Tương lai của Baghdad phụ thuộc vào tái chiếm Fallujah?

Thành phố Fallujah, cách thủ đô Baghdad 70 km về phía tây, chính là thành phố đầu tiên bị thất thủ, khi Daesh (nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo) quyết định mở rộng quyền kiểm soát từ Syria đến Iraq trong tháng 1/2014. Bây giờ, thành phố này có thể trở thành những câu chuyện thành công mới nhất của các lực lượng an ninh Iraq và các đồng minh.

Phiến quân IS đang bị thất trận cả ở Iraq lẫn Syria. Các lực lượng trung thành với chính phủ Iraq và lực lượng Peshmerga của người Kurd đã xua đuổi phiến quân IS khỏi các thành phố Sinjar, Ramadi và al-Hit, trong khi Quân đội Syria và dân quân người Kurd cũng làm cái điều tương tự ở Palmyra và al-Shaddadi.

Chiến thắng Fallujah sẽ củng cố xu hướng này vào thời điểm doanh thu và lực lượng của Daesh đang ngày càng cạn kiệt. Nhưng đánh bại hoàn toàn phiến quân IS không phải là điều dễ dàng.

Phó giáo sư Rodger Shanahan của Viện Lowy nhận định: “Việc phiến quân IS bại trận ở Fallujah là không thể tránh khỏi. Nếu các vòng vây được siết chặt trong mấy tháng qua tỏ ra có hiệu quả, ISIS khó có khả năng di chuyển các tay súng vào hoặc ra khỏi Fallujah, nhưng không phải là sứ mạng bất khả thi”.

Chiến dịch giải phóng thành phố Fallujah được công bố vào một thời điểm mà thủ đô Baghdad đã trải qua các cuộc tấn công khủng bố đẫm máu nhất trong năm qua. Hơn 150 người đã thiệt mạng tại Baghdad trong một loạt các cuộc tấn công khủng bố hồi đầu tháng này. Phiến quân IS đã nhắm mục tiêu ở hai quận của người Hồi giáo Shi’ite là Shaab và Sadr City, cũng như khu phố Tarmiya của người Hồi giáo Sunni.

Nếu lực lượng an ninh Iraq, với hỗ trợ của máy bay chiến đấu Mỹ và dân quân Shi’ite (Các đơn vị Huy động Nhân dân), đánh bật phiến quân IS khỏi thành phố Fallujah, Thủ tướng al-Abadi sẽ nhận được một động lực cần thiết để thông qua các biện pháp cải tổ nội và duy trì quyền lực. Thủ tướng Iraq đã cố gắng đưa các nhà kỹ trị vào chính phủ của ông, nhưng sáng kiến này đã bị các phe phái chính chặn lại.

Đáng ngạc nhiên là chiến dịch tấn công giải phóng Fallujahcó thể tăng tốc hoặc trì hoãn chiến dịch tấn công tái chiếm Mosul, thành phố lớn thứ hai của Iraq và là “đại bản doanh” của Daesh ở nước này. Nếu cuộc tấn công tái chiếm Fallujah mất nhiều thời gian hơn dự kiến, chính phủ Baghdad có thể cần phải điều chuyển các lực lượng đang bao vây Mosul đến Fallujah để đảm bảo thành phố này được bảo vệ đầy đủ trước các cuộc phản công của phiến quân IS.

Tuy nhiên, ngay cả khi quân đội Iraq thành công trong việc tái chiếm và bảo vệ Fallujah, phiến quân IS vẫn có khả năng tiến hành các cuộc đánh bom khủng bố gây thương vong lớn.

Phiến quân IS cũng có thể áp dụng chiến lược gây tổn thất rất lớn về dân thường và cơ sở hạ tầng ở Fallujah. Điều này có thể làm nảy sinh tâm trạng bất mãn của người Hồi giáo Sunni đối với chế độ do người Shi’ite chi phối ở Baghdad. Qua đó, phiến quân IS vẫn tiếp tục nhận được sự ủng hộ của một bộ phân dân chúng Iraq sau khi bị mất lãnh thổ.

Đây chính là chiến lược từng giúp ISIS giành được những vùng lãnh thổ rộng lớn ở Iraq trong năm 2014, kể cả thành phố lớn thứ hai của nước này là Mosul.