 |
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại cuộc họp báo ở Washington.
|
Hôm Thứ Sáu (9/8) tại Washington, các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng hai nước đã thảo luận phương hướng tiếp cận chung và những yếu tố bất đồng tích lũy trong loạt vấn đề. Ngoài các đề tài an ninh khu vực truyền thống, họ đã đề cập đến số phận của Edward Snowden và việc Tổng thống Mỹ hoãn chuyến thăm Moscow.
Hai bên thể hiện thái độ mong muốn vượt qua những phức tạp phát sinh giữa hai nước, cũng như không để cho “vụ Snowden”g làm ảm đạm mối quan hệ song phương. Phía Nga bổ sung rằng, sự tương tác giữa hai nước đang được cải thiện rõ rệt trong một loạt lĩnh vực. Về phần mình, phía Mỹ giải thích là hội nghị thượng đỉnh song phương chỉ hoãn lại cho đến khi hình thành một chương trình nghị sự giàu nội dung hơn.
Trong khi đó, Tổng thống Obama đã tổ chức một cuộc họp báo đột xuất ngày 9/8, cuộc họp báo đầu tiên của ông trong 3 tháng qua. Nội dung cơ bản của cuộc họp báo là: Mỹ “tạm nghỉ” trong quan hệ với Nga nhằm cân nhắc các vấn đề và "điều chỉnh" mối quan hệ; các công việc với Nga vẫn được Mỹ sẵn sàng thực hiện. Và cuối cùng, sẽ không có chuyện tẩy chay Thế vận hội Olympic mùa Đông ở Sochi.
Tại cuộc họp báo, Tổng thống Obama đã giải thích quyết định không dự hội nghị thượng đỉnh tại Moscow. Ông thừa nhận rằng các bất đồng với Nga sẽ tiếp tục tồn tại trong tương lai, nhưng đó sẽ không là lý do để ngừng đối thoại. Kể từ sau khi Liên Xô sụp đổ, quan hệ Mỹ-Nga đã từng có những căng thẳng, có sự hợp tác trong một số phương diện và đối đầu cạnh tranh trong những lĩnh vực khác. Nhưng hai bên cũng đạt được tiến bộ về Hiệp ước START mới, Nga tiếp tục hỗ trợ Mỹ ở Afghanistan.
Tổng thống Obama cho rằng vụ Snowden chỉ là “một trong một số sự bất đồng nổi bật”. Theo ông, có nhiều bất đồng trong mấy tháng qua liên quan đến vấn đề Syria và vấn đề nhân quyền. Ông nói: “Chúng tôi thấy việc tạm dừng, cân nhắc về phương hướng của Nga, về những lợi ích cốt lõi của chúng ta và hiệu chỉnh các mối quan hệ…là hợp lý”.
Trong khi đó, về kết quả cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ John Kerry, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhận định không có “chiến tranh lạnh” Nga-Mỹ và từng vấn đề đang được xử lý, trong đó có một số vấn đề bất thường. Tại Washington đã diễn ra cuộc thảo luận 2+2, có sự tham dự của cả các Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và Chuck Hagel.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nhận xét, bất chấp những thách thức hiện hữu, Mỹ và Nga cần phải cùng nhau giải quyết phần lớn những vấn đề toàn cầu. Suy nghĩ này được ông John Kerry cố gắng truyền đạt một cách dễ hiểu nhất tới công chúng Mỹ: “Chúng tôi lấy làm vui được tiếp các bộ trưởng Lavrov và Shoigu. Không cần phải nhắc lại tầm quan trọng mối quan hệ giữa hai nước chúng ta… Chúng ta đều hiểu như vậy. Vấn đề không chỉ riêng trường hợp Snowden. Nhưng cuộc đối thoại của chúng ta quan trọng hơn mọi mẫu thuẫn nhất thời, mặc dù là mâu thuẫn nghiêm trọng”.
Cái quan trọng là kết quả đàm phán chứ không nằm ở các tuyên bố. Và đối với nhiều vấn đề, các bộ trưởng đã ghi nhận sự tương đồng trong phương pháp tiếp cận và đánh giá. Ngoại trưởng Lavrov cho biết: “Chủ đề NMD được thảo luận rất khách quan. Đã có trao đổi ý kiến về chương trình hạt nhân Iran. Chúng tôi hy vọng sớm tổ chức cuộc gặp tiếp theo của nhóm 3+3 có mặt quan chức Iran”.
Ngoài ra, đôi bên đạt được một số nỗ lực tối thiểu về vấn đề Syria: cuối tháng Tám sẽ diễn ra cuộc họp của các chuyên gia Nga và Mỹ để chuẩn bị cho Hội nghị hòa bình Geneva-2.
Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh rằng trong quá trình đàm phán, vụ Snowden hầu như không được đề cập tới:
“Giữa hai bên không có chiến tranh lạnh, mà ngược lại là quan hệ đối tác mật thiết nhất, tiềm năng tốt để tăng cường quan hệ. Edward Snowden là một điều bất thường, một tình tiết không dễ chịu. Và chúng tôi hiểu xung quanh đề tài này tập trung nhiều cảm xúc. Nhưng không vì thế có thể phá hoại các lợi ích chung của chúng ta. Qua cuộc họp ngày hôm nay, tôi không thấy bất kỳ lý do gì để cho phép nói rằng mối quan hệ của chúng tôi bị đẩy lùi. Hội nghị thượng đỉnh được hoãn lại, trái với những gì báo chí viết về quyết định hủy bỏ. Tôi tin chắc rằng Tổng thống Obama sẽ có dịp sử dụng lời mời vẫn được duy trì.”
Các lãnh đạo quốc phòng hai nước cũng cho biết về những thỏa thuận cụ thể đạt được: Matxcova và Washington dự định tăng cường hợp tác quân sự.
Văn Bình (theo VOR)