Khủng bố Tân Cương đang gia nhập với IS?

Cuộc phỏng vấn các quan chức chống khủng bố của Trung Quốc, Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria cho biết các phần tử ly khai người Trung Quốc – vốn là những người của dân tộc Duy Ngô Nhĩ muốn thành lập một nhánh của IS ở khu vực tự trị Tân Cương của Trung Quốc. 

Những phần tử này đang vượt biên để gia nhập lực lượng IS, tập luyện và chiến đấu ở Iraq và Syria. Mục tiêu của họ là nhận được nhiều sự chú ý hơn các nhóm khủng bố quốc tế, thành lập kênh liên lạc, và phát triển kĩ năng thực chiến trước khi trở về Trung Quốc. Vậy nên cộng đồng quốc tế, bao gồm cả chính phủ Trung Quốc, phải phối hợp với nhau để ngăn chặn mối đe dọa khủng bố toàn cầu đang dần leo thang.

Tin tức này đã bắt đầu xuất hiện trong vài tuần trở lại đây. Trước đó, 2 tấm ảnh được đăng trên trang Facebook tự nhận là của Bộ Quốc phòng Iraq cho thấy cảnh một người đàn ông bị Quân đội Iraq bắt giữ và đánh đập dã man, cùng với một thông điệp ngắn nói rằng người đàn ông đó là thành viên người Trung Quốc của IS.

Hôm 20/9, chính quyền Indonesia tuyên bố xét xử 4 người có quốc tịch Trung Quốc – 2 người 19 tuổi, 1 người 27 tuổi và 1 người 28 tuổi từ Tân Cương – sau khi họ bị lực lượng chống khủng bố bắt giữ tại đảo Sulawesi tuần trước. Các nghi phạm đã bay từ Trung Quốc đến Campuchia, Thái Lan, Malaysia với ý định kết nối với người đứng đầu lực lượng IS tại đó.

Một người mang quốc tịch Trung Quốc cũng nằm trong 18 tay súng IS chết trong một cuộc tấn công ở bắc Syria hôm 18-19/9 giúp chúng chiếm được 60 làng gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Theo nguồn tin từ Syria, người đàn ông Trung Quốc đó bị lực lượng người Kurd bắn chết và chỉ là một trong nhiều tay súng Trung Quốc gia nhạp IS. Theo con số thống kê, có khỏang 60 người Indonesia, 50 ngườ Malaysia, 100 người Phillipines và 100 người Trung Quốc đang chiến đáu cho IS.

Các chuyên gia chống khủng bố của Trung Quốc cho biết các dân tộc thiểu số ở Tân Cương gia nhập IS theo hai con đường – trực tiếp đến Syria và Iraq hay qua những chi nhánh của IS ở Đông Nam Á. Mặc cho những nỗ lực phòng chống khủng bố gia tăng trên toàn thế giới, IS lại đang tránh việc tuyển thành viên mới một cách trực tiếp tại căn cứ mà thay vào đó là chia họ ra thành từng nhóm nhỏ đến Thổ Nhĩ Kỳ, Syria, Indonesia và Kyrgyzstan.

Mục tiêu hàng đầu của những phần tử ly khai ở Tân Cương tập luyện và chuyến đấu với IS là để mang kinh nghiệm và kiến thức học được về Trung Quốc. Theo báo chí Indonesia, 4 người Trung Quốc bị bắt tuần trước khi đang lên kế hoạch áp dụng phương pháp luyện tập kiểu quân đội của IS và cách chế tạo chất nổ, vũ khí trước khi về Trung Quốc hoạt động khủng bố.

Về vấn đề liệu Trung Quốc có tham gia liên minh tấn công IS do Mỹ đứng đầu hay không, giáo sư ĐH Tân Cương Pan Zhiping cho biết ông tin rằng Trung Quốc sẽ tham gia với ít nhiều đóng góp, dù là về viện trợ nhân đạo hay cung cấp tin tình báo. Nếu cần biện pháp quân sự, Trung Quốc có thể hợp tác chiến đấu dưới sự chỉ đạo của Liên Hiệp Quốc thay vì nhận lệnh từ Mỹ.

Ông cũng nói rằng vì mục tiêu lớn nhất của phe ly khai Trung Quốc là trở về Tân Cương và tiếp tục hoạt động khủng bố, Bắc Kinh nên tăng cường bảo vệ biên giới, không cho chúng quay lại, trong khi cùng lúc xóa bỏ chủ nghĩa cực đoan trong tôn giáo qua việc đảy mạnh giáo dục.