Người Ukraine nghĩ gì khi Nga can thiệp quân sự ở Syria?

Tờ "Người Hướng dẫn Khoa học Cơ đốc giáo" (Mỹ) dẫn lời nhiều nhà phân tích ở Kiev cho rằng chiến dịch can thiệp quân sự của Nga vào Syria đã dẫn đến một sự thay đổi đáng kể tại miền Đông Ukraine. Một tháng trước, khi Nga bắt đầu triển khai quân tới Syria, tiếng súng ở miền Đông Ukraine đột ngột im ắng. Nhiều người Ukraine, tuy hoan nghênh lệnh ngừng bắn này, song lo ngại khả năng có sự dàn xếp ngầm nào đó giữa Nga và phương Tây xung quanh cuộc chiến Syria, bởi lẽ cuộc chiến này đang đe dọa những lợi ích chiến lược của phương Tây.

Vadim Karasyov, Giám đốc Viện Chiến lược Toàn cầu độc lập ở Kiev, nói: "Lệnh ngừng bắn này có vẻ được đi kèm với lập trường có tính xây dựng hơn của Nga. Do đó, người Ukraine đặt câu hỏi: phải chăng phương Tây đã giảm bớt sự ủng hộ đối với Ukraine để đổi lấy sự hợp tác của Nga trong vấn đề Syria?"

Khi Tổng thống Nga Vladimir Putin có bài phát biểu trước Đại Hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ) nhằm mục đích tập hợp một liên minh chống khủng bố ở Syria, phái đoàn Ukraine đã bỏ ra ngoài phòng họp. Vladimir Panchenko, chuyên gia chính trị của Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Quốc tế ở Kiev, cho biết nhiều người Ukraine nhất trí rằng cần phải tập hợp một liên minh ngăn chặn sự lây lan của chủ nghĩa khủng bố tại Trung Đông, song lại bất đồng không biết sự can dự của Nga tại Syria sẽ có ảnh hưởng như thế nào đến đất nước của họ. Ông nói: "Có thể người Nga càng can can dự sâu vào Trung Đông, họ sẽ gặp càng nhiều rắc rối. Tuy nhiên, tất cả mọi người ở đây đều nghĩ rằng đã có sự hợp tác giữa Nga và phương Tây ở Syria, và điều này bất lợi cho Ukraine".

Ngày 2/10, các nhà lãnh đạo của 4 nước bảo trợ hiệp ước hòa bình Minsk-II (gồm Ukraine, Nga, Đức và Pháp) đã nhóm họp ở Paris để phác thảo bản hướng dẫn thực hiện cuối cùng cho hiệp ước này. Hiệp ước 12 điểm yêu cầu các bên chấm dứt mọi hoạt động quân sự và tiến tới xác định rõ quy chế của những khu vực đang do quân nổi loạn kiểm soát. Nga cho biết sẽ hối thúc đồng minh của họ ở miền Đông chấp nhận một thỏa thuận mới với Kiev, theo đó khu vực này sẽ nắm quyền tự trị trong khuôn khổ một Ukraine được phi tập trung hóa. Trong khi đó, các nhà lãnh đạo phương Tây có vẻ quyết tâm thúc giục Kiev đàm phán trực tiếp với các đại diện quân nổi loạn, ban lệnh ân xá cho các tay súng li khai và khôi phục các mối liên kết kinh tế với các khu vực đòi độc lập.

Đầu tuần trước, hai bên đã nhất trí rút toàn bộ vũ khí khỏi khu vực giao tranh, một thỏa thuận mà một thủ lĩnh ly khai nói rằng "có thể đồng nghĩa với việc kết thúc chiến tranh". Valery Ryabikh, chuyên gia Viện tư vấn Defense Express ở Kiev, nói: "Đang có tiến triển nhất định ở miền Đông Ukraine, nhưng Nga vẫn duy trì tất cả những đòn bẩy gây ảnh hưởng ở đây", Ukraine bị biến thành con tin trong thời gian Nga tiến tới mối quan hệ mới với phương Tây ở Syria”.

Dmitry Posrednikov, Hiệu phó trường Đại học Donetsk - nằm ở miền Đông thuộc sự kiểm soát của quân nổi dậy - cho biết người dân ở đây hy vọng rằng chiến dịch quân sự của Nga tại Syria sẽ đem lại kết quả tốt hơn cho họ tại bàn đàm phán hòa bình. Người dân ở đây cũng tự hào về những hành động của Nga. Ông Posrednikov nói: "Rõ ràng, chính sách của Mỹ đã thất bại hoàn toàn cả ở Ukraine lẫn Trung Đông, và giờ đây quyền lãnh đạo thế giới đang được chuyển sang cho Nga. Phương Tây phải hợp tác với Nga tại Syria, vì họ không thể một mình giải quyết các vấn đề". Theo ông Posrednikov, cuộc chiến tại Ukraine có thể đã vượt qua điểm mà không ai dám chắc là mình sẽ chiến thắng, và do đó họ buộc phải có một dàn xếp hòa bình nào đấy.