Khẳng các thế lực bên ngoài không vô can trong âm mưu đảo chính gần đây ở Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Erdogan ngày 2/8 tuyên bố trên kênh truyền hình TRT rằng cuộc đảo chính bất thành đêm 15/7 có sự tham dự của các thế lực bên ngoài và “kịch bản đảo chính đã được viết ở bên ngoài Thổ Nhĩ Kỳ".
 |
| Tổng thống Recep Tayyip Erdogan: “Kịch bản đảo chính đã được viết ở bên ngoài Thổ Nhĩ Kỳ". Ảnh Sputnik News |
Cùng ngày, cựu Tổng tham mưu trưởng Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ Ilker Basbug cho rằng cuộc đảo chính bất thành đêm 15/7 đã được tiến hành với sự hỗ trợ của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA).
Bình luận về khả năng dẫn độ giáo sĩ Gulen, ông Ilker Basbug nhấn mạnh rằng nếu Washington không chịu dẫn độ vị giáo sĩ này, điều đó có thể có nghĩa rằng Mỹ có ý định tiếp tục sử dụng ông ta. Nếu Mỹ chịu dẫn độ giáo sĩ Gulen, điều đó có nghĩa Washington không cần đến ông ta nữa.
Trong một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình CNN Turk, cựu Tổng tham mưu trưởng Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ Ilker Basbug nói: "Có sự hỗ trợ nước ngoài trong cuộc đảo chính này. Giáo sĩ Gulen đang sống ở đâu? Ở nước Mỹ. Ai cho ông ta cơ hội? CIA. Quí vị có nghĩ rằng Gulen đã được Mỹ cấp giấy phép cư trú một cách vô tư và tình báo Mỹ không hề sử dụng ông ta? "
UAE và Ả-rập Xê-út biết trước âm mưu đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ?
Ngày càng có nhiều cáo buộc Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) và Ả-rập Xê-út có thể đã đứng đằng sau cuộc đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Sau cuộc đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ, hãng thông tấn Fars News của Iran đã dẫn lời “người thổi còi” Mujtahid tố rằng các nhà lãnh đạo UAE đã "đóng một vai trò" và Hoàng gia Ả-rập Xê-út đã được thông báo về cuộc đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ trước khi nó nổ ra.
Các phương tiện truyền thông trích dẫn “người thổi còi” Mujtahid viết trên Twitter ngày 17/7: "Có nhiều dấu hiệu cho thấy Mohammad bin Zayed bin Sultan Al-Nahyan (Thái tử Abu Dhabi và Phó Tư lệnh tối cao Các lực lượng vũ trang UAE) và Mohammad bin Salman (Phó Thái tử Ả-rập Xê-út) đã biết trước về cuộc đảo chính này”.
Mujtahid, người được cho hoặc là người trong Hoàng tộc Ả-rập Xê-út hoặc là một nhân vật rất thạo tin về nội bộ hoàng gia, cũng kể lại rằng Cơ quan tình báo Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận được thông tin về sự hợp tác đáng ngờ giữa Mohammad bin Salman và Mohammad bin Zayed, nhưng phía Ả-rập Xê-út đã thuyết phục Đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền Thổ Nhĩ Kỳ (AKP) bỏ qua chi tiết này.
Trong khi đó, ngày 27/7, hãng tin Al-Masdar (Al-Masdar News Agency) tiết lộ rằng Bộ trưởng Quốc phòng Qatar Khalid al-Attiyah đã có trong tay một tài liệu bí mật có thể chứng minh rằng Riyadh và Abu Dhabi hỗ trợ các cuộc đảo chính thất bại ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Các phương tiện truyền thông dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng al-Attiyah viết trên tài khoản Twitter chính thức của ông: "Tài liệu này cho thấy rằng một Hoàng tử Ả-rập Xê-út và một quan chức quân sự hàng đầu của UAE đã biết trước một âm mưu sắp xảy ra để lật đổ Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ thông qua sự tham gia của họ trong các cuộc diễn tập Anatolian Eagle tổ chức vào cuối tháng 5/2016. Tuy nhiên, hai nhân vật này không thông báo cho chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ”.
Theo hãng tin Al-Masdar, tài liệu nói trên cho biết cuộc đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ được lên kế hoạch khởi sự trong tháng 8/2016. Tuy nhiên, hiện vẫn còn là một bí mật chưa được lý giải vì sao nó lại được tiến hành vào giữa tháng Bảy.
Hãng tin Al-Masdar nhận định: "Ả-rập Xê-út Arabia và Thổ Nhĩ Kỳ bất đồng về nhiều vấn đề khác nhau, trong đó có vấn đề người Kurd và thành phố Mosul (Iraq) đang có tranh chấp Iraq. Hơn nữa, sự tan băng gần đây giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga sau cú điện thoại xin lỗi của Tổng thống Erdogan dường như đã trở thành một vấn đề lớn cần quan tâm đối với chính quyền Ả-rập Xê-út và UAE”.
Tuy nhiên, ngày 28/7, Bộ Quốc phòng Qatar đã lên tiếng chính thức bác bỏ tin tức nói rằng Bộ trưởng Khalid al-Attiyah cáo buộc Riyadh và Abu Dhabi hỗ trợ cuộc đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ. Thông tấn xã Qatar (Qatar News Agency) ngày 31/7 cũng đã chính thức bác bỏ tin trên là “hoàn toàn bịa đặt”.
Minh Châu (Theo Sputnik News)