Lộ lý do Kiev chia sẻ thông tin hộp đen MH17

Hoạt động quân sự của Ukraine trong khu vực tai nạn là trái với quy định của Nghị quyết Liên Hiệp Quốc (LHQ) ngày 21/7. Còn việc chia sẻ thông tin sơ bộ giải mã hộp đen đã làm tổn hại cho công việc điều tra.

Kể từ khi máy bay Boeing của Malaysia rơi ở Ukraine đã gần 2 tuần trôi qua, vậy mà các chuyên gia quốc tế vẫn chưa có được bức tranh hoàn chỉnh về những gì xảy ra. Hàng ngày, các chuyên gia Hà Lan, Úc và OSCE hoạt động ở Ukraine đến khu vực máy bay rơi nhưng thường trở về tay không. Họ thậm chí không thể tiếp cận hiện trường vì quân đội Ukraine liên tục tiến hành chiến dịch quân sự. Bất chấp cam kết của Tổng thống Poroshenko về ngừng bắn trong vòng 40 km và tạo điều kiện không cản trở công việc của các chuyên gia, giới công lực đã có quyết định khác hẳn. 

Quân đội Ukraine tuyên bố ý định kiểm soát khu vực Boeing rơi và cho pháo hạng nặng hoạt động tại đó. Đây là sự vi phạm trực tiếp nghị quyết 2166 của LHQ. Như vậy, hoạt động điều tra không chỉ đơn giản bị kéo dài, nhiều chi tiết máy bay và bộ phận thi hài nạn nhân ngày càng trở nên khó phát hiện và xác định.

Rõ ràng Kiev không quan tâm đến một cuộc điều tra khách quan. Cho đến bây giờ, dữ liệu về các phương tiện kiểm soát khách quan của Ukraine vẫn chưa được công bố, thậm chí không được chuyển cho các chuyên gia! Hội thoại giữa điều khiển không lưu Ukraine với phi công máy bay Boeing đã bị mã hóa. Mỹ cũng không vội vàng phổ biến thông tin truyền từ các vệ tinh của mình cho các phương tiện truyền thông và các chuyên gia quốc tế. 

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói:“Khi dữ liệu phương tiện quan sát Nga ngày xảy ra tai nạn được giải mã, chúng tôi lập tức công khai, tài liệu liên quan ấy được lưu hành như tài liệu chính thức của Liên Hợp Quốc và OSCE. Vì vậy, chúng tôi không hiểu tại sao người Mỹ nói rằng họ có một số bằng chứng không thể chối cãi cho suy đoán của mình, thế mà họ lại không tuyên bố. Công việc điều tra phải khách quan, trung thực và thực tế. Cần phải cung cấp hồ sơ cuộc trao đổi giữa điều phối viên người Ukraine với phi công MH17 và các máy bay khác tại thời điểm đó. Nhưng hiện nay bộ phận điều khiển không lưu bị cấm không được giao tiếp với nhà báo. Tất cả những điều này gây ra nhiều câu hỏi và nghi ngờ.”

Nhưng để không bị mất chủ động, Kiev lại chia sẻ với báo chí thông tin mật về việc nghiên cứu "hộp đen" của máy bay Boeing bị rơi. Điều này vi phạm các nguyên tắc cơ bản của sự hợp tác giữa các bên trong việc điều tra vụ tai nạn và không có lợi cho cuộc điều tra, các chuyên gia Hà Lan nhấn mạnh. 

Nhưng điều đó lại đánh lạc hướng sự chú ý của công chúng trước các vấn đề mà Kiev không muốn trả lời. Tại sao ngay trước khi rơi, chiếc Boeing lại đổi hướng, đồng thời thay đổi tốc độ và độ cao? Tại sao Boeing lại có máy bay chiến đấu Ukraine bay kèm phía sau? Vì mục đích gì mà tổ hợp phòng không Ukraine được chuyển đến khu vực này, trong khi phía dân phòng không có máy bay? Cũng phải nói thêm là pháo thủ phòng không Ukraine tại Donbass đã đột nhiên bị đặt vào trạng thái báo động, và điều đó có thể là nguyên nhân gây ra tai nạn thảm khốc. 

Chuyên gia quân sự Viktor Baranez không loại trừ là tên lửa đã được phóng nhầm: “Năm 2001, khi hệ thống tên lửa phòng không S-200 ở Biển Đen của Ukraine bắn hạ máy bay hành khách Tu-154, theo sắc lệnh của tổng thống và chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine, tất cả vụ phóng tên lửa bị chấm dứt. Hãy hình dung là trong vòng 13 năm Ukraine không thực hiện một vụ bắn tên lửa nào, thậm chí cả trong diễn tập. Vậy thì làm sao có thể nói về trình độ chuyên nghiệp, nếu như phòng không Ukraine không hoạt động trong 13 năm. Mà tình huống xảy ra vừa qua thì gần như thời chiến. Nhiều quân nhân đã được triệu tập từ lực lượng dự bị. Họ vội vàng tập luyện một vài ngày trên thiết bị quân sự đã có nhiều vấn đề. Hoảng loạn là điều dễ hình dung. Đó là lý do tại sao tôi đang xem xét nghiêm túc phương án này.”

Kiev không có ý định thừa nhận lỗi lầm gây ra tai nạn chết người. Washington cũng khó mà thừa nhận sai lầm vì từ phút đầu tiên họ đã ủng hộ phương án của chính quyền Ukraine. Vì vậy, họ thọc gậy bánh xe ở tất cả các giai đoạn điều tra. Dĩ nhiên là ủy ban điều tra quốc tế cuối cùng sẽ tiết lộ sự thật. Nhưng nếu điều đó càng chậm xảy ra thì công luận sẽ càng ít phản đối. Còn sau đó, biết đâu sẽ có sự kiện khác xảy ra và thu hút sự chú ý dư luận trên toàn thế giới. Rõ ràng, Kiev và và các nước ủng hộ chính quyền Ukraine đang toan tính như vậy.