Việc đình chỉ nguồn cung cấp dầu mỏ của Trung Quốc có thể gây ra một cú sốc lớn đối với CHDCND Triều Tiên hơn bất kỳ biện pháp trừng phạt hiện hành và có thể làm tê liệt chính phủ của nhà lãnh đạo Kim Jong-un.
 |
| Quan hệ Trung-Triều ngày càng nguội lạnh. Ảnh: The Diplomat |
Tuy nhiên, các nhà phân tích nói rằng Bắc Kinh không muốn áp đặt thêm các lệnh trừng phạt nữa đối với Bình Nhưỡng, nếu không có sự ủy quyền của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vốn cho phép Trung Quốc cấm nhập khẩu than từ Triều Tiên kể từ tháng 2/2017.
Các nhà phân tích cho rằng Triều Tiên đã dựa vào dầu nhập khẩu gần như hoàn toàn từ Trung Quốc, đối tác thương mại và nhà cung cấp viện trợ kinh tế hàng đầu của Bình Nhưỡng.
Tin đồn về lệnh cấm vận dầu mỏ của Trung Quốc đã khiến cho giá nhiên liệu ở Bình Nhưỡng tăng hơn 80% trong những ngày gần đây, nhưng lệnh cấm quốc tế về dầu mỏ đối với Triều Tiên chỉ có một tác động lớn sau khi ban hành 6 tháng.
Sun Xingjie, một chuyên gia về Triều Tiên của Đại học Cát Lâm, nói: "Nếu cấm vận dầu chỉ kéo dài trong một hoặc hai tháng, điều này không có tác động lớn đến dự trữ dầu chiến lược của CHDCND Triều Tiên. Việc ngừng cung cấp dầu thô của Trung Quốc trong ít nhất sáu tháng sẽ là một cơn ác mộng thực sự đối với (nhà lãnh đạo) Kim Jong-un”.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nói với Fox News: "Trung Quốc sẽ có hành động trừng phạt riêng của họ" nếu Bình Nhưỡng tiến hành thử hạt nhân nữa.
Cuối tuần trước, trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng Triều Tiên là thách thức toàn cầu lớn nhất đối với ông. Ông Trump đã nhen nhóm các biện pháp trừng phạt kinh tế mới đối với Triều Tiên và nói rằng Bắc Kinh sẵn sàng hợp tác với Washington để kiềm chế Bình Nhưỡng.
Ở Trung Quốc, những tuyên bố trên của tổng thống Donald Trump và Ngoại trưởng Rex Tillerson đã được coi là một cách để gây áp lực đối với Trung Quốc, đồng minh duy nhất của Triều Tiên.
Chuyên gia Sun Xingjie nói: "Dầu mỏ có thể được đưa vào như một phần của các biện pháp trừng phạt mới của LHQ, nếu Bắc Triều Tiên tiếp tục khiêu khích thử hạt nhân và Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ ủng hộ nỗ lực này. Nhưng nếu Bắc Triều Tiên không tiến hành một cuộc thử hạt nhân nữa hoặc LHQ không đưa ra một nghị quyết mới, tôi không thấy lý do nào để Bắc Kinh lại đi đầu trong các biện pháp trừng phạt mới”.
Giáo sư Lee Jung-nam, một nhà phân tích về Trung Quốc tại Đại học Triều Tiên ở Seoul, nói: “ Mọi thứ hoàn toàn phụ thuộc vào việc liệu Bắc Kinh có muốn làm hay không. Hay nói thẳng thắn, liệu Bắc Kinh đã sẵn sàng lật đổ Kim Jong-un hay không”.
Bà Lee nói thêm rằng trước những dấu hiệu hợp tác chặt chẽ hơn giữa Mỹ và Trung Quốc về chương trình hạt nhân của Triều Tiên, Bình Nhưỡng dường như đã kiềm chế, không khiêu khích trong thời gian gần đây.
Tuy nhiên, giáo sư Lee Jung-nam vẫn cho biết: "Mặc dù lệnh cấm vận dầu mỏ chắc chắn là lệnh trừng phạt kinh tế hiệu quả nhất đối với miền Bắc (Triều Tiên), nhưng dường như nó không có khả năng buộc Bình Nhưỡng phải từ bỏ chương trình hạt nhân-tên lửa vì (nhà lãnh đạo họ) Kim vẫn có thể cầu cạnh Nga cung cấp dầu".
Hôm 28/4, Hoàn cầu Thời báo – một phụ trương của Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của ĐCS Trung Quốc - đã cảnh báo rằng Bắc Kinh phải chuẩn bị cho mối quan hệ tồi tệ với Bình Nhưỡng và "sẵn sàng trước các hoạt động không thân thiện của Triều Tiên". Báo này cũng nói rằng nếu CHDCND Triều Tiên tiếp tục hoạt động hạt nhân nguy hiểm, Trung Quốc sẽ có ít sự lựa chọn, ngoài việc phải hỗ trợ các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc hơn.
Minh Châu (Theo SCMP)