Đó là nhận định của học giả Mark LeVine - giáo sư về lịch sử Trung Đông tại Đại học California và giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Lund – trong bài viết dành cho Al Jazeera.
 |
| Thủ đô La Habana là một trong những cục nam châm ở Cuba thu hút du khách Mỹ. Ảnh: First Choice |
Theo giáo sư Mark LeVine, mặc dù vẫn bị mắc kẹt bởi nửa thế kỷ cấm vận của Mỹ, người Cuba rõ ràng đang mở cửa với thế giới bên ngoài.
Quan trọng hơn cả niềm tự hào trong quá khứ và hiện tại là khát vọng mãnh liệt hướng tới tương lai của nhân dân Cuba. Người ta có thể thấy khát vọng này không chỉ qua sự phát triển nhanh chóng của Internet mặc dù giá thuê bao vẫn còn khá đắt đỏ (khoảng 2-4 USD một giờ nhưng dường như không có bất kỳ hạn chế nào đối với việc tìm kiếm) và trong tinh thần kinh doanh để tạo thêm thu nhập từ du lịch.
Người dân Cuba mong muốn sử dụng các kỹ năng mà họ đã học được nhờ hệ thống giáo dục thuộc diện tốt nhất Mỹ Latinh để xây dựng kinh tế địa phương hơn là đi ra nước ngoài để kiếm tiền.
Bất chấp những hạn chế đi lại bị chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump mới áp đặt, La Habana và các thị trấn du lịch lớn khác ở Cuba vẫn giang tay đón chào du khách Mỹ, những người cảm thấy hạnh phúc khi đặt chân lên “đảo mật, đảo say” này. Cuba vẫn mở cửa với thế giới bên ngoài.
Người Cuba tự hào về trình độ phát triển nguồn nhân lực của đất nước, về mức độ bất bình đẳng và tỷ lệ tội phạm thấp nhiều so với các nước khác trong khu vực. Cuba đã đạt được những thành tựu to lớn này bất chấp hơn nửa thế kỷ cấm vận của Mỹ.
Nếu không bị Mỹ “chọc gậy bánh xe”, những tiềm năng về tự nhiên, kinh tế và nguồn nhân lực của Cuba có thể biến đảo quốc này thành mô hình phát triển cho những nước khác trong khu vực noi theo. Với 11 triệu người, tài nguyên thiên nhiên tương đối dồi dào cùng với dân số có trình độ học vấn cao và có cơ hội phát triển ở hầu hết các khu vực kinh tế, Cuba có khả năng tạo ra một sự đột phá trên con đường tiến tới một xã hội dân chủ phúc lợi. Cuba sẽ bảo vệ được những tư tưởng của thời đại cách mạng về phát triển xã hội, trong khi vẫn khuyến khích các đặc tính kinh doanh của Cuba và những mối quan hệ sâu xa với nền kinh tế toàn cầu.
Nhưng Cuba hiện có nhiều kẻ thù. Nếu chính quyền của Tổng thống Donald Trump và lãnh đạo bảo thủ của cộng đồng Cuba lưu vong can thiệp thành công vào quá trình chuyển đổi sau khi Chủ tịch Raul Castro rời nhiệm sở, Cuba có thể bị rơi vào tình trạng hỗn loạn về kinh tế và xung đột về chủng tộc. Một lần nữa, Cuba có nguy cơ lại bị biến thành một trung tâm buôn bán ma túy, buôn người, rửa tiền, lao động giá rẻ…bởi sự tàn phá của chủ nghĩa tự do mới vốn đã làm suy yếu các nước láng giềng Trung Mỹ và Caribe của Cuba. Đây là vấn đề lớn nhất mà Cuba phải đối mặt.
Nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump chắc chắn sẽ rơi vào “hố đen” chế độ tài phiệt và xung đột sắc tộc, giai cấp với quy mô chưa từng thấy.
Trước đây, Cuba đã bị rơi vào tình trạng này và rất ít người dân nước này muốn trở về với quá khứ đen tối đó. "Làm cho Cuba vĩ đại trở lại” là có ý nghĩa sát sườn đối với hầu hết người dân đảo quốc này, khác hẳn với khẩu hiệu “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” của Tổng thống Trump đang khiến cho nước Mỹ rơi vào chủ nghĩa biệt lập, bế tắc.
Học giả Mark LeVine kết luận: Người Cuba có khả năng xây dựng cho mình một tương lai tốt đẹp hơn, trong khi thật khó tưởng tượng người Mỹ cũng làm được điều đó dưới thời Tổng thống Donald Trump.
Minh Châu (Theo Al Jazeera)