Ông Jang, 67 tuổi là một quan chức quyền lực ủng hộ cải cách của Triều Tiên, là chú rể và từng là một trong 7 nguyên lão có công phò tá nhà lãnh đạo Kim Jong-un trong những ngày đầu mới lên nắm quyền lãnh đạo đất nước. Tuy nhiên, ông Jang bị lật đổ và bị xử tử với nhiều tội danh bao gồm tham nhũng, có lối sống đồi trụy và âm mưu lật đổ chế độ.
Trung Quốc đã im Iặng, làm ngơ về vụ hành quyết ông Jang chấn động cả trong và ngoài nước của đồng minh ruột. Khi được hỏi về vấn đề, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nhấn mạnh: “Chúng tôi đã ghi nhận sự kiện này. Đây là vấn đề nội bộ của Triều Tiên. Là láng giếng của Triều Tiên, chúng tôi kỳ vọng nước này sẽ duy trì ổn định chính trị, tập trung phát triển kinh tế và nhân dân Triều Tiên có một cuộc sống hạnh phúc”.
 |
Ông Jang Sung-taek bị bắt ngay trong cuộc họp đảng.
|
Tuy nhiên, theo Duowei News, trang tin của người Trung Quốc ở hải ngoại, Ngoại trưởng Vương Nghị đã liên lạc với người đồng cấp Nga, Ngoại trưởng Sergei Lavrov ngay tối ngày 13/12 (cùng ngày ông Hồng Lỗi đưa ra phát ngôn chính thức của Bắc Kinh về sự kiện Jang Sung-taek) để thảo luận về các vấn đề Triều Tiên.
Đây được cho là lần đầu tiên Bắc Kinh chủ động liên hệ với Moscow để thảo luận về Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng rút khỏi các cuộc đàm phán 6 bên năm 2009. Theo đó, Trung Quốc kỳ vọng sẽ tổ chức một cuộc trao đổi cấp cao với Nga trong năm tới về Triều Tiên, trong đó đặt trọng tâm là vấn đề hạt nhân.
Theo trang tin Duowei, Trung Quốc rõ ràng đang nỗ lực tìm kiếm đối tác cùng dàn xếp các cuộc đàm phán chiến lược về Triều Tiên trong bối cảnh nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un liên tục đưa ra các hành động khó tiên đoán trước. Cũng theo theo Duowei, động thái liên hệ với Nga bất thường của Trung Quốc để bàn về Triều Tiên cũng là dấu hiệu chứng tỏ Bắc Kinh đã bất lực trong việc kiềm chế Bình Nhưỡng.
Ông Jang được xem là người thúc đẩy quan trọng của kế hoạch cải cách của Triều Tiên theo mô hình Trung Quốc. Do đó, giới quan sát đặt ra câu hỏi, cái chết của ông Jang liệu có phải là dấu hiệu kế hoạch cải cách theo mô hình Trung Quốc bị loại bỏ hay không và vấn đề này sẽ tác động đến quan hệ 2 nước như thế nào. Cũng có suy đoán, ông Jang đã trở thành “vật tế thần” cho cuộc cải cách thất bại mà ông chủ trương, dấy lên quan ngại Bình Nhưỡng sẽ tìm hướng đi mới.
Bạch Dương (WCT)