Nhưng theo nhà phân tích Niu Xinchun - giám đốc của Viện Tây Á và Bắc Phi của Học viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc, hiện chưa rõ cái cớ mối đe dọa của al-Qaeda là thỏa đáng đối với việc Mỹ đóng cửa đồng loạt 22 cơ quan đại diện ngoại giao ở Trung Đông và Bắc Phi.

Theo Yin Gang - nhà nghiên cứu tại Viện Tây Á và Bắc Phi của Học viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc, chính quyền Obama vẫn đang bị truy vấn bởi cuộc tấn công chết người vào lãnh sự quán Mỹ tại Benghazi, Libya, ngày 11/9/ 2012, khiến cho Đại sứ Mỹ tại Libya Christopher Stevens và 3 người Mỹ khác thiệt mạng.

Có lẽ, Ngoại trưởng John Kerry đã rút ra bài học từ người tiền nhiệm Hillary Clinton và phản ứng ngay lập tức để bảo đảm an toàn cho nhân viên ngoại giao Mỹ.

Nhà nghiên cứu Yin Gang cũng chỉ ra rằng không ai có thể nói rằng liệu Mỹ có phóng đại các mối đe dọa, nhưng các biện pháp phòng ngừa là cần thiết ở cấp độ khu vực.

Biện minh cho chương trình do thám toàn cầu PRISM

Thế nhưng, báo chí Đức lại cho rằng có nhiều khả năng việc Mỹ đóng cửa nhiều đại sứ quán là nhằm mục đích xoa dịu các vụ bê bối do thám vừa qua. Một số chuyên gia cũng ủng hộ quan điểm này.

Kể cuộc tấn công lãnh sự quán Mỹ ở Benghazi 11/9/2012, nguy cơ các cơ quan ngoại giao Mỹ sẽ bị tấn công là có thật. Tuy nhiên, Mỹ chưa bao giờ đóng cửa hang loạt các cơ quan ở nước ngoài với quy mô lớn như hiện nay. Có vẻ như Mỹ muốn biện minh với các đồng minh Châu Âu rằng chương trình do thám toàn cầu PRISM là một công cụ cần thiết.

Theo nhà nghiên cứu Yin Gang, việc lái sự chú ý của giới truyền thông khỏi vụ bê bối Edward Snowden và PRISM sang nguy cơ bị tấn công khủng bố có thể giúp chính quyền Obama giảm bớt áp lực trong nước và quốc tế về hoạt động giám sát Internet của chính phủ Mỹ.

Rất có thể, việc đóng cửa đồng loạt 22 sứ quán và lãnh sự quán trong thế giới Hồi giáo là nhằm mục đích chứng minh cho dân chúng trong nước và các nước đồng minh rằng giám sát là một phần quan trọng trong chiến lược chống khủng bố của Mỹ.