.Theo kết quả bước đầu của cuộc bầu cử Quốc hội Ukraine, ở miền Đông Ukraine chiến thắng không phải những đảng được sinh ra bởi Maidan như “khối Poroshenko”, “Mặt trận nhân dân” của Thủ tướng đương quyền Yasheniuk hay liên minh của thị trưởng Lvov Sadovui “Tự cứu”.
Đa số người dân vùng phía Đông Ukraine – lãnh thổ được Quân đội Ukraine kiểm soát ở tỉnh Donesk và Lugansk hay vùng ráp chiến sự như tỉnh Kharkov, Dniepropetrovsk đều bầu cho những người đối lập với chính quyền mới ở Kiev – đảng “Khối đối lập".
Đảng này trên toàn Ukraine có được hơn 9% số phiếu và chiếm vị trí thứ 4. Nhưng ở phía Đông thì đảng “Khối đối lập” lại dẫn đầu. Ở tỉnh Donesk và Lugansk có hơn 35% số cử tri bỏ phiếu cho họ, ở tỉnh Kharkov là hơn 30%, ở Dniepropetrovsk và Zaporozhye là hơn 20%. Tổng lại, ở những vùng này đưa những người đối lập mới lên dẫn đầu là gần 1 triệu cử tri.
Miền Đông không đồng ý với miền Tây và Trung?
Bầu cử không nghiêng về các đảng thân Châu Âu hay các đảng dân tộc được nhà chính trị học người Kharkov, ông Dudko giải thích rằng ở miền Đông và Đông Nam Ukraine vẫn còn rất nhiều người có thiện cảm với các cựu đảng viên của đảng của cựu Tổng thống Yanukovich – đảng Các vùng.
 |
| Người dân miền đông tại các địa điểm do Kiev kiểm soát đi bầu cử. |
Dựa theo lý lịch của các ứng cử viên Quốc hội của “khối đối lập” thì có thể thấy rằng trong quá khứ phần lớn trong số họ là các cựu đảng viên của đảng Các vùng hay đã làm việc dưới chế độ của Yanukovich.
“Các cử tri trung thành của đảng Các vùng ở miền Đông vẫn còn tại các tỉnh Donesk, Lugansk, Kharkov, Dniepropetrovsk và “vết” của đảng này còn ở cả Odessa. Nói chung thì miền Đông và Đông Nam bầu cho những gì mà họ đã bầu trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2010 và trong cuộc bầu cử Quốc hội năm 2012. (các vùng này bầu cho các đại biểu của đảng Các vùng)", ông Dudko nói.
Người đứng đầu đại diện quỹ của Đức tại Ukraine mang tên Hendrix Belia, Kirill Savin đã bình luận chiến thằng của “khối đối lập” tại miền đông như là một thực tế tồn tại ở Ukraine “hai xu hướng chính trị – đông và tây”.
Theo lời chuyên gia này, miền đông muốn có đại diện những mong muốn của mình trong Quốc hội và lần này buộc phải lựa chọn giữa 3 đảng có thể đáp ứng họ: đảng của Tigipko “Nước Ukraine mạnh mẽ”, “đảng Cộng sản” và “khối đối lập”.
Đảng “Ukraine mạnh” và Đảng Cộng sản đã không vượt qua được mức 5% để có thể vào được Quốc hội – ông Savin nói – trong khi đó “khối đối lập” lại có được số lượng phiếu bầu một cách bất ngờ, cả trên toàn Ukraine cũng như trên các vùng riêng rẽ ở miền Đông. Tôi nghĩ rằng nguyên nhân là do họ đã có những chỉ trích mạnh mẽ chính sách của chính quyền mới tại các cuộc vận động bầu cử trên truyền hình”
Chiến thắng tuyệt vời của các cựu đảng viên đảng “Các vùng”?
Tuy nhiên, chiến thắng của “khối đối lập” tại các tỉnh miền Đông Ukraine các chuyên gia được hỏi không cho rằng đó là “ghê gớm”.
Cụ thể ông Dudko đưa ra một con số sau: nếu tính tổng số cử tri bầu cho phe đối lập và số cử tri bầu cho “khối Poroshenko”, “Mặt trận nhân dân”, liên minh “Tự cứu” và đảng Cấp tiến của Liasko thì cũng không nhiều hơn mà đôi khi còn ít hơn.
Ở tỉnh Kharkov, theo lời ông Dudko, có 360 nghìn người bầu cho lực lượng dân chủ còn bầu cho “khối đối lập” là gần 307 nghìn.
“Có thể nói rằng những người kế nhiệm đảng Các vùng còn giữ lại được những người trung thành nhưng rất nhiều người phía họ đã hoặc không tham gia bầu cử hoặc chuyển sang phía lực lượng dân chủ mới”, chuyên gia Dudko bình luận.
Báo chí Nga thường gọi những chính trị gia của “khối đối lập” cũng như những cử tri trung thành là “những người bí mật thuộc phe của CHND Donesk và Lugansk” hay thậm chí “điệp viên của Kremlin”.
Các chuyên gia của DW được hỏi không cho là như vậy. “Họ thể hiện mình không phải là lực lượng ủng hộ ly khai mà như một lực lượng chỉ trích Tổng thống và chính quyền mới”, chính trị gia Savin nhấn mạnh.
“Nếu họ là ly khai thì họ đã ở Cộng hòa Nhân dân Donesk”, chuyên gia các vấn đề chính trị và pháp luật của viện Razumkova, Viktor Zamiatin tuyên bố vơi DW. Chuyên gia đặc biết chú ý rằng đảng này trong chương trình của mình luôn ủng hộ một nước Ukraine thống nhất.
Còn nhà chính trị học Dudko thì tin rằng sự ổn định ở miền Đông và Nam đất nước sẽ phụ thuộc trực tiếp vào liên minh tương lai trong Quốc hội: “Các đại biểu tương lai phải nhớ về sự cần thiết nghe ý kiến của miền Đông và không được quên rằng 9,3% số cử tri trên toàn Ukraine bầu cử không cho “dạng Maidan”
Vũ Anh (theo DW)