Hàn Quốc: Bãi chức tổng thống Park thì dễ, thay thế mới khó

Thật trớ trêu, tất cả các nhân vật dự kiến được lựa chọn thay thế Tổng thống bị đình nhiệm Park Geun-hye xem ra lại được Trung Quốc ưa thích hơn Hàn Quốc.

Người có khả năng thay thế bà Park Geun-hye nhất là Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon, người sẽ mãn nhiệm vào cuối tháng này và có thể sẽ đại diện cho Đảng bảo thủ Saenuri. Các ứng viên tổng thống khác là Moon Jae-in, cựu lãnh đạo đảng Minjoo và Ahn Cheol-soo, người sáng lập Đảng Nhân dân ôn hòa.

Tổng thư ký LHQ đang mãn nhiệm Ban Ki-moon có lẽ là sự lựa chọn khả dĩ nhất, nếu các vụ bê bối xung quanh bà Park Geun-hye không làm cho ông không bị chìm theo. Nhưng ông ấy có lẽ không phải là sự lựa chọn tốt nhất cho người Hàn Quốc.

Lập trường không can thiệp của Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon sẽ làm cho ông là một ứng cử viên hấp dẫn, xét theo quan điểm của Bắc Kinh. Việc ông từ chối thừa nhận Đài Loan - sau cuộc điện đàm gần đây của Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump với người đứng đầu vùng lãnh thổ Đài Loan Thái Anh Văn - có thể đặc biệt quan trọng đối với Trung Quốc.

Trong khi đó, ứng viên Moon Jae-in từng tuyên bố quan hệ với Trung Quốc là quan trọng hơn việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa chiến trường (THAAD) ở Hàn Quốc. Sáu thành viên trong đảng của ông Moon Jae-in mới đây đã bay sang Trung Quốc để phản đối THAAD, cùng với các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Ông Moon Jae-in cũng sẽ là ứng cử viên thích hợp nhất để xoa dịu căng thẳng với Bình Nhưỡng. Ông này noi theo cựu Tổng thống Roh Moo-hyun, người được biết đến với cách tiếp cận hòa giải với Bình Nhưỡng.

Nhưng trong khi Bình Nhưỡng và Bắc Kinh là đồng minh danh nghĩa, việc gần gũi hơn với Bình Nhưỡng không nhất thiết phải có quan hệ thân thiết với Bắc Kinh. Học giả Andrei Lankov đã viết trên NK News: "Tại Bắc Kinh, người ta nhiều lần nói rằng hành động của Bắc Triều Tiên thực sự giúp Mỹ ... bao gồm cả hệ thống THAAD, một lời nguyền rủa trong giới hoạch định chính sách”.

Nói cách khác, chính phủ Hàn Quốc dưới thời ông Moon Jae-in có thể làm cho cuộc sống dễ dàng hơn cho CHDCND Triều Tiên, nhưng bằng cách mang lại cho nhà lãnh đạo Kim Jong-un không gian hành động, mọi hy vọng về phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên có thể lu mờ hơn nữa, đẩy Bắc Kinh vào chiếc ghế nóng.

Ứng viên tổng thống cuối cùng là Ahn Cheol-Soo, người trở nên nổi tiếng sau khi tạo ra chương trình máy tính diệt virus hàng đầu Ahnlab của Hàn Quốc vào năm 1995. Bởi vì ông ủng hộ một nhà nước phúc lợi, Ahn Cheol-Soo đã được mệnh danh là "Bernie Sanders của Hàn Quốc".

Giống như ứng viên Moon Jae-in, ứng viên Ahn Cheol-Soo cho rằng bà Park Geun-hye quá cứng rắn với Bình Nhưỡng và thông qua hợp đồng kinh tế để khiến cho CHDCND phi hạt nhân hóa. Trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 2/2016 với Emanuel Pastreich, giám đốc Viện Châu Á, ông Ahn Ahn Cheol-Soo cho rằng: "Trung Quốc ... có thể đóng một vai trò ngoại giao quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề với Bắc Triều Tiên”.

Cả hai ông Moon Jae-in và Ahn Cheol-Soo đều lên tiếng phản đối THAAD và đều phản đối thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo (GSOMIA) với Nhật Bản vốn được đảng cầm quyền Saenuri hậu thuẫn.

Xét theo quan điểm của Bắc Kinh, ứng viên Moon Jae-in có quan hệ gần gũi với Bắc Kinh hơn ứng viên Ahn Cheol-Soo.

Hiện còn chưa rõ liệu vụ bê bối của bà Park Geun-hye có đầu độc THAAD và GSOMIA hay người Hàn Quốc sẽ cảm thấy bị đe dọa từ miền bắc để chọn ứng viên tổng thống an toàn hơn là Tổng thư ký LHQ đang mãn nhiệm Ban Ki-moon.

Bãi nhiệm Tổng thống Park Geun-hye đồng nghĩa với việc mở ra đường lối mới, nhưng hiện thời chưa ai biết đường lối này sẽ đi về đâu?